Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Geena Davis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Geena Davis
Ilustracja
Geena Davis (2024)
Imię i nazwisko

Virginia Elizabeth Davis

Data i miejsce urodzenia

21 stycznia 1956
Wareham

Zawód

aktorka, scenarzystka, producentka filmowa, modelka

Współmałżonek

Richard Emmolo
(1982–1983; rozwód)
Jeff Goldblum
(1987–1990; rozwód)
Renny Harlin
(1993–1998; rozwód)
Reza Jarrahy
(od 2001)

Lata aktywności

od 1979

Multimedia w Wikimedia Commons
Geena Davis w 1989 roku

Virginia Elizabeth „Geena” Davis (ur.21 stycznia1956 wWareham) –amerykańska aktorka, scenarzystka, producentka filmowa i telewizyjna,modelka. ZdobywczyniOscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej za rolę Muriel Pritchett w dramaciePrzypadkowy turysta (The Accidental Tourist,1988). LaureatkaZłotego Globu 2006 dla najlepszej aktorki w serialu dramatycznym za rolę pierwszej kobiety prezydenta Stanów Zjednoczonych – Mackenzie Allen w serialuABCPani prezydent (Commander In Chief, 2005−2006).

W 2019, w uznaniu jej pracy na rzecz równości płci, Davis otrzymałanagrodę za działalność humanitarną im. Jeana Hersholta odAmerykańskiej Akademii Filmowej[1].

Życiorys

[edytuj |edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj |edytuj kod]

Urodziła się wWareham w stanieMassachusetts. Jej matka, Lucille (z domu Cook; ur. 19 czerwca 1919, zm. 15 listopada 2001), była asystentką nauczyciela, a jej ojciec, William F. Davis (ur. 7 listopada 1913, zm. 2 kwietnia 2009), był inżynierem budownictwa i diakonem kościoła; jej rodzice pochodzili z małych miasteczek wVermont[2][3]. Ma starszego brata Danfortha „Dana”.

W młodym wieku zainteresowała się muzyką. Nauczyła się gry na pianinie iflecie, jako nastolatka grała naorganach wystarczająco dobrze, aby służyć jako organistka w swoim kościelekongregacjonalistycznym wWareham[4]. W 1974 ukończyła Wareham High School[5] i była studentką wymiany wSandviken w Szwecji, biegle władającjęzykiem szwedzkim. Uczęszczała do New England College, zanim w 1979 uzyskała tytułBachelor’s degree z dramatu naUniwersytecie Bostońskim[6].

Kariera

[edytuj |edytuj kod]

Po ukończeniu edukacji przeprowadziła się doNowego Jorku, gdzie służyła jakomanekin okienny dlaAnn Taylor, dopóki nie podpisała umowy z nowojorską agencją modelek Zoli Agency i rozpoczęła karierę modelkiVictoria’s Secret[7]. Jej pierwszą rolą w filmie fabularnym była postać April Page w komediiSydneya PollackaTootsie (1982) u bokuDustina Hoffmana. Następnie wystąpiła gościnnie jako Grace Fallon w jednym z odcinków serialu sensacyjnegoNBCNieustraszony (Knight Rider, 1983) – pt. „K.I.T.T. the Cat” zDavidem Hasselhoffem w roli głównej. W latach 1983–1984 grała asystentkę produkcji Wendy Killian w sitcomie NBCBuffalo Bill, gdzie napisała także scenariusz odcinka serii[7] z udziałemDabneyem Colemanem iJoanny Cassidy. Jako Karen Nicholson pojawiła się w trzech odcinkach sitcomu NBCWięzy rodzinne (Family Ties, 1984–1986). Za postać dziennikarki Veroniki „Ronnie” Quaife w horrorzeDavida CronenbergaMucha (1986) u bokuJeffa Goldbluma była nominowana doNagrody Saturna w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa. Wystąpiła jako Barbara Maitland w czarnej komedii fantasyTima BurtonaSok z żuka (1988) zMichaelem Keatonem iAlekiem Baldwinem. Dzięki kreacji Muriel Pritchett, pracowniczki szpitala dla zwierząt i trenerki psów w dramacieLawrence’a KasdanaPrzypadkowy turysta (The Accidental Tourist,1988) zWilliamem Hurtem iKathleen Turner zdobyłaOscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej[8].

Jej rola Thelmy Yvonne Dickinson w dramacieRidleya ScottaThelma i Louise (1991) zSusan Sarandon była nominowana doOscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Jako gracz baseballu w drużynie kobiet Dorothy „Dottie” Hinson w komediodramacie familijnymPenny MarshallIch własna liga (A League of Their Own,1992) zTomem Hanksem iMadonną była nominowana doZłotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu. Zagrała reporterkę telewizyjną Gale Gayley w komediiPrzypadkowy bohater (Hero, 1992) zDustinem Hoffmanem iAndym Garcią. W komediodramacie romantycznymMarthy CoolidgeAngie (1994) wcieliła się w pracowniczkę biurową, która mieszka w dzielnicyBensonhurst naBrooklynie i marzy o lepszym życiu. Film otrzymał mieszane recenzje od krytyków i był komercyjną porażką. Rola bezsennej pisarki Julii Mann komedii romantycznejRona UnderwoodaMiłosne wybory (Speechless, 1994) zMichaelem Keatonem przyniosła jej nominację doZłotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu. Wystąpiła jako Eleanor Little w dobrze przyjętej komedii rodzinnejStuart Malutki (1999) oraz jej kontynuacjach –Stuart Malutki 2 (2002) iStuart Malutki 3: Trochę natury (2005). W sitcomieABCThe Geena Davis Show (2000–2001) występowała jako Teddie Cochran.

Była na okładkach magazynów „Ekran” (w listopadzie 1989), „Harper’s Bazaar” (w maju 1991), „Time” (w czerwcu 1991), „People” (w czerwcu 1991), „Interview” (w marcu 1992), „Entertainment Weekly” (w lipcu 1992), „Vogue” (w sierpniu 1992 i maju 1994), „Vanity Fair” (we wrześniu 1992), „GQ” (w lutym 1994), „TV Guide” (w październiku 2005) i „The Hollywood Reporter” (w lipcu 2014)[9].

W 1998 oraz 2003, na jubileuszowych ceremoniach rozdania Oscarów, pojawiła się na scenie w specjalnej, uroczystej prezentacji aktorów – wszystkich dotychczasowych laureatów Oscara. W 2022 opublikowała wspomnienia zatytułowaneDying of Politeness[10], wyd. polskieUmrzeć przez grzeczność (2024)[11].

Życie prywatne

[edytuj |edytuj kod]

Geena Davis ma 183 cm wzrostu, należy też do prestiżowego towarzystwaMensa International (z wynikiemIQ 140).

W maju 1978 związała się z Richardem Emmolo, którego poślubiła 25 marca 1982 i rozwiodła się z nim 26 lutego 1983[12]. W latach 1983–1985 była związana zChristopherem McDonaldem. W kwietniu 1985 poznała aktoraJeffa Goldbluma, za którego wyszła za mąż 1 listopada 1987, jednak 17 października 1990 doszło do rozwodu. W 1992 poznała reżyseraRenny’ego Harlina; 18 września 1993 wzięli ślub, lecz 21 czerwca 1998 rozwiedli się. 1 września 2001 poślubiła Rezę Jarrahy’ego, z którym ma troje dzieci: córkę Alizeh Keshvar (ur. 10 kwietnia 2002) oraz bliźniaki – Kiana Williama i Kaiisa Stevena (ur. 6 maja 2004).

Filmografia

[edytuj |edytuj kod]
Filmy fabularne
RokTytułRolaUwagi
2017Marjorie PrimeTess
Dear AngelicaAngelicagłos; film krótkometrażowy
Nie rozmawiaj z Irene (Don't Talk to Irene)Geena Davis
2015Dlaczego mi nie powiedziałeś? (Me Him Her)pani Ehrlick
2013Untitled Bounty Hunter ProjectMackenzie Ryan
Własnym głosem (In a World...)Katherine Huling
2009Exit 19Gloria Woods
Wypadki chodzą po ludziach (Accidents Happen)Gloria Conway
2005Stuart Malutki 3: Trochę natury (Stuart Little 3: Call of the Wild)pani Eleanor Littległos
2002Stuart Malutki 2 (Stuart Little 2)
1999Stuart Malutki (Stuart Little)
1996Długi pocałunek na dobranoc (The Long Kiss Goodnight)Samantha Caine (Charly)
1995Wyspa piratów (Cutthroat Island)Morgan Adams
1994AngieAngie Scacciapensieri
Miłosne wybory (Speechless)Julia Mann
1993Princess Scargo and the Birthday Pumpkinnarratorgłos
1992Ich własna liga (A League of Their Own)Dottie Hinson
Przypadkowy bohater (Hero)Gale Gayley
1991Thelma i Louise (Thelma & Louise)Thelma Dickinson
1990Łatwy szmal (Quick Change)Phyllis Potter
1988Sok z żuka (Beetlejuice)Barbara Maitland
Przypadkowy turysta (The Accidental Tourist)Muriel Pritchett
Ziemskie dziewczyny są łatwe (Earth Girls Are Easy)Valerie
1986Mucha (The Fly)Veronica Ronnie Quaife
Bryan Ferry: Help MeVeronica Quaifefilm krótkometrażowy
1985FletchLarry
Secret WeaponsTamara Reshevsky / Brenda
Transylvania 6-5000Odette
1982TootsieApril Page
Seriale telewizyjne
RokTytułRolaUwagi
2019GlowSandy Devereaux St. Clairsez. 3, odc. 1, 3, 5, 8–10
She-Ra i księżniczki mocy (She-Ra and the Princesses of Power)Huntaragłos; sez. 3, odc. 3-2; sez. 4, odc. 2
2014Klinika dla Pluszaków (Princess Persephone)księżniczka Persefonagłos; sez. 2, odc. 21
2015Annedroidsstudent
2016Egzorcysta (The Exorcist)Angela Rancesez. 1
2014–2018Chirurdzy (Grey’s Anatomy)dr Nicole Hermansez. 14, odc. 23; sez. 11, odc. 1, 3, 5–14
2012Śpiączka (Coma)dr Agnetta Lindquistsez. 1, odc. 1–2
2005–2006Pani prezydent (Commander in Chief)prezydent Mackenzie Allensez. 1
2004Will i Grace (Will & Grace)Janet Adlersez. 6, odc. 11
2000–2001The Geena Davis ShowTeddie Cochransez. 1
1989Trying TimesDaphnesez. 2, odc. 2
1985George Burns Comedy Weeksez. 1, odc. 8
SaraSara McKennasez. 1
Detektyw Remington Steele (Remington Steele)Sandy Dalrymplesez. 3, odc. 20
1984Więzy rodzinne (Family Ties)Karen Nicholsonsez. 3, odc. 12–13
Riptidedr Melba Bozinskysez. 1, odc. 12
Fantasy IslandWhitney Clarksez. 7, odc. 20
1983–1984Buffalo BillWendy Killiansez. 1, odc. 1–12, sez. 2, odc. 1–14
1983Nieustraszony (Knight Rider)Grace Fallon
Producent
  • 1996:Fałszywy trop (Mistrial, producent wykonawczy)
  • 1996:Długi pocałunek na dobranoc (Thee Long Kiss Goodnight)
  • 1994:Miłosne wybory (Speechless)
Scenarzysta
  • 1984:Buffalo Bill

Nagrody

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. The Academy To Honor Geena Davis, David Lunch, Wes Studi and Lina Wertmüller at 2019 Governors Awards. AMPAS. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  2. Geena Davis Biography (1956-). Film Reference. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  3. Geena Davis What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  4. Geena Davis Trivia. FamousFix. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  5. Geena Davis Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2020-07-05]. (ang.).
  6. Sandra Brennan: Geena Davis Biography. AllMovie. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  7. abGeena Davis Biography. TV.com. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  8. Geena Davis. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  9. Geena Davis Magazines. FamousFix. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
  10. Ilana Kaplan: Geena Davis on Childhood Trauma, a Cut Scene FromA League of Their Own, and Her Memoir,Dying of Politeness. vanityfair.com, 11 października 2022. [dostęp 2023-10-19]. (ang.).
  11. Geena Davis: Umrzeć przez grzeczność. Tomasz Wyżyński (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2024, s. 304.ISBN 978-83-8252-772-8.
  12. Geena Davis Dating. FamousFix. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
David di Donatello dla najlepszej aktorki zagranicznej
Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki drugoplanowej
1936–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Nagroda za działalność humanitarną im. Jeana Hersholta
Złoty Glob dlanajlepszej aktorki w serialu dramatycznym
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Geena_Davis&oldid=76705177
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp