Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK) – urząd obsługujący i działający pod bezpośrednim kierownictwemGłównego Geodety Kraju. Główny Geodeta Kraju kieruje Urzędem przy pomocy wiceprezesa, dyrektora generalnego oraz dyrektorów komórek organizacyjnych.
Siedziba GUGiK od 2023 znajduje się przy ul.Żurawiej 6/12 wWarszawie, wcześniej urząd zlokalizowany był przy ul.Wspólnej 2[4].
GUGiK został utworzony na mocy zapisów dekretu z dnia 30 marca 1945 jako Główny Urząd Pomiarów Kraju przyPrezydium Rady Ministrów. Pierwszym prezesem GUPK został inż.Jan Adam Piotrowski[5]. Dekretem z dnia 24 kwietnia 1952 Główny Urząd Pomiarów Kraju przekształcono wCentralny Urząd Geodezji i Kartografii podległypremierowi. Jego działalność była w dużym stopniu niejawna[6]. Kolejną dużą zmianą było zlikwidowanie w 1956 Centralnego Urzędu Geodezji i Kartografii i powołanie w zamian Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii jako pionu organizacyjnegoMinisterstwa Spraw Wewnętrznych.
W kolejnych latach GUGiK kilkakrotnie zmieniał resorty, a w 1987 został rozwiązany (jego funkcję przejął Departament Geodezji, Kartografii i Gospodarki GruntamiMinisterstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa)[7].
Główny Urząd Geodezji i Kartografii został ponownie powołany w styczniu 1997, jako jednostka podległaMinistrowi Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa. Następnie, do 2005, GUGiK podlegałMinistrowi Budownictwa, od 2007Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, a od 2011 –Ministrowi Administracji i Cyfryzacji, natomiast od 2015 – ministrowi kierującemu działem administracji rządowejBudownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo.
GUGiK wykonuje zadania powierzone Głównemu Geodecie Kraju[8], czyli:
- nadzoruje realizację polityki państwa w zakresiegeodezji ikartografii,
- pełni funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniuKodeksu postępowania administracyjnego w stosunku dowojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, a także nadzoruje i kontroluje ich działania,
- prowadzicentralny zasób geodezyjny i kartograficzny oraz dysponuje środkami Centralnego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym,
- zakłada podstawoweosnowy geodezyjne,osnowy grawimetryczne iosnowy magnetyczne,
- opracowuje zasady dotyczące techniczno-organizacyjnego przygotowaniakatastru oraz współdziała w jego tworzeniu,
- prowadzipaństwowy rejestr granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju,
- ewidencjonuje systemy informacji o terenie o znaczeniu ogólnopaństwowym oraz współpracuje z innymi resortami w zakładaniu i prowadzeniusystemów informacji geograficznej,
- współpracuje z wyspecjalizowanymi w dziedzinie geodezji i kartografii organizacjami międzynarodowymi, regionalnymi oraz organami i urzędami innych krajów,
- inicjuje prace naukowe i badawczo-rozwojowe w zakresiestandardów organizacyjno-technicznych oraz zastosowania metodinformatycznych,fotogrametrycznych isatelitarnych w dziedzinie geodezji i kartografii oraz wkrajowym systemie informacji o terenie,
- nadaje uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii, prowadzi rejestr osób uprawnionych oraz współpracuje z samorządami (Wojewódzkie Ośrodki Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej – WODGiK, Miejskie Ośrodki Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej – MODGiK) i organizacjami zawodowymi geodetów i kartografów,
- prowadzi sprawy związane z ochronąinformacji niejawnych w działalności geodezyjnej i kartograficznej,
- opracowujewytyczne dotyczącepowszechnej taksacji nieruchomości i nadzoruje jej przebieg,
- współdziała z organami administracji geodezyjnej i kartograficznej przy wykonywaniu: fotogrametrycznych zdjęć powierzchni kraju,map topograficznych,map tematycznych, opracowań fotogrametrycznych,
- prowadzi sprawy związane znazewnictwem geograficznym, w tympaństwowy rejestr nazw geograficznych,
- opracowuje zasady dotyczące uzgodnień co do usytuowania projektowanychsieci uzbrojenia terenu.
W skład GUGiK-u wchodzi sześć departamentów oraz trzy biura:
- Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej
- Departament Informacji o Nieruchomościach
- Departament Informatyzacji i Rozwoju Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego
- Departament Nadzoru, Kontroli i Organizacji Służby Geodezyjnej i Kartograficznej
- Departament Spraw Obronnych oraz Ochrony Informacji Niejawnych
- Departament Prawno–Legislacyjny
- Biuro Współpracy Zagranicznej
- Biuro Informacji Publicznej oraz Komunikacji Medialnej
- Biuro Obsługi Urzędu
- vacat – Główny Geodeta Kraju[9]
- Anna Bober – zastępca Głównego Geodety Kraju od 22 maja 2024[10]
- Anna Skibińska-Pawlak – dyrektor Generalny Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii od 15 kwietnia 2025[11]
Przy GUGiK-u działaKomisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Wydatki Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii są realizowane wczęści 18budżetu państwa – Budownictwo, planowaniei zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo.
W 2018 wydatki GUGiK wyniosły 52,66 mln zł[2]. Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 181 osób, a średnie miesięczne wynagrodzenie brutto 7427 zł[3].
W ustawie budżetowej na 2019 wydatki Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii zaplanowano w wysokości 32,84 mln zł[12].
- ↑Andrzej Żylis Głównym Geodetą Kraju. gov.pl. [dostęp 2025-09-25].
- ↑abSprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r. (druk nr 3490). [w:]Sejm Rzeczypospolitej Polskiej [on-line]. sejm.gov.pl, 30 maja 2019. s. 2/25. [dostęp 2019-12-17].
- ↑abWykonanie budżetu państwa w 2018 r., cz. 18 – Budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo wraz z wykonaniem planu finansowego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym. [w:]Najwyższa Izba Kontroli [on-line]. nik.gov.pl, czerwiec 2019. s. 40. [dostęp 2019-12-17].
- ↑Klamka zapadła, GUGiK wyprowadza się ze Wspólnej. Geoforum, 2023-02-22. [dostęp 2023-04-03].
- ↑Cmentarz Stare Powązki: JAN PIOTROWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-02-27] .
- ↑Jw.,Likwidacja CUGiK, w:Czasopismo Geograficzne, tom XXVIII, zeszyt 2, PWN, Warszawa-Wrocław, 1957, s. 221.
- ↑Historia. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2023-04-03]. [zarchiwizowane ztego adresu (2017-06-06)].
- ↑Art. 7austawy z dnia 17 maja 1989 r.Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2021 r. poz. 1990)PDF.
- ↑[aktualizacja GGK Alicja Kulka rezygnuje]. [dostęp 2025-06-07].
- ↑Anna Bober Zastępcą Głównego Geodety Kraju. gov.pl. [dostęp 2024-05-31].
- ↑Anna Skibińska-Pawlak. gov.pl. [dostęp 2025-05-10].
- ↑Ustawa budżetowa na rok 2019 z dnia 16 stycznia 2019 r.. [w:]Dz.U. poz. 198 [on-line]. isap.sejm.gov.pl, 1 lutego 2019. s. 44. [dostęp 2019-12-17].