Front Wyzwolenia Palestyny (arab. جبهة التحرير الفلسطينية) – polityczno-militarna organizacja terrorystycznapalestyńskichnacjonalistów.
Powstał w 1976 roku[1] lub 1977 roku[2], w następstwie rozłamu w organizacjiLudowy Front Wyzwolenia Palestyny – Główne Dowództwo[1]. Założycielem formacji byłAbu Abbas (właściwie Muhammad Zaidan)[1]. Abbas opuścił macierzystą grupę po tym, gdy jej przywódcy poparli działaniaSił Zbrojnych Syrii wymierzone w strukturyOrganizacji Wyzwolenia Palestyny wLibanie[3]. W kolejnych latach dochodziło do starć pomiędzy bojownikami LFWP–GD i FWP, walki nasiliły się po 13 sierpnia 1977 roku, kiedy bojownicy LFWP–GD zorganizowali ataki bombowe na biura FWP wBejrucie, w zamachach zginęło wtedy około 200 osób[3].
W pierwszej połowie lat 80. wewnątrz Frontu wyłoniły się trzy mniejsze grupy: prosyryjska (Abdul Ghanim), prolibijscy sympatycyLFWP (Talaat Yaqub) i zwolennicy współpracy zOWP (Abu Abbas)[4][5][6][7]. Każda z grup zatrzymała pierwotną nazwę i uważała, że to ona jest kontynuacją organizacji-matki[2]. Podział frakcyjny ograniczył się w 1989 roku, kiedy frakcja Abbasa wchłonęła większość struktur rozłamowych[2]. Abbas stał na czele frakcji opowiadającej się za sojuszem z OWP, a sam w latach 1984–1991 wchodził w skład Komitetu Wykonawczego OWP. Frakcja ograniczyła współpracę z OWP po 1998 roku, kiedy to uznała, że kierownictwo organizacji jest zbyt ugodowe względemIzraela[6][7].
W przeszłości prowadził działalnośćterrorystyczną. Zamachy ograniczyły się po 2003 roku wraz z zatrzymaniem Abbasa przezAmerykanów[6][7]. Pojedyncze ataki przeprowadzone na izraelskie cele wojskowe odnotowano jeszcze w 2008 i 2010 roku[8].
W 1996 roku wziął udział w wyborach wAutonomii Palestyńskiej, zdobywając zaledwie 0,11% głosów[9]. Wwyborach w 2006 roku startował pod nazwą „Męczennik Abu Abbas”, uzyskał w nich 0,30% głosów[10][11].
Obecnie struktury Frontu Wyzwolenia Palestyny znajdują się na obszarze Autonomii Palestyńskiej i południowego Libanu, prawdopodobnie formacja posiada przedstawicielstwo w Syrii. W przeszłości bazy Frontu znajdowały się też wTunezji, Libii iIraku[5][6][7][8].
- W kwietniu 1979 roku czworo bojowników przeniknęło na teren Izraela, gdzie zabiło cztery osoby (masakra w Naharijji)[12].
- W marcu 1981 roku miejsce miała nieudana próba przeniknięcia dwóch fedainów na obszar Izraela. Napastnicy poruszali sięparalotniami, zostali zmuszeni do lądowania w okolicachHajfy, gdzie zostali aresztowani. Terroryści planowali zrzucenie na miasto granatów ręcznych i bomb[13].
- W kwietniu 1981 roku miała miejsce nieudana próba przeniknięcia na teren Izraela dwóch terrorystów poruszających siębalonem. Balon został zestrzelony, a obydwaj napastnicy zginęli[13].
- W październiku 1985 roku czterech bojowników porwało liniowiecMS Achille Lauro. W zamachu zginął obywatel USALeon Klinghoffer[6][7][13].
- W maju 1990 roku 17 fedainów usiłowało zaatakować od strony morza turystyczną dzielnicęTel Awiw-Jafa. Izraelska straż przybrzeżna zatrzymała pięć pontonów, którymi się poruszali. W akcji zginęło czterech napastników, reszta została aresztowana[14].
W 2015 rokuDepartamentu Stanu USA szacował liczebność frakcji Abbasa na 50–500 członków aktywnych naZachodnim Brzegu, wStrefie Gazy i w południowym Libanie[8].
W przeszłości działalność Frontu wspierana i finansowana była przez Syrię, Irak i Libię[5].
Zdaniem Departamentu Stanu USA, formacja może być finansowana przezIranu[15].
Wyznaje doktrynęskrajnie lewicową[9], a jego celem jest utworzenie niepodległego państwa palestyńskiego[6][7].
Znajduje się na listach organizacji terrorystycznych Departamentu Stanu USA[16] iKanady[17]. Do 2011 roku znajdował się też na analogicznej liścieUnii Europejskiej[18][19][20].
- ↑abcBarnas 2001 ↓, s. 51.
- ↑abcBarnas 2001 ↓, s. 96.
- ↑abPalestinian Organizations. mideastweb.org. [dostęp 2018-04-20]. (ang.).
- ↑Tomasiewicz 2000 ↓, s. 216.
- ↑abcTerrorist Group Profiles s. 22
- ↑abcdefPaweł Smoleński: Egzekucja zakładnika na wózku. wyborcza.pl. [dostęp 2017-12-24]. (pol.).
- ↑abcdefPalestine Liberation Front (PLF). globalsecurity.org. [dostęp 2017-12-24]. (ang.).
- ↑abcCountry Reports on Terrorism 2015 Chapter 6. Foreign Terrorist. state.gov. [dostęp 2017-12-02]. (ang.).
- ↑abLeftist Parties of the World. broadleft.org. [dostęp 2017-12-24]. [zarchiwizowane ztego adresu (2017-10-18)]. (ang.).
- ↑ELECTION FOR PALESTINIAN LEGISLATIVE COUNCIL. electionguide.org. [dostęp 2017-09-15]. (ang.).
- ↑Izrael i autonomia palestyńska wybrane aspekty polityczne i prawne s. 31
- ↑Israeli navy hits back after raid. „The Glasgow Herald”, 23 kwietnia 1979. [dostęp 2013-02-18]. (ang.). brak numeru strony
- ↑abcBarnas 2001 ↓, s. 97.
- ↑Barnas 2001 ↓, s. 98.
- ↑Chapter 8 – Foreign Terrorist Organizations – US Department of State. state.gov. [dostęp 2017-12-01]. (ang.).
- ↑Foreign Terrorist Organizations. state.gov. [dostęp 2017-09-13]. (ang.).
- ↑Currently listed entities. publicsafety.gc.ca. [dostęp 2018-03-19]. (ang.).
- ↑Wykaz osób, grup i podmiotów objętych zaostrzonymi środkami z dziedziny współpracy policyjno-sądowniczej (czerwiec 2009). lex.europa.eu. [dostęp 2017-09-13]. (pol.).
- ↑Council Decision 2011/70/CFSP of 31 January 2011 updating the list of persons, groups and entities subject to Articles 2, 3 and 4 of Common Position 2001/931/CFSP on the application of specific measures to combat terrorism. archive.is. (ang.).
- ↑Council Decision 2011/430/CFSP of 18 July 2011 updating the list of persons, groups and entities subject to Articles 2, 3 and 4 of Common Position 2001/931/CFSP on the application of specific measures to combat terrorism. archive.is. [dostęp 2017-09-13]. (ang.).
- pod redakcją Bernard J. Albin i Grzegorz Tokarz: Izrael i autonomia palestyńska wybrane aspekty polityczne i prawne. Wrocław: Arboretum, 2007.ISBN 83-60011-41-9. Brak numerów stron w książce
- Wilhelm Dietl, Rolf Tophoven, Kai Hirschmann: Terroryzm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.ISBN 978-83-01-16019-7. Brak numerów stron w książce
- Robert M. Barnas: Terroryzm od Asasynów do Osamy bin Ladena. Wrocław: Kirke, 2001.ISBN 978-83-914970-4-3.
- Terrorist Group Profiles. Diane Pub Co, 1989.ISBN 978-1-56806-864-0. Brak numerów stron w książce
- Jarosław Tomasiewicz: Terroryzm na tle przemocy politycznej (Zarys encyklopedyczny). Katowice, 2000.ISBN 83-907096-2-7.
