Głowocis (Cephalotaxus) –rodzaj roślin z rodzinycisowatych (Taxaceae), dawniej często umieszczany w wyodrębnianej rodziniegłowocisowatych (Cephalotaxaceae). Ponieważ okazało się, że głowocis jest zagnieżdżony pod względem filogenetycznym wśród rodzajów należących do cisowatych – współcześnie jest raczej włączany do rodziny w szerokim ujęciu. Alternatywą jest wyróżnienie trzechmonofiletycznych rodzin (Cephalotaxaceae,Amentotaxaceae,Taxaceae)[2]. Rodzaj obejmuje w zależności od ujęcia od 7[3]–8 do 11[4] gatunków. Występują one we wschodniejAzji – od północno-wschodnichIndii iMalezji, poprzezChiny iKoreę poJaponię[5]. Rosną jako drzewa i krzewypodszytowe w lasach liściastych[5]. WPolsce rzadkie w uprawie ze względu na wrażliwość na mrozy[6].
- Pokrój
- Zimozielonekrzewy i niewysokiedrzewa[6], osiągające do 12 m wysokości[5], z pędami rozgałęziającymi się okółkowo lub naprzeciwlegle[6].
- Liście
- Ułożone dwustronnie w jednej płaszczyźnie lub podnoszące się ku górze, zwykle lekko odgięte ku dołowi. Równowąskie[6], skórzaste[5], osadzone są na krótkich ogonkach. Od góry z wyraźnie wystającą wiązką przewodzącą, od spodu z szerokimi paskamiaparatów szparkowych w kolorze białym lub szarym[6].
- Organy generatywne
- Rośliny dwupienne[5].Strobile męskie kuliste, liczne, krókoszypułkowe, rozwijają się w kątach liści[5]. Strobil żeński zawiera dwazalążki (inne cisowate mają pojedynczy). Po zapyleniu rozwijają sięnasiona otoczone mięsistąosnówką w kolorze zielonkawym lub z odcieniem fioletowym[6], osiągające do 2,5 cm długości[5].
Jeden z rodzajów rodzinycisowatych (Taxaceae). Wykaz gatunków[7]:
- ↑Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni,A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248,DOI: 10.1371/journal.pone.0119248,PMID: 25923521,PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑abcdM.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni,A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70,DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑Cephalotaxus Siebold & Zucc. ex Endl.. [w:]Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-03].
- ↑Liguo Fu, Nan Li & Robert R. Mill: Cephalotaxaceae Neger. [w:]Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-12-03].
- ↑abcdefgRoger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 20.ISBN 0-333-73003-8.
- ↑abcdefWłodzimierz Seneta: Drzewa i krzewy iglaste. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 136-137.ISBN 83-01-05225-2.
- ↑Cephalotaxus. [w:]The Plant List [on-line]. The Kew Gardens. [dostęp 2011-11-18]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
