Ezra Weston Loomis Pound (ur.30 października1885 wHailey naTerytorium Idaho, zm.1 listopada1972 wWenecji[1] ) –amerykańskipoeta,tłumacz,publicysta ikrytyk literacki, obokThomasa Stearnsa Eliota uważany za najwybitniejszego przedstawicielapoezji modernistycznej. Sławę i uznanie zyskał jako twórca teoriiimagizmu i jego kontynuacji – wortycyzmu, jako czołowych prądów w sztuceStanów Zjednoczonych okresu międzywojennego.
Zarówno poezja, jak ipoglądy estetyczne Ezry Pounda powstawały pod ogromnym wpływemteologiiEmanuela Swedenborga oraz twórczościDantego Alighieri.
Syn Homera Loomisa Pounda i Isabel Weston Pound. Studiował na Uniwersytecie Pennsylvania (gdzie poznałW.C. Williamsa), w Hamilton College i Wabash College.
Po rezygnacji z nauki w Wabash w 1908 odbył długą podróż do Europy, której konsekwencją była przeprowadzka doLondynu. Podczas pobytu w Londynie zaprzyjaźnił się zYeatsem i stworzył zręby teoretyczneimagizmu i wortycyzmu, będących rewolucyjnym sprzeciwem wobec akademickiej poezji wiktoriańskiej. Poprzez imagizm Pound wywarł wielki wpływ na poezjęXX wieku – jego uczniami byli w tym czasie m.in.T.S. Eliot iJames Joyce.
W swoich wierszach Pound sięgał swobodnie do tradycji różnych epok, których znajomość pogłębiał dzięki pracy translatorskiej – tłumaczył m.in. dziełaKonfucjusza i dramaty japońskie, a takżehaiku. Wpływy poezjidalekowschodniej odcisnęły piętno również na jego własnej twórczości.
Chłodna jak blade, mokre liście
konwalii
Leżała obok mnie o świcie
WzoremWalta Whitmana, nie stronił także od mowy potocznej. Temat ten podejmuje m.in. wierszPakt, w którym poeta wyznaje:
Zawrę pakt z tobą, Walcie Whitmanie –
Dość już długo cię nienawidziłem (...)
Jedne soki żywią nas i jeden korzeń –
Godzi nam się nawiązać stosunki.
W 1914 Pound ożenił się z Dorothy Shakespear, a w 1920 osiadł wParyżu, gdzie kontynuował pracę nad swoimopus magnum – cyklemThe Cantos (Pieśni), będącym w zamiarze autora poematem epickim i współczesnym odpowiednikiemBoskiej komediiDantego. W 1922 poznał skrzypaczkęOlgę Rudge, z którą – za wiedzą żony – nawiązał związek miłosny, trwający aż do śmierci Pounda.
W połowie lat 20. przeniósł się doWłoch. Tam uległ fascynacjifaszyzmem i osobąMussoliniego (był u niego na audiencji), a w jego publicystyce zaczęły się pojawiać silne akcentyantysemickie. Był zadeklarowanym faszystą od 1933 roku[2]. W trakcieII wojny światowej wygłaszał propagandowe antyżydowskie i skierowane przeciwko Anglikom i Amerykanom przemówienia w Radiu Rzym w latach 1941–1943[2], co stało się w 1945 podstawą oskarżenia okolaborację i zdradę stanu.
Pound został aresztowany przez Amerykanów[2] niedalekoGenui i osadzony w obozie jenieckim wPizie (gdzie spędził 25 dni w otwartej klatce, co przyczyniło się do jego załamania nerwowego). Uznano go za chorego psychicznie i umieszczono na 12 lat w St. Elizabeths Hospital dla psychicznie chorych przestępców[2] wWaszyngtonie, gdzie przebywał do 1958 roku. W szpitalu wspierał Ruch Supremacji Białych Amerykanów[2].
Po opuszczeniu zakładu zamkniętego powrócił doWłoch i podjął zwieńczoną niepowodzeniem próbę kontynuacjiCantos. W 1967 roku w trakcie wywiadu zAllenem Ginsbergiem odciął się odantysemityzmu[3][4]. Zmarł 5 lat później w Wenecji 1 listopada 1972 roku po chorobach, w tym depresji[2]. Pochowano go naCimitero di San Michele w Wenecji[3].
- 1908A Lume Spento
- 1908A Quinzaine for This Yule
- 1909Personae
- 1909Exultations
- 1910Provenca
- 1911Canzoni
- 1912Ripostes of Ezra Pound
- 1915Cathay
- 1917Lustra of Ezra Pound,
- 1918Quia Pauper Amavi
- 1919The Fourth Canto
- 1920Umbra
- 1920Hugh Selwyn Mauberley[5]
- 1921Poems, 1918-1921
- 1925A Draft of XVI Cantos
- 1927Exile
- 1928A Draft of the Cantos 17-27
- 1933A Draft of XXX Cantos
- 1934Homage to Sextus Propertius
- 1934Eleven New Cantos: XXXI-XLI
- 1937The Fifth Decade of Cantos
- 1940Cantos LII-LXXI
- 1948The Pisan Cantos
- 1950Seventy Cantos,
- 1956Section Rock-Drill, 85-95 de los Cantares
- 1959Thrones: 96-109 de los Cantares
- 1968Drafts and Fragments: Cantos CX-CXVII
- 1960Maska i pieśń: antologia poezji (przeł.Jerzy Niemojowski).
- 1988Wyspy na jeziorze (antologia modernizmu anglo-amerykańskiego w przekładachKrzysztofa Boczkowskiego,Andrzeja Szuby iLeszka Engelkinga pod red.Leszka Engelkinga)
- 1989Poezje wybrane (przeł. i oprac.Leszek Engelking), wyd.LSW
- 1993Poezje (przeł.Jerzy Niemojowski)
- 1993 Z nowoczesnej poezji amerykańskiej (przeł. Krzysztof Boczkowski), wyd. L' Europe
- 1996Pieśni (przeł.Leszek Engelking,Kuba Kozioł,Andrzej Szuba iAndrzej Sosnowski, wybórAndrzej Sosnowski), wydPIW
- 1996Duch romański (przeł.Leszek Engelking), wyd.Czytelnik
- 2000Liryki najpiękniejsze (przeł.Leszek Engelking,Jerzy Niemojowski, red. Jerzy Kapica)
- 2003Sztuka maszyny i inne pisma (przeł.Ewa Mikina), wyd.Czytelnik
- 2003 Antologia Poetów Najbliższych (przeł. Krzysztof Boczkowski), wyd. Krytyki Artystycznej Miniatura
- 2011XXX cantos (tłumaczenie i wstępCzesław Karkowski), wyd. CreateSpace, Charleston 2011,ISBN 978-1463560041
- 2012Wiersze, poematy i Pieśni (przeł. i oprac.Leszek Engelking), wyd.Biuro Literackie
