Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Gujana Francuska

Na mapach:4°N 53°W/4,000000 -53,000000
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł od 2014-04 zawiera treści, przy którychbrakuje odnośników do źródeł.
Należy dodaćprzypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listyźródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach:Encyklopedia PWN •Google Books • Google Scholar •BazHum •BazTech •RCIN • Internet Archive (texts /inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tego artykułu.
Gujana Francuska
Région Guyane
departament zamorski
HerbFlaga
Herbflaga Gujany Francuskiej
Państwo

 Francja

Siedziba

Kajenna

Data powstania

1643

KodISO 3166-2

FR-GF

Prefekt

Antoine Poussier

Przewodniczący

Gabriel Serville

Powierzchnia

86 504 km²

Populacja (2023)
• liczba ludności


301 099[1]

• gęstość

3,5 os./km²

Numer kierunkowy

+594

Strefa czasowa

UTC -3

Języki urzędowe

francuski

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Zobacz kolekcję cytatówGujana Francuska w Wikicytatach
Logo Wspólnoty Terytorialnej Gujany Francuskiej
Podział administracyjny Gujany Francuskiej. Kolorem zielonym wyróżnionoArrondissement de Saint-Laurent-du-Maroni a kolorem pomarańczowymArrondissement de Cayenne. Numeracja oznacza 22 gminy (wymienione w tekście)

Gujana Francuska (fr. Guyane) –francuskieterytorium zależne o statusiedepartamentu zamorskiego, położone w północno-wschodniej częściAmeryki Południowej, nadOceanem Atlantyckim, graniczące na zachodzie zSurinamem, a na południu i południowym wschodzie zBrazylią. Gujana Francuska, jako integralna część Francji, należy doUnii Europejskiej.

Ustrój polityczny

[edytuj |edytuj kod]

Rząd francuski jest reprezentowany przez mianowanegoprefekta. Mieszkańcy wybierają na 6-letnią kadencję członkówZgromadzenia Gujany, które z początkiem 2016 roku zastąpiło Radę Generalną i Radę Regionalną[2]. Terytorium deleguje dwóch przedstawicieli do francuskiegoZgromadzenia Narodowego i jednego doSenatu.

Gujana jest największym departamentem zamorskim Francji. Sprawa niepodległości departamentu jest znacznie utrudniona od czasu wybudowania na jej terytoriumkosmodromu Kourou, z którego wystrzeliwane są rakietyAriane. Kosmodrom został zlokalizowany w Gujanie z powodu małego zaludnienia i bliskościrównika, a w związku z faktem, że Francja nie ma alternatywnej lokalizacji dla kosmodromu, terytorium to posiada dla niej strategiczną wartość.

Geografia

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Geografia Gujany Francuskiej.

Powierzchnia Gujany Francuskiej jest przeważnie nizinna. W części środkowej i na południu leżą niewysokie pasmaWyżyny Gujańskiej.

Klimat równikowy wilgotny. Średnia roczna suma opadów około 3000 mm.

Główne rzeki toMaroni iOyapock (graniczne).

81% powierzchni pokrywają wilgotnelasy równikowe. Poza tym występująsawanny inamorzyny.

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Od XVII wiekukolonizowana przezFrancuzów. Między drugą połową XVII wieku a początkiem XIX wieku parę razy zmieniała przynależność. W 1848 roku stała siękolonią karną Francji. W latach 1886–1891 na południu i południowym wschodzie kolonii istniało nieuznane na arenie międzynarodowej państwoRepublika Niepodległej Gujany. W 1946 roku Gujana Francuska została przekształcona wdepartament zamorski.

Od 2. połowy lat 60. XX wieku uaktywniły się na terytorium Gujany Francuskiej ugrupowania o orientacji lewicowej, których celem była szeroka autonomia lub niepodległość. Pod ich naciskiem, w roku 1982 władze francuskie zdecydowały się na ograniczone reformy decentralizacyjne i samorządowe. W ich wyniku Gujana Francuska, będąc departamentem zamorskim Francji, uzyskała również statusregionu. W ślad za tym z budżetu centralnego Francji wydzielono znaczne środki na rozwój tego terytorium.

W 1998 roku uzyskało ono dodatkowe, ograniczone uprawnienia autonomiczne, m.in. powołano do życia Radę Regionalną. Z inicjatywy części przedstawicieli Rady Departamentu i Rady Regionalnej zwołano w roku 2001 Gujański Kongres, którego efektem był projekt nowego statusu Gujany Francuskiej jako tzw. wspólnoty terytorialnej (collectivité territoriale) o znacznej autonomii. W odróżnieniu od Gwadelupy i Martyniki, na terytorium Gujany Francuskiej nie przeprowadzono jednak 7 grudnia 2003 roku referendum dot. zmiany jej statusu. Znaczne dotacje rządu francuskiego oraz długofalowy program rozwoju tej posiadłości, a także złoto w rzekach gujańskiej dżungli, były jednymi z powodów masowego napływu brazylijskich imigrantów (w większości nielegalnych). Od 1982 roku ludność Gujany Francuskiej zwiększyła się ponad trzykrotnie (z 70 do 230 tys.). Gujana Francuska, jako integralna część Republiki Francuskiej, należy doUnii Europejskiej (jest jejregionem peryferyjnym).

Podział administracyjny

[edytuj |edytuj kod]

Gujana Francuska dzieli się na trzyokręgi, 19 kantonów i 22gminy.

Okręg Saint-Laurent-du-Maroni:

Okręg Saint-Georges:

Okręg Kajenna:

Gospodarka

[edytuj |edytuj kod]
Kajenna – zdjęcie lotnicze

Podstawami gospodarki są rolnictwo, górnictwo i leśnictwo. Ważną rolę odgrywają pomoc finansowaFrancji oraz zyski z obsługikosmodromu francusko-europejskiego.

Uprawia sięryż,trzcinę cukrową,kukurydzę,banany,maniok,bataty. Niewielka hodowlabydła i trzody chlewnej.

Wydobyciezłota,tantalitu,kaolinu iboksytów (bogate złoża – zasoby 40–50 mln t). Eksploatacja lasów (głównie drewno).

Przemysł cukrowniczy i drzewny, ponadto destylacja rumu.

Rozwinięterybołówstwo (65% połowów stanowiąkrewetki – 1990).

Ważnym źródłem dochodów jest także turystyka (164 tys. osób z zagranicy – 1990).

Waluta obowiązująca to euro (€).

Na terenie Gujany Francuskiej w drugiej dekadzie XXI znajdowało się 12kąpielisk wyznaczonych zgodnie z przepisamidyrektywy kąpieliskowej. Jedno na jeziorzeLac du Bois Diable, dwa na rzekach, a pozostałe na wybrzeżu oceanu. Warunki klimatyczne pozwalają na ich funkcjonowanie przez cały rok. W 2008 jakość wód w prawie wszystkich z nich była oceniona jako doskonała, podczas gdy w 2018 w większości była słaba. Pogorszenie stanu wiązane jest z masowym pojawieniem sięgronorostów[3][4].

Sieć komunikacyjna jest słabo rozwinięta. Transport głównie samochodowy i rzeczny. Głównym portem lotniczym jestPort lotniczy Kajenna-Rochambeu, obsługujący połączenia krajowe i zagraniczne, głównie zFrancją (Paris-Orly) iBrazylią.

Od 1968 inwestycje związane z francuskimkosmodromem i centrum lotów kosmicznychKourou-Ariane.

Mapa konturowa Gujany Francuskiej
Porty lotnicze w Gujanie Francuskiej

Demografia

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Demografia Gujany Francuskiej.

Gujana Francuska to kraj o małym zaludnieniu. Większość ludności koncentruje się na wybrzeżu morskim. Największą grupę ludności stanowiączarnoskórzy iMulaci (66%). Ponadto biali (12%),Indianie,Chińczycy 12% i inni 10%. Handel zdominowany przez społeczność chińską. Większość ludności wyznajekatolicyzm. Mówi się po francusku ikreolsku. Jest to społeczeństwo stosunkowo młode (31% populacji stanowią dzieci do 14 lat, a 5% ludzie powyżej 65 lat). Wysoki jestprzyrost naturalny, osiągający w2003 roku 2,9%. Średnia długość życia wynosi 72,8 dla mężczyzn i 79,6 dla kobiet.

Demografia Gujany Francuskiej w latach19612003
2010
Liczba ludności231 000
Ludność według wieku
0 – 14 lat31%
15 – 64 lat64%
ponad 64 lata5%
Przyrost rzeczywisty1,96%
Współczynnik urodzeń22,44 urodzeń/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów4,76 zgonów/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji11,59 migrantów/1000 mieszkańców
Ludność według płci
przy narodzeniu1,05 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat1,05 mężczyzn/kobiet
15 – 64 lat1,18 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat1,2 mężczyzn/kobiet
Umieralność noworodków
W całej populacji13,99 śmiertelnych/1000 żywych
Oczekiwana długość życia
W całej populacji76,1 lat
Mężczyzn72,77 lat
Kobiet79,6 lat
Rozrodczość3,21 urodzeń/kobietę

Religia

[edytuj |edytuj kod]

Struktura religijna kraju w 2010 roku wedługPew Research Center[5][6]:

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Estimation de population par département, sexe et grande classe d'âge - Années 1975 à 2023 [online], Institut National de la Statistique et des Études Économiques, 24 stycznia 2023 [dostęp 2024-10-28] (fr.).
  2. Gujana Francuska [online], www.pap.pl [dostęp 2025-06-27] .
  3. French bathing water quality in 2018 [pdf], Europejska Agencja Środowiska (ang.).
  4. Bathing water quality 2018 – 2019-05-23.zip [zip], Europejska Agencja Środowiska (ang.).
  5. Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-29].
  6. Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-29].

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
Podział administracyjny Francji
Regiony metropolitalne
Regiony zamorskie

Flaga Francji

Terytoriazależne Francji
Okręgi regionu/departamentuGujana Francuska (973)
Arrondissement

Państwa Ameryki Południowej
Państwa
Terytoria zależne

Unia Europejska
Państwa członkowskie
Terytoria specjalne
wchodzące w skład Unii
na podst. art. 349 TFUE
Oficjalni kandydaci
Potencjalni i stowarzyszeni kandydaci
Byłe państwa członkowskie UE
Terytoria, które
wchodziły w skład EWG/UE

Flaga Unii Europejskiej

Mapa Unii Europejskiej

  1. do 22 lutego 2007 wchodził w skład UE jako integralna część Gwadelupy, ponownie jako część Unii od 1 grudnia 2009
  2. do 22 lutego 2007 wchodził w skład UE jako integralna część Gwadelupy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gujana_Francuska&oldid=77091483
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp