Ta strona zawiera symbole fonetyczneMAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znakówUnikodu.
Języki i dialekty FrancjiZnajomość języka francuskiego w krajach Unii Europejskiej
Francuski od XVIII wieku był językiem międzynarodowym, przede wszystkim dyplomacji i kultury. Międzynarodową karierę języka francuskiego potwierdziła już w r. 1789Akademia Berlińska, przyznając nagrodę dziełuAntoine’a de RivarolaDe l'Universalité de la langue française (O uniwersalizmie języka francuskiego). Po francusku pisali m.in. niemieckifilozofGottfried Wilhelm Leibniz i polski,Jan Nepomucen Potocki (Rękopis znaleziony w Saragossie). W powieściachLwa Tołstoja,Tomasza Manna, bardzo wiele dialogów napisanych jest po francusku, równieżFryderyk Nietzsche w swoich pismach posługiwał się terminami francuskimi. Francuski był bardzo popularny wPolsce, szczególnie wśródarystokracji. W całejEuropie wykształceni ludzie posługiwali się na co dzień francuskim, na przykład arystokracja rosyjska. Przykładowo wjęzyku polskim do niedawna bardzo popularne było jeszcze francuskie „par excellence” (w całym tego słowa znaczeniu). Dzięki temu dziedzictwu oraz nieustającej promocji języka przez rządfrancuski nadal posiada on ogromne znaczenie mimo wyparcia go w wielu sytuacjach przezjęzyk angielski.
Wśredniowieczu francuski był językiem dworu angielskiego. Dzisiejsze motto brytyjskie (Dieu et mon droit) nadal jest zdaniem francuskim, podobnie jakdewizaHolandii (Je maintiendrai).
Dużą rolę w promowaniu języka francuskiego jako uniwersalnego języka całej Francji miała rewolucja francuska. Okólnik Komitetu Ocalenia Publicznego z 16 czerwca 1794 roku wskazywał, że „w jednej i niepodzielnej Republice język musi być jeden. Zróżnicowanie dialektów to federalizm”[8].
Od 1665 roku nad czystością francuskiegostandardu językowego czuwaAkademia Francuska, która promuje używanie terminów pochodzenia francuskiego i systematycznie tworzyneologizmy zastępujące nazewnictwoanglojęzyczne. Zjawisko to odnosi się również doskrótowców, które urabia się na podstawie francuskiego ekwiwalentu danego terminu, np.:
SIDA, a nieAIDS (syndrome de l'immunodéficience acquise);
OTAN, a nieNATO (Organisation du traité de l’Atlantique Nord);
Alfabet składa się z 26 podstawowych liter: a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z. We francuskim istnieją dwieligatury: œ, æ Istnieje też 14 liter zeznakami diakrytycznymi: à, â, ç, é, è, ê, ë, î, ï, ô, û, ù, ü, ÿ.
Jedną z cech charakterystycznych gramatyki języka francuskiego, odróżniającą ją od niektórych innych języków nowożytnych, jest różnorodność czasów i trybów. W trybie orzekającym istnieje osiem czasów, ale dwa z nich nie są używane w mowie:passé simple (czas przeszły prosty) ipassé antérieur (czas przeszły złożony). Występują one wyłącznie w narracji literackiej. Także nie wszystkie formy czasów w innych trybach używane są wjęzyku mówionym, np.subjonctif imparfait (tryb łączny czasu przeszłego niedokonanego) isubjonctif plus-que-parfait (tryb łączny czasu pozaprzeszłego) czy wreszcie druga forma trybu warunkowego[9].
Cechą wyróżniającą francuski jest też zjawisko nieodróżniania w mowie wielu form gramatycznych, które występują w piśmie (np. większość wyróżników liczby mnogiej rzeczowników i czasowników, większość form rodzaju żeńskiego w odmianie czasowników).
Według konstytucji Francji język francuski jest od 1992 roku urzędowym językiem tego kraju. Francuszczyzna jest używana w oficjalnych publikacjach rządowych i publicznych szkołach. Reklamy telewizyjne i prasowe zawierające zwroty obcojęzyczne muszą zawierać tłumaczenie na francuski. Wszystkie filmy w kinach również muszą być dubbingowane (fr.doublage) na język francuski.
Oprócz francuskiego w kraju używa się również innych języków, jednak nie są one oficjalnie uznane przez rząd francuski.
↑Pascale Cheminée: Aux origines du français : Trésors et histoire de la langue française. Paris: Littré.ISBN 978-2351840443. (fr.). Brak numerów stron w książce