Movatterモバイル変換

Fokker E.I (znany także jako Fokker M.5K/MG) to pierwszy z serii jednopłatowych myśliwców niemieckich firmyFokker (Eindecker, czyli „jednopłatowiec”) użytych podczasI wojny światowej, który posiadałkarabin maszynowy zsynchronizowany z obrotami śmigła. Ponieważ technologia ta była w momencie wejścia E.I do służby niedostępna dla lotnictwa państwEntenty, a jej użycie znacznie podnosiło łatwość i celność prowadzenia ognia z broni pokładowej, Fokker E.I i jego rozwinięcia (E.II,E.III,E.IV) stały się jednymi z najbardziej znanych myśliwcówI wojny światowej. Latali na nim m.in.Max Immelmann iOswald Boelcke, należący do grupy najlepszych i najbardziej znanych niemieckich asów.

Projekt i rozwój

[edytuj |edytuj kod]

Fokker E.I powstał jako projekt samolotu myśliwskiego na bazie nieuzbrojonego niemieckiego samolotu zwiadowczegoFokker M.5 (znanego także jakoFokker A.III), który z kolei był wzorowany na francuskimMorane-Saulnier typu H z 1913 roku. Jego konstrukcja została zainicjowana przez pomyślne testy strzelania z użyciem prototypusynchronizatora, które przeprowadził zespół kierowany przez holenderskiego konstruktora,Antona Fokkera. Testy przeprowadzono z użyciem nowegokarabinu Parabellum lMG 14 zamontowanego na samolocie Fokker M.5. Wypadły one tak obiecująco, że po pierwszych próbach, które odbyły się w dniach 19 i 20 maja 1915, maszyna została w ciągu dwóch tygodni wysłana na front. Po udanych testachAnton Fokker postanowił zaprojektować samolot myśliwski na bazieFokkera M.5, który z założenia korzystałby ze świeżo opracowanej technologii.

Prawdziwą przewagę nad samolotami używanymi przezEntentę w tym okresie (rok 1915) dawał pilotowi Fokkera E.Isynchronizator pozwalający na strzelanie z pojedynczego karabinu maszynowegoMG 08 (na seryjnych maszynach) pomiędzy łopatami pracującego śmigła, bez obaw o jego uszkodzenie^[1]. Konstrukcja myśliwców tego okresu nie pozwalała jeszcze na umieszczenie karabinów maszynowych w skrzydłach, więc w zamian karabiny maszynowe musiały być umieszczane na górnej powierzchni płata dwupłatowców (co jednak było powodem dużych trudności z przeładowywaniem i celowaniem), lub w kabinie strzelca/pilota umieszczonej przed śmigłem (konstrukcje ze śmigłami pchającymi). Pierwsze pięć Fokkerów, w których zastosowano ten wynalazek, zostało oznaczonych jako Fokkery M.5K/MG. W kolejnych maszynach, oznaczonych już jako E.I, skrócono płaty i obniżono ich położenie w celu zwiększenia prędkości maksymalnej i polepszenia widoczności z kabiny pilota. Ta druga zmiana była następnie przeniesiona do kolejnych wersji jednopłatowych myśliwców Fokkera (E.II,E.III iE.IV).

Mimo rozpoczęcia produkcji następców E.I –Fokkera E.II, a wkrótce potem iFokkera E.III, maszyny te były produkowane równolegle z nim aż do roku 1916. Wynikało to z ograniczonej dostępności stukonnych silników używanych w tych nowszych konstrukcjach. Przed końcem 1916 roku wyprodukowano łącznie 54 Fokkery E.I, z których 2 przekazano siłom powietrznymAustro-Węgier, a 5 niemieckiej flocie (Kaiserliche Marine).

Opis konstrukcji

[edytuj |edytuj kod]

Podobnie jak jego francuski pierwowzór, E.I to średniopłat z kadłubem o przekroju prostokątnym, zwężającym się ku tyłowi, z usterzeniem pozbawionym nieruchomych części – sterowanie odbywało się poprzez wychylenie całej powierzchni statecznika poziomego lub pionowego. Skrzydła pozbawione były lotek, dzięki ich elastycznej strukturze sterowanie odbywało się poprzez kontrolowaną zmianę (skręcenie) profilu skrzydła za pomocą linek przechodzących przez przednią częśćkokpitu. O ile francuski pierwowzór miał konstrukcję drewnianą, to Fokker E.I był konstrukcją mieszaną. Szkielet kadłuba, który tworzyła kratownica spawana z rur stalowych usztywniana drutem, pokryty był głównie płótnem. Jedynie przednia część kadłuba przed kabiną pilota i większa część silnika pokryta była blachąduralową. Skrzydła były prostokątne, dwudźwigarowe, o szkielecie drewnianym krytym płótnem, usztywnione za pomocą linek mocowanych do charakterystycznych kozłów umieszczonych nad i pod kadłubem. Podwozie przednie stałe, z tyłu zastosowano płozę ogonową. Samolot był dość prymitywną konstrukcją, nie posiadał nawetprzepustnicy pozwalającej na regulowanie obrotów silnika, a braklotek znacznie ograniczał jego manewrowość. Ponieważ samolot nie posiadał mechanicznej pompy paliwa, pilot co około 10 minut musiał podpompowywać paliwo ręcznie.

Działania bojowe

[edytuj |edytuj kod]

Fokkery E.I były używane głównie do ochrony własnych lotnisk i strącania maszyn zwiadowczych nieprzyjaciela. Wynikało to m.in. z wydanego przez niemieckie dowództwo zakazu zapuszczania się tymi samolotami nad terytorium wroga – chodziło o to, abysynchronizator nie wpadł w ręce państwEntenty. Dopiero kolejny następca tego samolotu,Fokker E.III, był używany do formowania pierwszych niemieckich eskadr myśliwskich. Pierwsze potwierdzone zwycięstwo na Fokkerze E.I odniósłMax Immelmann, zmuszając1 sierpnia 1915 roku do lądowania brytyjski samolotB.E.2C. Jednak już wcześniej,1 lipca 1915, porucznik Wintgens na Fokkerze M.5K/MG zmusił do lądowania francuskiMorane-Saulnier L, który jednak wylądował na terytorium francuskim i zwycięstwo to nie zostało oficjalnie zaliczone.

Fokkery E.I były używane przez armięNiemiec (Luftstreitkräfte) iAustro-Węgier, a także flotę niemiecką do patrolowania wybrzeża. Mimo niedostatków E.I i kolejnych jednopłatowców Fokkera, w początkowym okresie wojny piloci niemieccy latający na tych maszynach odnosili duże sukcesy, zestrzeliwując prawie każdą maszynę wroga, jaka znalazła się w ich zasięgu. Doprowadziło to do uzyskania przez Niemców zdecydowanej przewagi powietrznej na zachodnim froncie w okresie pomiędzy sierpniem 1915 i marcem 1916. Okres ten został nazwany w prasie brytyjskiej "biczem Fokkera"^[2]. Koniec zdecydowanego panowania Niemców w powietrzu przyniosło dopiero szersze wprowadzenie do walki przez Brytyjczyków samolotówF.E.2b iAirco DH.2, a przez Francuzów niewielkiegoNieuport 11. Myśliwce te ciągle nie miały synchronizatora (angielskie konstrukcje wyposażone były w śmigło pchające, a zatem nie wymagały synchronizacji przy strzelaniu do przodu), ale ich właściwości manewrowe pozwoliły na skuteczną walkę z ówczesnymi Fokkerami.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]

Tomasz Goworek,Samoloty myśliwskie pierwszej wojny światowej, Warszawa 1988

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]

↑Harry Woodman,Spandau guns, seria Windsock Mini Datafile nr 10, Berkhamsted: Albatros Publications, 1997, s.3.
↑T. Goworek,Samoloty myśliwskie pierwszej wojny światowej, Warszawa 1988, s. 24:używano tego określenia nawiązując do Attyli, wodza Hunnów, zwanego "biczem bożym"; w żargonie żołnierskim nazywano Niemców Hunnami.

Samoloty produkowane przezFokkera w latach 1912–1919

Oznaczenie wojskowe	A.I A.II A.III B.I B.II B.III C.I D.I D.II D.III D.IV D.V D.VI D.VII D.VIII D.X Dr.I E.I E.II E.III E.IV E.V F.I F.II K.I S.I
Oznaczenie fabryczne	M.1 M.2 M.3 M.4 M.5 M.6 M.7 M.8 M.9 M.10 M.14 M.15 M.16 M.17 M.18 M.19 M.21 M.22 V.1 V.2 V.3 V.4 V.5 V.6 V.7 V.8 V.9 V.10 V.11 V.12 V.13 V.14 V.16 V.17 V.18 V.20 V.21 V.22 V.23 V.24 V.25 V.26 V.27 V.28 V.29 V.30 V.31 V.33 V.34 V.35 V.36 V.37 V.38 V.39 V.40 V.41 V.43 V.45

Niemieckie samoloty wojskowe z okresu I wojny światowej

Samoloty myśliwskie	AEG D.I Albatros D.I Albatros D.II Albatros D.III Albatros D.V Albatros W.4 Fokker D.I Fokker D.II Fokker D.III Fokker D.IV Fokker D.V Fokker D.VI Fokker D.VII Fokker D.VIII (E.V) Fokker Dr.I Fokker E.I Fokker E.II Fokker E.III Fokker E.IV Halberstadt D.II Junkers D.I LFG Roland D.I LFG Roland D.II LFG Roland D.VI Pfalz D.III Pfalz D.VII Pfalz D.VIII Pfalz D.XII Pfalz D.XV Pfalz Dr.I Pfalz E.I Siemens-Schuckert D.III Siemens-Schuckert D.IV Siemens-Schuckert E.I Siemens-Schuckert E.III
Samoloty bombowe	AEG G.II AEG G.IV Gotha G.I Gotha G.IV Gotha G.V Gotha G.VI Friedrichshafen G.III S.S.W. R.III Staaken R.VI Staaken R.XIV
Wodnosamoloty iłodzie latające	Albatros W.4 Albatros W.5 Friedrichshafen FF.33 Friedrichshafen FF.49 Gotha WD.1 Gotha WD.2 Hansa-Brandenburg W.12 Hansa-Brandenburg W.29 Junkers J 11 Lübeck-Travemünde F4
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowe	AEG C.I AEG C.II AEG C.III AEG C.IV AEG C.V AEG C.VI AEG C.VII AEG C.VIII AEG C.VIII Dr Ago C.I Ago C.IV Albatros C.I Albatros C.III Albatros C.V Albatros C.VII Albatros C.X Albatros C.XII Albatros C.XV Aviatik C.I Aviatik C.III DFW C.V Halberstadt C.V LFG Roland C.II LVG C.II LVG C.V LVG C.VI Rumpler C.I Rumpler C.IV Rumpler C.VII
Samoloty wielozadaniowe	Aviatik B.I Halberstadt CL.II Halberstadt CL.IV Hannover CL.II Hannover CL.V Junkers CL.I
Samoloty szturmowe	AEG J.I Albatros J.I Junkers J.I
Nieuzbrojone samoloty szkolne i rozpoznawcze	AEG B.I AEG B.II AEG B.III Albatros B.I Albatros B.II Albatros B.III Aviatik B.II Fokker A.I Hansa-Brandenburg B.I Kondor B.I LVG B.I, B.II, B.III Rumpler C.VIII Rumpler Taube
Konstrukcje prototypowe	AEG DJ.I AEG Dr.I AEG G.I AEG PE Albatros C.II Albatros D.IV Albatros D.VI Albatros D.VII Albatros D.IX Albatros D.X Albatros D.XI Albatros D.XII Albatros Dr.I Albatros Dr.II Albatros W.3 Albatros W.8 DFW Floh Gotha WD.3 Halberstadt C.III Hansa-Brandenburg W.11 Hansa-Brandenburg W.16 Junkers J 1 Junkers J 2 Junkers J 7 Junkers J 8 Kondor D 1 Kondor D 2 Kondor D 6 Kondor D 7 Kondor W 1 LFG Roland Stralsund V 19 Pfalz D.VI Pfalz Dr.II Schütte-Lanz C.I Schütte-Lanz D.I Schütte-Lanz G.I
Inne	System oznaczeń niemieckich samolotów z okresu I wojny światowej

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fokker_E.I&oldid=74785568”

Kategorie:

[8]ページ先頭