Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Guernsey

Na mapach:49°27′N 2°35′W/49,450000 -2,583333
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy dependencji Korony brytyjskiej. Zobacz też:inne znaczenia.
Baliwat Guernsey
Bailiwick of Guernsey
Bailliage de Guernesey
dependencja korony brytyjskiej
ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Hymn:Sarnia Cherie
(Drogie Guernsey)
(Boże, chroń króla)
Państwo

 Wielka Brytania

Siedziba

Saint Peter Port

Data powstania

1204

Zarządzający

baliwRichard McMahon(inne języki)

Zarządzający

Lindsay de Sausmarez

Powierzchnia

78 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


63 590[1]

• gęstość

815,2 os./km²

Numer kierunkowy

+44-1481

Strefa czasowa

UTC 0 – zima
UTC+1 – lato

Języki urzędowe

angielski,francuski

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Guernsey (wymowa[ˈgɜ:nzi],Baliwat Guernsey,fr. Guernesey) – terytorium obejmujące wyspęGuernsey i kilkanaście mniejszych wysp w archipelaguWysp Normandzkich (m.in.Alderney,Sark iHerm), położonych na kanaleLa Manche, nieopodal wybrzeżaFrancji.

Posiada specyficzny statusdependencji korony brytyjskiej – nie stanowi formalnie częściWielkiej Brytanii (nie był również częściąUnii Europejskiej[2]).

Guernsey, podobnie jak pobliskieJersey, sąde facto terytoriami zależnymi Wielkiej Brytanii (zależność ta wynika z tradycji, a nie jest zależnościąde iure). Kwestiami obrony oraz spraw zagranicznych zajmuje się Wielka Brytania, zaś sprawami administracyjnymi,sądownictwem, gospodarką oraz finansami – władze lokalne.

Geografia

[edytuj |edytuj kod]

Zachodnie wybrzeże wyspy to długie piaszczysteplaże, południowy brzeg zdominowany jest przez sięgające 100 metrówklify, zaś na wschodnim brzegu rozciąga się miastoSaint Peter Port. Najwyższy punkt na wyspie –Hautnez – wznosi się 110,6 mn.p.m. Na wyspie bywają łagodne zimy oraz stosunkowo chłodne lata.

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Pierwsze ślady człowieka na wyspie pochodzą z prehistorii, zneolitu, kiedy Wyspy Normandzkie miały połączenie lądowe zkontynentalną Europą. Około roku 6000 p.n.e., w wyniku podniesienia się poziomu oceanów, terytoria te zostały odcięte od lądu, a wraz z nimi – ich mieszkańcy.

Wykopaliskaarcheologiczne w St. Peter Port potwierdziły, że w bliższym współczesności horyzoncie czasowym, od lat 50. n.e.Rzymianie wykorzystywali wyspę jako bazę handlową. W roku 1982 odkryto na dnie aktualnego portu morskiego przy wyspie rzymski statek, który obecnie pod nazwą „Asterix” jest atrakcja w „Castle Cornet”. Na przełomie III i IV w., po upadkuCesarstwa Rzymskiego św. Samson założył pierwszykościółkatolicki na wyspie. W 933 roku wyspę podbiliwikingowie – dając tym początekKsięstwu Normandii. W 1294 duża część miejscowej populacji zginęła w wyniku starć z wojskami francuskimi. Przez kolejnych kilka wieków wyspa przejmowana była sześciokrotnie to przezFrancuzów, to przezAnglików.

Na początkuII wojny światowej, w czerwcu 1940 roku, blisko połowa mieszkańców (17 tys.) została przeniesiona do Anglii (dalszą ewakuację uniemożliwiło zbombardowanie portu). 30 czerwca wyspa zajęta została przez wojskaniemieckie[3]. Dowództwo nad niemieckim garnizonem objąłSiegfried Heine[4]. Wyspę uwolniono spod niemieckiej okupacji 9 maja 1945 – dzień ten stał się świętem narodowym na Guernsey. Następnie nastąpiło gwałtowne ożywienie w turystyce (ok. 250 tys. turystów rocznie). Lata 80. i 90. XX wieku to uprzemysłowienie wyspy.W ostatnich latach obserwuje się gwałtowny przyrost sektorabankowego, co jest główną siłą napędową ekonomii wyspy.

Ustrój polityczny

[edytuj |edytuj kod]

Wyspy Guernsey, Alderney i Sark tworządependencję korony brytyjskiej. Głową państwa jest król brytyjskiKarol III, reprezentowany przez gubernatora porucznika, który jest również naczelnym dowódcą wojsk. Władza ustawodawcza należy do parlamentu (Stany), zaś sądownicza do sądu królewskiego (Royal Court) i – na szczeblu lokalnym – sądów pokoju (Magistrates’ Court). Terytorium dzieli się na 10 okręgów.
Święto państwowe:9 maja Dzień Wyzwolenia (Liberation Day).

Sark

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Sark.

Specyficzny status w ramach Guernsey posiada wyspa Sark, dependencja Guernsey, która stanowide facto monarchię dziedziczną podległąkrólowi Anglii i baliwowi Guernsey.

Atrakcje

[edytuj |edytuj kod]
  • AquariumLa Vallette, St Peter Port – akwarium ulokowane w starym niemieckim tunelu.
  • Beau SejourBeau Sejour, St Peter Port – centrum wypoczynkowe na wyspie z widokiem na wschodnie wybrzeże. Znajduje się tu kino, teatr, duży kryty basen, sauny, korty tenisowe.
  • Bowl CentreVictoria Avenue, St Sampsons – stadion sportowy.
  • Coach House GalleryLa Route du Longfrie, St Peter – galeria obrazów olejnych oraz akwarelowych. Co miesiąc wystawiają tutaj swoje prace nowi artyści.
  • Little ChapelLes Vaubelets, St. Andrew – jedna z najmniejszych kaplic na świecie zbudowana w 1923 roku.
  • La Varde – neolityczny grobowiec korytarzowy, największa megalityczna konstrukcja na wyspie

Paszporty

[edytuj |edytuj kod]

Terytorium wchodzi w skład strefy podróżybezpaszportowejCommon Travel Area, która pozwalaobywatelom Wielkiej Brytanii, Guernsey,Jersey,Wyspy Man orazIrlandii na swobodną podróż pomiędzy tymi krajami, na podstawie dowolnego dokumentu ze zdjęciem, który potwierdza ich tożsamość[a]. Obywatele innych państw podróżujący na wyspę zobowiązani są, z pewnymi wyjątkami, do posiadania paszportu. W ograniczonych przypadkach obywateleEuropejskiego Obszaru Gospodarczego iSzwajcarii mogą podróżować na podstawiedowodu osobistego (przywilej ten przysługuje m.in. osobom przechodzącymi procesnaturalizacji w Wielkiej Brytanii). Nie są prowadzone rutynowe kontrole graniczne[5].

Ludność

[edytuj |edytuj kod]

Wyspy zamieszkują głównie Guernejczycy (65%) i Brytyjczycy (25%), a także Francuzi, Portugalczycy, Irlandczycy. Wśród religii najważniejszymi są anglikanizm (65%) i katolicyzm.

Galeria

[edytuj |edytuj kod]
  • Widok wyspy z wysokości ok. 10 km
    Widok wyspy z wysokości ok. 10 km
  • Wybrzeża wyspy Guernsey
    Wybrzeża wyspy Guernsey
  • Wybrzeża wyspy Guernsey
    Wybrzeża wyspy Guernsey
  • Little Chapel, Les Vauxbelets, Guernsey
    Little Chapel, Les Vauxbelets, Guernsey
  • Zamek Cornet, Guernsey
    Zamek Cornet, Guernsey

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. W praktyce niektóre rodzaje dokumentów tożsamości mogą być nieakceptowane przez linie lotnicze czy przewoźników promowych obsługujących połączenia do i z Guernsey, na podstawie ich wewnętrznych regulaminów.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. St Peter Port PO Box 23,Electronic Census; Latest Population, Employment and Earnings [online], gov.gg, 31 stycznia 2018 [dostęp 2022-07-09] (ang.).
  2. …angielskie Wyspy Normandzkie i Wyspa Man nie wchodzą w skład UE?. UniaEuropejska.org, 16 października 2016. [dostęp 2011-02-15]. (pol.).
  3. The Experiences of Guernsey Evacuees in Northern England, 1940 – 1945 [online], historyinanhour.com, 18 października 2011 [dostęp 2018-01-03] [zarchiwizowane zadresu 2018-06-21] .
  4. Superfast 4G Phones, Tablets, Fibre Broadband and more | EE [online], specialcamp11.fsnet.co.uk [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane zadresu 2002-12-29] (ang.).
  5. Passports. States of Guernsey. [dostęp 2023-12-01]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Wyspy Normandzkie
Baliwat Jersey
Baliwat Guernsey
Guernsey
Alderney
Sark
Państwa Europy
  1. Naddniestrzańska Republika Mołdawska nie jest uznawana przez żadne w pełni suwerenne państwo.
  2. Republika Kosowa jednostronnie ogłosiła niepodległość, którajest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ. Obecnie działa tam specjalna misja Unii Europejskiej –EULEX.
Brytyjskie terytoria zależne
Terytoria zamorskie
Dependencje korony brytyjskiej

Wielka Brytania

Kolonie, protektoraty i terytoria zależne Wielkiej Brytanii
Europa
Afryka
Ameryka Północna
Stany Zjednoczone
Trzynaście kolonii
Kanada
Ameryka Łacińska i Karaiby
Antarktyda i Ocean Atlantycki
Azja
Ocean Indyjski
Australia i Oceania
Australia
Oceania
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Guernsey&oldid=77610298
Kategoria:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp