Hassanal Bolkiah Mu’izzadin Waddaulah (ur.15 lipca1946 wBandar Seri Begawan) –29. sułtan Brunei od 1967 roku, premier, minister obrony narodowej, minister spraw zagranicznych i handlu oraz minister finansów Brunei.
Od 8 września 2022 jest najdłużej panującym żyjącym monarchą na świecie. Wcześniej tytuł ten przysługiwałElżbiecie II – królowej Wielkiej Brytanii, która rządziła od 1952 do swojej śmierci w 2022[1].
Hassanal Bolkiah urodził się 15 lipca 1946 roku wBrunei Town wBrunei[2]. Jest najstarszym synem poprzedniego sułtanaOmara Alego Saifuddiena III[3]. W wieku 15 lat, w 1961 roku, został formalnymnastępcą tronu Brunei[2]. Kształcił się w Brunei iMalezji, a w latach 1966–1967 odbył szkolenie oficerskie wKrólewskiej Akademii Wojskowej wSandhurst[2].
Poabdykacji ojca został ogłoszony sułtanem Brunei 5 października 1967 roku[2]. Jego koronacja miała miejsce 1 sierpnia 1968 roku[2][3].
W 1978 roku poprowadził rozmowy z królową brytyjską w sprawie zmiany statusu Brunei, co zaowocowało podpisaniem traktatu o przyjaźni i kooperacji między Brunei aWielką Brytanią, w którym rząd brytyjski zrzekł się prowadzenia polityki zagranicznej i obrony Brunei[2]. 1 stycznia 1984 roku Brunei uzyskało niepodległość, a sułtan został premierem nowo utworzonego rządu[4]. Po śmierci ojca w 1986 roku objął funkcję ministra obrony narodowej[4]. Po dymisji brataJefriego w lutym 1997 roku objął również funkcję ministra finansów[4]. W październiku 2015 roku przejął po bracieMohamedzie tekę ministra spraw zagranicznych i handlu[5].
Od lipca 1965 roku Hassanal Bolkiah żonaty jest ze swoją kuzynkąSalehą[5], która nosi tytuł królewskiRaja Isteri Pengiran[2]. W 1981 roku poślubił drugą żonęMariam Abdul Aziz, z którą rozwiódł się w 2003 roku[5]. Od 20 sierpnia 2005 do 16 czerwca 2010 roku trzecią żoną sułtana byłamalezyjska dziennikarka TV3 –Azrinaz Mazhar Hakim, która 1 czerwca 2006 urodziła władcy syna – księcia Abdula Wakeela a 28 stycznia 2008 roku córkę – księżniczkę Ameerah Wardatulę Bolkiah[6]. 9 czerwca 2009 roku otrzymała tytuł królowejPengiran Isteri[6]. Sułtan rozwiódł się z nią, pozbawiając ją wszystkich tytułów królewskich, odznaczeń i medali[6][7]. Hassanal Bolkiah ma pięciu synów i siedem córek[2][5]. W sierpniu 1998 roku ustanowił formalnym następcą tronu swojego najstarszego synaBillaha[4].
Sułtan uznawany jest za jednego z najbogatszych ludzi na świecie[5]. W 2011 roku magazyn „Forbes” szacował jego majątek na 20 miliardówUSD[8].
- ↑Zmarła Elżbieta II. Teraz on jest najdłużej panującym monarchą świata. o2.pl. [dostęp 2022-09-10].
- ↑abcdefghPrime Minister. [w:]Prime Minister’s Office. [on-line]. 2016. [dostęp 2017-07-03]. [zarchiwizowane ztego adresu (2017-07-02)]. (ang.).
- ↑abHis Majesty. [w:]The Governement of Brunei [on-line]. [dostęp 2017-07-03]. [zarchiwizowane ztego adresu (1999-04-27)]. (ang.).
- ↑abcdJoseph Liow, Michael Leifer: Dictionary of the Modern Politics of Southeast Asia. Routledge, 2014.ISBN 978-1-317-62232-1. [dostęp 2017-07-03]. (ang.). Brak numerów stron w książce
- ↑abcdeJatswan S. Sidhu: Historical Dictionary of Brunei Darussalam. Rowman & Littlefield, 2016, s. 153.ISBN 978-1-4422-6459-5. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
- ↑abcJatswan S. Sidhu: Historical Dictionary of Brunei Darussalam. Rowman & Littlefield, 2016, s. 72–73.ISBN 978-1-4422-6459-5. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
- ↑Paul Peachey. Sultan of Brunei’s low-key third marriage ends with quiet divorce. „The Independent”, 2010-06-16. (ang.). brak numeru strony
- ↑Adam Taylor: Which world leaders are richer than Donald Trump?. [w:]The Washington Post [on-line]. 2017-03-14. [dostęp 2017-07-03]. (ang.).
- ↑MINDEF - THE BIRTH OF A MONARCH AND A LEADER [online], www.mindef.gov.bn [dostęp 2025-04-01] .
- ↑abHighest state and military awards for Brunei Sultan [online], nlb.gov.sg, 17 lutego 1990 [dostęp 2025-04-01] (ang.).
- ↑Le sultan du Brunei, qui a instauré la charia, est grand-croix de la Légion d’honneur [online], Le Figaro, 11 kwietnia 2019 [dostęp 2025-04-01] (fr.).
- ↑Про нагородження орденом князя Ярослава Мудрого [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2025-04-01] (ukr.).
- ↑Про нагородження орденом "За заслуги" [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2025-04-01] (ukr.).
- ↑Statement on the Sultan of Brunei's Honorary Degree | University of Oxford [online], www.ox.ac.uk [dostęp 2025-04-01] .
- ↑LinL. Taylor LinL.,Brunei's sultan returns Oxford degree after gay sex death penalty backlash [online], reuters.com, 23 maja 2019 [dostęp 2025-04-01] (ang.).
- ↑Sultan of Brunei honorary degree | News | The University of Aberdeen [online], www.abdn.ac.uk [dostęp 2025-04-01] .
- ↑King's CollegeK.'C. London King's CollegeK.'C.,Statement regarding Honorary Degree held by the Sultan of Brunei [online], King's College London [dostęp 2025-04-01] (ang.).
- ↑m,UI to present honorary doctorate to Brunei`s Sultan [online], Antara News, 20 kwietnia 2011 [dostęp 2025-04-01] (ang.).
- ↑Honorary Doctorates [online], english.mgimo.ru [dostęp 2025-04-01] .
| Szefowie państw | Prezydent lub władca pełni równocześnie
funkcję szefa rządu | |
|---|
Prezydent lub władca, który nie pełni równocześnie
funkcji szefa rządu | |
|---|
|
|---|
Szefowie państw
nieuznawanych | |
|---|
| Szefowie rządów | |
|---|
Szefowie rządów
państw nieuznawanych | |
|---|
- ↑abRepublika Chińska (Tajwan) jest uznawana przez 11 państw członkowskich ONZ oraz Stolicę Apostolską.
_ribbon.svg)
_ribbon.svg)
