![]() Centrum miasta | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Dystrykt | |||
Burmistrz | Yoel Gamliel | ||
Powierzchnia | 11,5 km² | ||
Wysokość | 77 m n.p.m. | ||
Populacja (2008) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy | +972 8 | ||
Kod pocztowy | 70700 | ||
Położenie na mapie Dystryktu Centralnego ![]() | |||
Położenie na mapie Izraela ![]() | |||
![]() | |||
| |||
Strona internetowa |
Gedera (hebr. גדרה;arab. قطرة يهود,pol.Ogrodzone [miasto]) –samorząd lokalny położony wDystrykcie Centralnym, wIzraelu.
Leży wSzefeli, w otoczeniu miasteczkaBene Ajisz,moszawówKidron,Bet Chilkijja,Bene Re’em,Chacaw,Meszar,Kefar Mordechaj,Bet Gamli’el,Bet Elazari,kibucuChafec Chajjim, oraz wioski młodzieżowejKannot. Na północny wschód od miejscowości znajduje sięBaza lotnicza Tel Nof, należąca doSił Powietrznych Izraela. Na północ i południe od miejscowości znajdują się dwie tajne bazy wojskoweSił Obronnych Izraela.
Pierwotnie znajdowało się tutajstarożytne miasto HaGdera (pol.Ogrodzone miasto) albo inne biblijne miasto nazwane Gderot (pol.Ogrodzenia). W pobliżu ruin tego starożytnego miasta, na wzgórzach porośniętych lasem, w1884 powstała nowa osada rolnicza, którą założyliżydowscy imigranci zRosji[1]. W 1912 dołączyła do nich grupa imigrantów zJemenu[2].
Mieszkańcy moszawu utrzymywali się z rolnictwa i uprawy winorośli. Później rozpoczęto hodowlę cytrusów. Podbrytyjskim protektoratem Gedera była znana ze swojego czystego powietrza. Z tego powodu było to popularne miejsce wypoczynku i rekreacji. W latach 30.XX wieku wybudowano centrum lecznicze chorób płuc oraz sanatoria[3].
Podczaswojny domowej w Mandacie Palestyny w latach 1947-1948 osada była napadana przezArabów z sąsiedniej arabskiej wioski Kfar Qatra (arab. قطرة). Podczaswojny o niepodległość wioska została zdobyta17 maja1948 przez żydowskie oddziałyHagany. Mieszkańcy wioski uciekli, a ich domy zostały zniszczone[4].
Na miejscu zniszczonej arabskiej wioski powstały później domy położone w północnej części Gedery oraz sąsiedni moszawKidron. W1949 Gedera otrzymała status samorządu lokalnego[5]. W następnych latach osiedlili się tutaj liczni imigranci zRumunii,Polski,Iraku,Egiptu,Maroka,Indii,Iranu iLibii[2].
W2009 miasteczko padło ofiarąterrorystycznego ostrzału rakietowego prowadzonego przez palestyńską organizacjęHamas zeStrefy Gazy[6].
Zgodnie z danymiIzraelskiego Centrum Danych Statystycznych w2008 roku w mieście żyło 18 tys. mieszkańców, wszyscy Żydzi[7].
Populacja miasta pod względem wieku:
Wiek (w latach) | Procent populacji w% |
---|---|
0-4 | 12,8% |
5-9 | 10,8% |
10-14 | 8,5% |
15-19 | 7,5% |
20-29 | 12,0% |
30-44 | 22,7% |
45-59 | 12,8% |
ponad 60 | 13,0% |
Źródło danych:Central Bureau of Statistics.
Miasteczko posiada następujące osiedla mieszkaniowe: Katra, Neve Shulamit, Neve Mosze, Neve Syjon, Neve Szelomo, Lev Gedera, Kfar Uriel, Shchunat HaPoalim, HaMoszawa, HaMoszawa HaGermanit, Givat Hariyot, Emek HaNesher, Nofesh, Azorei Gedera, ReShafim, Tsameret Gedera, Ahuzat Gedera oraz Gedera HaTseira.
Wśród tutejszych szkół są między innymi:Nir,Pines iRe'ut. W południowej części miasteczka znajduje sięInstytut Edukacyjny Kfar Eliyahu.
W mieście znajduje sięMuzeum Historii Gedery i Ruchu Bilum (ang.The Museum Of The History Of Gedera And The Biluim)[8].
W miasteczku znajduje się szpitalHarzfeld Geriatric Medical Center.
Wzdłuż południowej granicy miejscowości przebiegaautostrada nr 7 (Gedera-Jad Binjamin), brak jednak możliwości bezpośredniego wjazdu na nią. Z Gedery wyjeżdża się czterema drogami nadrogę ekspresową nr 40
(Kefar Sawa-Ketura), którą jadąc na południe dojeżdża się do autostrady nr 7 idrogi ekspresowej nr 41
(Aszdod-Gedera), lub jadąc na północ dojeżdża się do moszawuBet Elazari. Lokalne drogi prowadzą na wschód do moszawuKidron i na zachód do moszawuMeszar.