 Portret Félixa de Azara,Goya (1805) | |||
| Data i miejsce urodzenia | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 20 października1821 | ||
| Zawód, zajęcie | wojskowy, geograf, przyrodnik | ||
| Narodowość | |||
| |||
Félix de Azara y Perera (ur.18 maja1742 wBarbuñales, zm.20 października1821 tamże) –hiszpański inżynier wojskowy, przyrodnik i człowiek oświecenia. Był bratem dyplomatyJosé Nicolása[1].
Félix Francisco José Pedro de Azara y Perera pochodził z prowincjiHuesca wAragonii. Był synem Alejandra de Azara y Loscertale i Maríi de Perera. Studiował naUniwersytecie Sertoriańskim w Huesce, a następnie wAkademii Wojskowej w Barcelonie, skąd wyjechał jako kadet w 1764[1]. Kierował budową fortyfikacji wFigueres i naMajorce, został ciężko ranny w nieudanej inwazji morskiej naAlgier w 1775. W tym samym roku uzyskał stopień porucznika, a w 1780 awansował do stopnia pułkownika porucznika i został przydzielony doSan Sebastián w Galicji[2]. W 1815 odrzuciłOrder Izabeli Katolickiej w proteście przeciwko absolutystycznym ideałom panującym w Hiszpanii[1].
Hiszpania i Portugalia, na mocytraktatu z El Pardo z 1778, ustaliły granice swoich posiadłości wAmeryce Południowej. Azara został mianowany komisarzem odpowiedzialnym za precyzyjne zdefiniowanie hiszpańskich granic na miejscu. Wyjechał do Ameryki Południowej w 1781 na misję mającą trwać kilka miesięcy, lecz pozostał tam 21 lat. W tym czasie badał ekonomię, geografię, faunę i florę Paragwaju, które opisał w pracach naukowych[2]. Ponieważ nie miał wykształcenia przyrodniczego, popełniał wiele błędów. W sumie opisał 448 gatunków, z których około połowy nie zostało wcześniej opisanych. Sporządził mapy regionu estuariumLa Plata[1].
W 1801 wrócił do Hiszpanii, a następnie wyjechał do Paryża, gdzie spotkał się z bratemJosé Nicolásem de Azara, ambasadoremNapoleona. Jego prace zyskały aprobatę naukowców zMuzeum Historii Naturalnej w Paryżu i przyniosły mu międzynarodową sławę. W 1802 awansował na brygadiera marynarki wojennej, a w następnym roku chciał przejść na emeryturę i odrzucił stanowiskowicekróla Meksyku, które oferował muManuel Godoy. W 1805 został członkiem Rady Fortyfikacji i Obrony Indii. Po zakończeniuwojny niepodległościowej i przywróceniu monarchii absolutnej usunął się z życia publicznego i wyjechał doBarbuñales, gdzie prowadził badania nad rolnictwem dlaReal Sociedad Económica Aragonesa. Zmarł nazapalenie płuc w 1821 w Barbuñales. Został pochowany w rodzinnym grobowcu w katedrze wHuesce[2].
