Film przyrodniczy − gatunekfilmu dokumentalnego, przedstawiającegozwierzęta,rośliny lub inne elementyświata przyrody, najczęściej w ichnaturalnym środowisku.
Obecnie filmy przyrodnicze powstają przede wszystkim na zamówieniepublicznych kanałów telewizyjnych, szczególnie specjalizujących się w tego typu tematyce. Gatunek zaistniał jednak najpierw w świeciekina.
Za pierwszy pełnometrażowy film dokumentalny o tematyce przyrodniczej uważany jest obrazNanuk z Północy w reżyseriiRoberta J. Flaherty'ego z 1922[1]. Jednym z pierwszych filmów tego gatunku był filmJamesa Algara pod tytułemŻyjąca pustynia z 1953[2].Żyjąca pustynia nagrodzona zostałaOscarem w kategorii za najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny w 1954[3]. Oba obrazy znalazły się na liście filmów budujących dziedzictwo kulturalne USA i przechowywane są wBibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych[4].
WPolsce przedII wojną światową film przyrodniczyBezkrwawe łowy zrealizował nataśmie 16 mm w 1936Włodzimierz Puchalski[5]. Reżyser specjalizował się w filmach tego gatunku. Wlatach 40. XX wieku powstały kolejne jego obrazy przyrodnicze, jak:Ptasia wyspa,Wykluwanie się piskląt czyFlora Tatr[6]. W tym samym czasie filmy przyrodnicze kręcił równieżKarol Marczak (Pod wodną karpą,Kałużnica,Wrotki mcholubne)[7]. Marczak uważany jest za pioniera filmu biologicznego w Polsce[8]. Wlatach 50. XX wieku do Puchalskiego i Marczaka dołączyli tacy reżyserzy, jak:Jan Jacoby (Jest taka osa)[9] czyStanisław Kokesz (Mrówcze szlaki,Podwójne życie ważki,Nartniki)[10]. Kolejnymi reżyserami realizującymi filmy przyrodnicze wPRL-u byli:Marian Ussorowski,Wiesław Drymer,Aleksander Domalewski,Mieczysław Ptaszyński,Bolesław Bączyński,Mieczysław Vogt,Wanda Rollny,Anatol Fidek,Antoni Gucwiński,Lubomir Zając,Henryk Szpunar,Barbara Bartman-Czecz,Jerzy Bezkowski,Tony Halik iElżbieta Dzikowska. Wlatach 90. XX wieku powstały takie polskie filmy przyrodnicze, jakTropem łosia,Ostatnia puszcza iTętno pierwotnej puszczyJana Walencika,Zielone płuca PolskiStanisława Fiuka-Cisowskiego,Tajmyrski pamiętnikJerzego Śladkowskiego. Współcześnie polskie filmy przyrodnicze realizują: Jan i Bożena Walencik[11],Artur Homan,Krzysztof Riege,Dariusz Krzywański,Jerzy Wosik,Krystian Matysek,Anna Urbańska,Włodzimierz Kuligowski,Dorota Adamkiewicz,Maciej Szelachowski,Ewa Banaszkiewicz,Robert Dróżdż,Tadeusz Baraniecki[12],Zdzisław Folga[13] czy związany z PolskąPaolo Volponi. Obok zdjęć kilka filmów nakręcił przedwcześnie zmarłyArtur Tabor.
Pionierskim filmem przedstawiającym świat przyrody podwodnej byłoSesto continenteFolco Quiliciego z 1954[14]. Dwa lata później powstałŚwiat milczeniaJacques-Yves Cousteau[15].
Do nagradzanych filmów przyrodniczych, które spotkały się z dobrym przyjęciem opinii światowej, należą m.in.:The Crocodile Hunter DiariesSteve'a Irwina (2002-2004),Marsz pingwinówLuca Jacqueta z 2005, seriaBłękitna planetaDavida Attenborough z 2007 czySurykatkiJamesa Honeyborne'a z 2008.
Kanałami specjalizującymi się w prezentacji filmów przyrodniczych są:Animal Planet,National Geographic Channel czyNat Geo Wild.