To jest wersja przejrzana tej strony
Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagająweryfikacji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tego artykułu.
Goplanie – hipotetyczneplemię słowiańskie zamieszkujące najprawdopodobniej okolicePojezierza Wielkopolskiego i jezioraGopło naKujawach.
KrajGoplan nazywano zapewneGopłami, a słowo to oznaczało błotniste, podmokłe tereny obfitujące w grzęzawiska.Geograf Bawarski podaje (844–845), że Goplanie (Glopeani) mieli w pierwszej połowie IX w. 400 grodów.LokalizacjaGlopeani nad Gopłem powstała w wyniku zasugerowania się badaczy przekazami zKroniki wielkopolskiej umiejscawiającymi pierwotną stolicęPolan wKruszwicy oraz faktem, że Geograf BawarskiPolan nie wymienił w swym spisie. Na tej podstawie przypuszcza się, żeGoplanie panowali wówczas nadPolanami i Gnieznem, natomiast ich władcaPopiel bądźPąpil[potrzebny przypis] był naczelnikiemGoplan, obalonym przez Polan na drodze przewrotu. Na tronie, niezależnego już od Goplan, Gniezna zasiadł synPiastalub Pazta[potrzebny przypis] –Siemowit. Przeciwko tej hipotezie mogłoby świadczyć to, że przekazGalla Anonima umiejscawia Popiela i cały "przewrót" wGnieźnie, jednak wyniki badańdendrochronologicznych datują powstanie grodu gnieźnieńskiego na 940-941 rok[1], a powstanie grodu kruszwickiego na lata 975-999[2], co czyni tę wersję nieprawdopodobną.
Bardziej prawdopodobna[potrzebny przypis] wydaje się hipotezaGerarda Labudy, że jednostka ponadplemienna posiadająca 400 grodów nie mogła zniknąć nagle ze sceny dziejowej i że pod nazwą Goplan (i Glopeani) faktycznie ukrywają się Polanie[3].
Dane archeologiczne są niejednoznaczne. Potwierdzają co prawda istnienie potężnego centrum osadniczego na Kujawach w okolicach Gopła, jednak wykopaliska w Kruszwicy nie potwierdziły istnienia tam w VIII-IX wieku potężnego ośrodka grodowo-plemiennego (rolę ośrodka plemiennego pełnił w tym okresie pobliski gród wMietlicy). Po Goplanach kujawskich nie pozostał żaden uchwytny ślad w nazewnictwie miejscowym.
Badania archeologiczne przeprowadzone na przełomie XX i XXI w. nie potwierdzają istnienia samodzielnego plemienia w rejonieGopła, a nadgoplańskie skupisko osadnicze (z centrum grodowym w Mietlicy) uważają za część plemienia zajmującego Wysoczyznę Gnieźnieńksą (Goplanie?/ Polanie?/ Lestkowice?) i posiadającego swoje centrum kultowe naGórze Lecha[4].
![]() | Zobacz hasłoGoplanin w Wikisłowniku |
Słowianie wschodni | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Słowianie zachodni |
| ||||||||||||||||||
Słowianie południowi |
|