Ten artykuł dotyczy ojca. Zobacz też:syna. | |||
| Pełne imię i nazwisko | Gyula Károly Andrássy | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 8 marca 1823 | ||
| Data i miejsce śmierci | |||
| Premier Węgier | |||
| Okres | od 17 lutego 1867 | ||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Minister spraw zagranicznych Austro-Węgier | |||
| Okres | od 14 listopada 1871 | ||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
 | |||
| Odznaczenia | |||
                 | |||
| |||
| |||
Gyula Károly Andrássy (ur.8 marca1823 wOláhpataku[1], zm.18 lutego1890 wVolosku, obecnej dzielnicyOpatii) –węgierski szlachcic, hrabiaCsíkszentkirály iKrasznahorkaváralja,wolnomularz[2]. Przyczynił się do zawarciaugody austriacko-węgierskiej, a następnie był liczącym się politykiemAustro-Węgier, piastując funkcjępremiera Węgier w latach 1867–1871, a takżeministra spraw zagranicznych Austro-Węgier w latach 1871–1879. Ponadto Andrássy był jednym z najbliższych powierników cesarzowejElżbiety, zwanejSisi, z którą do końca życia pozostawał w bliskiej przyjaźni.
Pochodził z rozgałęzionej węgierskiej rodziny magnackiej. Jego ojcem był węgierski polityk, hrabiaKároly Andrássy (1792–1845), zaś matką – hrabina Etelka (Adelajda) Szapáry (1798–1876). Po ukończeniu studiów prawniczych wPeszcie został w 1847 wybrany posłem do Parlamentu Węgierskiego. Od samego początku wyróżniał się tam wielką elokwencją i liberalnymi poglądami politycznymi, a przy tym zdecydowaną postawą węgierskiego patrioty. W 1848 zaangażował się w węgierskąWiosnę Ludów, obejmując funkcję administratoraKomitatu Zemplén i wspierając oddziałyLajosa Kossutha. Po upadku powstania Andrássy, skazany zaocznie na śmierć i powieszonyin effigie, zbiegł na zachód Europy. Aż do amnestii w 1857 przebywał wParyżu iLondynie, dzieląc czas pomiędzy politykę i podboje miłosne.
Od 17 lutego 1867 do 14 listopada 1871 sprawował funkcję premieraWęgier, zaś w latach 1871–1879 ministra spraw zagranicznych Austro-Węgier.
Był rycerzemOrderu Złotego Runa, członkiemWęgierskiej Akademii Nauk (kor. 1876, rzecz. 1888)[1].
Jego drugi syn,Gyula Andrássy młodszy (1860–1929), zwolenniktrializmu (federacji Austrii, Węgier i Polski) był węgierskim ministrem spraw wewnętrznych (1906–1910) i krótko w 1918 ostatnim ministrem spraw zagranicznych Austro-Węgier.
9 lipca 1856 roku ożenił się zKatinką Kendeffy. Miał z nią troje dzieci:
Odznaczenia Andrássy'ego to między innymi[4]:
| Rząd Rewolucyjny (1848–1849) |
|
|---|---|
| Królestwo Węgier (1867–1918) |
|
| Węgierska Republika Ludowa (1918–1919) Węgierska Republika Rad (1919) Rządy kontrrewolucyjne (1919) |
|
| Węgierska Republika Ludowa (1919–1920) |
|
| Królestwo Węgier (1920–1946) |
|
| Republika Węgierska (1946–1949) |
|
| Węgierska Republika Ludowa (1949–1989) |
|
| Republika Węgierska (1989–2012) Węgry (od 2012) |
|
