| Prawdziwe nazwisko | Gia Marie Carangi |
|---|---|
| Pseudonimy | Gia |
| Data i miejsce urodzenia | 29 stycznia 1960 |
| Data i miejsce śmierci | 18 listopada 1986 |
| Narodowość | amerykańska |
| Agencja | Wilhelmina Models, |
| Tytuły | supermodelka |
| Wymiary (cm) | 86-61-89[1] |
| Wzrost (cm) | 171 cm |
| Masa ciała (kg) | 50 kg |
| Rozmiar ubrania | 36 |
| Rozmiar stopy | 40 |
| Kolor włosów | brązowe |
| Kolor oczu | brązowe |
| Kolor skóry | biała |
| Strona internetowa | |
Gia Marie Carangi (ur.29 stycznia1960 wFiladelfii, zm.18 listopada1986 tamże) – amerykańskamodelka, która zyskała popularność w latach 70. i na początku lat 80. XX wieku. Przez wielu została okrzyknięta pierwsząsupermodelką swojej ery[2][3].
Postać Carangi zdobiła okładki takich czasopism modowych jak „Vogue” i „Cosmopolitan”. Jej sylwetka pojawiała się też w kampaniach reklamowych dla takich domów mody, jak m.in.Armani,Christian Dior,Versace iYves Saint Laurent[4].
Po uzależnieniu odheroiny na początku lat 80., kariera Carangi gwałtownie dobiegła końca. W wyniku komplikacji związanych z chorobąAIDS zmarła w wieku 26 lat, stając się jednocześnie jedną z pierwszych sławnych kobiet, których przyczyną śmierci był wirusHIV[2].
Carangi urodziła się w Filadelfii, jako trzecie i najmłodsze dziecko Josepha, właściciela restauracji, i Kathleen (z domu Adams), gospodyni domowej. Miała dwóch starszych braci. Ojciec był z pochodzeniaWłochem, natomiast matka miała korzenieirlandzkie iwalijskie. Małżeństwo Josepha i Kathleen było toksyczne i pełne przemocy, co doprowadziło do ich rozstania, gdy Gia miała 11 lat[3]. Znajomi Carangi zwykli później zrzucać winę o jej niestabilność emocjonalną i uzależnienie odnarkotyków w dorosłym życiu na trudne dzieciństwo[3]. W młodości była nazywana przez rodzinę „kapryśną manipulantką”, ale jednocześnie opisywano ją jako cichą, nieśmiałą „córeczkę mamusi”, która nie otrzymała od niej tyle uwagi, ile potrzebowała[3].
W okresie dojrzewania Carangi otrzymała potrzebną jej uwagę od innych nastolatek, którym podsuwała kwiaty, by zostać zauważoną[3]. Uczęszczając doAbraham Lincoln High School, dziewczyna zaprzyjaźniła się z grupą obsesyjnych fanówDavida Bowiego, naśladujących jego ekstrawagancki stylglam[3]. Carangi zainteresowała się muzykiem ze względu na jegoandrogynię, otwarte przyznawanie się dobiseksualizmu i modę, jaką promował[3]. Jeden z jej ówczesnych przyjaciół później wypowiadał się o jej postawiechłopczycy, którą w tamtym czasie prezentowała. Porównywał też jej szczerość o swojejorientacji seksualnej jako podobną do Cay, bohaterki amerykańskiego filmuDesert Hearts (1985)[3]. Carangi i jej koledzy często pojawiali się wgejowskich klubach w Filadelfii. Pomimo uważania się jako członkinispołeczności lesbijskiej, nie chciała akceptować stylu życia przyjętego przez tę grupę[3].
Po umieszczeniu jej debiutanckich zdjęć w reklamach filadelfijskich gazet, Carangi przeprowadziła się doNowego Jorku w wieku 17 lat, gdzie podpisała kontrakt z Wilhelmina Models[5]. Jej pierwsza słynna sesja zdjęciowa z października 1978, wykonana została przezChrisa von Wangenheima. Carangi pozowała tam nago, stojąc za odgradzającą ją od obiektywu metalową siatką. W trakcie robienia zdjęć, fotografowi asystowała wizażystka Sandy Linter, z którą wdała się wówczas w romans, który nigdy nie był stabilny emocjonalnie[6]. Pod koniec 1978 Carangi była już dobrze znaną modelką. Magazyn „Vogue” zachwycał się nad jej błyskawicznym wzrostem popularności[5]. Później powiedziała: „Zaczęłam pracować z bardzo dobrymi ludźmi, przez cały czas, bardzo szybko. Nie starałam się, by być modelką, po prostu w pewien sposób się nią stałam”[7].
Carangi była ulubioną modelką wielu fotografów mody, włączając w to Chrisa von Wangenheima,Francesco Scavullo, Arthura Elgorta,Richarda Avedona, Denisa Piela i Marco Glaviano. Mając wiele znajomości w świecie mody, miała ona szeroki wybór fotografów, ale najbardziej upodobała sobie tylko kilku, w tym Scavullo[8]. Modelka pojawiała się odtąd na wielu okładkach czasopism prezentujących nowe trendy. Najsłynniejszymi z nich były kwietniowe wydanie brytyjskiego „Vogue’a” z 1979, kwietniowe i sierpniowe wydania francuskiego „Vogue’a” z kolejno 1979 i 1980, lutowe wydanie włoskiego „Vogue’a” z 1981, a także wiele międzynarodowych edycji „Cosmopolitana” pomiędzy 1979 a 1982.[4] Podczas tego okresu Carangi występowała w licznych reklamach domów mody, m.in.:Armani, André Laug,Christian Dior,Versace iYves Saint Laurent[4]. U szczytu swojej kariery modelka była znana tylko jako Gia[3]. W tamtym czasie wystąpiła również w teledysku grupyBlondie do piosenki „Atomic”[9][10].
Carangi często odwiedzała takie nowojorskie kluby, jakStudio 54 i Mudd Club[11], gdzie zazwyczaj odurzała siękokainą[12]. Po śmierci jej mentorki i agentki,Wilhelminy Cooper, naraka płuc w marcu 1980, Carangi doznała załamania psychicznego, pod wpływem którego sięgnęła poheroinę[12][13]. Uzależnienie nie pozostało bez wpływu na jej pracę; modelka miała ciągłe zmiany nastroju, była agresywna, wychodziła w połowie sesji zdjęciowych po narkotyki i zasypiała przed obiektywem aparatu. Francesco Scavullo mówił, że podczas jednej z sesji naKaraibach „cały czas płakała, nie mogła znaleźć swoich narkotyków. Musiałem położyć ją na łóżku, dopóki nie zasnęła”[14]. Podczas jednej ze swoich ostatnich sesji dla amerykańskiego „Vogue’a”, nie była w stanie ukryć swoich blizn na zgięciach łokci, czyli w miejscach iniekcji heroiny. Pomimo starań wyretuszowania zdjęć, opublikowanych w listopadzie 1980, rany nadal były na nich widoczne[15][13].
W listopadzie 1980 Carangi opuściła swoją dotychczasową agencję i podpisała kolejny kontrakt zFord Models, ale już po kilku tygodniach zerwano z nią umowę. W tym momencie upadek kariery Carangi był nieodwracalny. Oferty modelingowe pojawiały się coraz rzadziej, a przyjaciele ze świata mody, chociażby wizażystka Sandy Linter, przestali się z nią kontaktować, w obawie o swoje posady. W lutym 1981, w celu zerwania z nałogiem, modelka wraz z matką i ojczymem wróciła do rodzinnego domu w Filadelfii[16]. Tam przeszła przez 21-dniowy procesdetoksykacji[17], ale nie przetrwała długo bez narkotyków. W marcu 1981 została aresztowana po tym, gdy wjechała samochodem w ogrodzenie sąsiedniego domu. Po ucieczce przed policją, zabrano ją na przesłuchanie. Wykryto później, że kierowała pod wpływem alkoholu i kokainy, i w takim samym stanie zeznawała. Gdy została wypuszczona, na krótko podpisała umowę z nowąagencją modelek, Legends, i pracowała sporadycznie, głównie w Europie[18].
Pod koniec 1981, mimo ciągłych problemów z uzależnieniem, Carangi starała się o powrót do świata mody. Podpisała więc kolejny kontrakt, tym razem z Elite Model Management. Niektórzy nadal odmawiali współpracy z nią, inni natomiast byli chętni na taką propozycję ze względu na jej wciąż aktualny status top modelki. Francesco Scavullo sfotografował ją na okładkę dla kwietniowego wydania pisma „Cosmopolitan” z 1982. Było to jej ostatnie pojawienie się w amerykańskim periodyku[3][4]. Sean Byrnes, długoletni asystent Scavullo, powiedział później: „To, co ze sobą robiła, było w końcu zauważalne na jej zdjęciach. (…) Mogłem dostrzec zmianę w jej pięknie. W jej oczach zagościła pustka”[19].
Carangi zaczęła współpracować z fotografem Albertem Watsonem, i znalazła dla siebie zajęcie w modelingu katalogowym. Pojawiła się w kampanii dlaVersace, wykonanej przez Richarda Avedona. Zatrudnił ją do kolejnych reklam domu mody, ale podczas sesji pod koniec 1982, poczuła się niekomfortowo i opuściła studio, zanim zrobiono jakiekolwiek zdjęcia nadające się do użytku[20]. Carangi podjęła próbę porzucenia nałogu poprzez terapięmetadonem, ale wkrótce i tak powróciła do heroiny[21]. Przeprowadzona wTunezji ostatnia sesja modelki była przeznaczona dla niemieckiej marki odzieżowejOtto Versand[22]; podczas tego zlecenia przyłapano ją na zażywaniu narkotyków i modelkę wysłano do domu. Po raz ostatni opuściła Nowy Jork na początku 1983[23].
Ostatnie trzy lata swojego życia Carangi spędziła z różnymi kochankami, przyjaciółmi i członkami rodziny w Filadelfii iAtlantic City. Większość pieniędzy, które zarobiła podczas swojej kariery modelingowej, wydała na narkotyki. Została poddana intensywnej terapii odwykowej w szpitalu Eagleville w grudniu 1984[24]. Potem dostała pracę w sklepie odzieżowym, którą szybko porzuciła[25]. Następnie znalazła zatrudnienie jako recepcjonistka, a później pracowała w kafeterii w domu opieki. Pod koniec 1985 znowu powróciła do nałogu[26].
W czerwcu 1986, Carangi przewieziono do szpitala Warminster wPensylwanii z obustronnym zapaleniem płuc. Kilka dni później zdiagnozowano u niejAIDS[27]. 18 października przeniesiono ją do szpitala należącego do Hahnemann University[28]. Carangi zmarła w wieku 26 lat, w listopadzie 1986, a przyczyną śmierci były komplikacje zdrowotne powiązane z AIDS[29]. Modelka stała się pierwszą sławną kobietą, która zmarła na tę chorobę[2]. Jej pogrzeb odbył się 23 listopada w niewielkim filadelfijskim domu pogrzebowym. Nikt ze świata mody nie przybył na ceremonię, głównie dlatego, że nie wiedziano o tym nawet kilka miesięcy po śmierci Carangi[3]. Jednak kilka tygodni po pogrzebie Francesco Scavullo, fotograf i przyjaciel modelki, wysłał list kondolencyjny, gdy tylko dowiedział się o jej śmierci[30].
Życie Carangi przedstawiono w amerykańskim filmie biograficznymGia z 1998 roku, który zrealizowany został przez stację telewizyjnąHBO[31]. W postać modelki wcieliła sięAngelina Jolie[32].
