Hauka – ruchreligijny powstały na terenie francuskich kolonii wAfryce. Rozpoczął się na terenieNigru, a później rozprzestrzenił się na inne obszary Afryki. Jego uczestnicy organizowali ceremonie, w czasie których wpadali w trans i poprzeznaśladownictwo i taniec odtwarzali skomplikowane rytuały wojsk i urzędów kolonialnych. Dla doskonalenia rytuału obserwowali parady wojskowe i uroczystości cywilne. Przykładowa ceremonia została przedstawiona w filmie krótkometrażowym „Szaleni Władcy” (fr.Les Maîtres Fous – reżyseriaJean Rouch, 1955). Jej uczestnicy odtwarzali wzorcowe role, m.in. gubernatora, konduktora kolejowego, generała, złego kapitana, kierowcy ciężarówki. Odbyli inspekcję repliki pałacu gubernatora i składali ofiary ze zwierząt na centralnym ołtarzu.
Według niektórychantropologów ruch był rdzennie afrykańską formą oporu, a naśladowcze rytuały miały na celu zdobycie energii imitowanych kolonialistów. Ta teza została poddana krytyce przez amerykańskiego antropologaJamesa G. Fergusona, który uważał, iż rytualne naśladownictwo nie miało na celu importowania obcej kultury, ale zdobycie praw i statusu w kolonialnym społeczeństwie. Nie była więc to forma oporu, ale zdobycia równej pozycji.