Zaprojektowany przezAlvara Aalto główny budynek Uniwersytetu Aalto w dzielnicy Otaniemi
Espoo (szw.Esbo,ros.Э́споо) –miasto w południowejFinlandii, na wschodzie graniczące bezpośrednio z miastem stołecznymHelsinki; drugi pod względem wielkości ośrodek miejski w Finlandii; wraz z miastami Helsinki,Vantaa iKauniainen tworzy zespół miejski Helsinek.
Espoo obejmuje obszar 528 km², z czego 312 km² stanowi teren lądowy. Populacja Espoo liczy 305,2 tys. mieszkańców (według danych z 2022)[1].
Od 1972 roku, czyli od momentu utworzenia miasta, jego celem był rozwój przy jednoczesnym zachowaniu w nienaruszonej formieśrodowiska naturalnego, przez co miasto rozwijało się wokół kilku ośrodków. Skutkiem tego jest obecny podział Espoo na okręgi: Espoon Keskus (Centrum Espoo), Espoonlahti, Kalajärvi, Kauklahti, Leppävaara, Matinkylä-Olari orazTapiola[potrzebny przypis].
W dzielnicy Otaniemi mieści się jeden z kampusów Uniwersytetu Aalto (dawny Helsiński Uniwersytet Technologii – Teknillinen korkeakoulu) wraz z doskonale prosperującymi ośrodkami i organizacjami naukowymi, takimi jak VTT – Fińskie Centrum Badań Technologicznych. W dzielnicy Keilaranta działa firma telekomunikacyjnaNokia oraz inne korporacje oparte na nowoczesnych technologiach, m.in.Kone (producent wind i schodów ruchomych), Fortum (branża energetyczna) i spółka telekomunikacyjna Elisa. W mieście działa również polskikonsulat honorowy kierowany przez byłego wiceprezesa Nokii,Stefana Widomskiego[2].
Nazwa miasta pochodzi prawdopodobnie od rzeki Espoo (Espå), której nazwa wywodzi się od szwedzkiego słowaäspe, oznaczającego skupisko topoli, osik. Po raz pierwszy nazwa ta wymieniana jest w 1431 roku.
Pierwsi mieszkańcy przybyli w rejon Espoo około 7000 p.n.e. Początki stałego osadnictwa na tym terenie datuje się na XII–XIII wiek. Historia traktu królewskiego, jaki przebiegał przez Espoo w drodze zTurku doWyborga sięga XIII wieku. Najstarszy zachowany budynek, kościół w Espoo, pochodzi z ostatniej dekady XV wieku. W późniejszych czasach administracyjne centrum Espoo rozwijało się wokół kościoła i dworca kolejowego.
W roku 1920 Espoo było ośrodkiem wiejskim, liczącym około 9 tys. mieszkańców, z których 70% byłoszwedzkojęzycznych. Podstawowym źródłem dochodów trzech czwartych ówczesnej populacji Espoo byłorolnictwo.
Nagły rozwój nastąpił w latach 40. i 50., Espoo szybko stało się w pełni uprzemysłowione i w 1972 roku otrzymało prawa miejskie. Bliskie położenie względem Helsinek uczyniło Espoo popularnym miejscem zamieszkania ludzi pracujących w stolicy.
W ciągu zaledwie 50 lat, od 1950 do 2000 roku, populacja miasta wzrosła z 22 tysięcy do 210 tysięcy. Od 1945 roku większość mieszkańców miasta jestfińskojęzyczna, w 2006 roku szwedzki był pierwszym językiem zaledwie 9% populacji.
Według danych z 2005 roku, 95,7% mieszkańców Espoo jestnarodowości fińskiej. 78,1% populacji deklaruje wyznanieluterańskie, 1,2%prawosławne, 1,4% należy do innych grup wyznaniowych, a 19,2% nie utożsamia się z żadnąreligią.
Liczba mieszkańców w poszczególnych „dużych dzielnicach” (suuralue) Espoo w roku 2005:
Najczęściej odwiedzane przez turystów miejsca w Espoo to:
Tapiola (szw. Hagalund) – nowoczesne miasto-ogród icentrum handlowe, w momencie oddania do użytku uznane za arcydzieło fińskiejurbanistyki lat 60.
Espoon tuomiokirkko (Katedra w Espoo) zXV w., najstarszy budynek w Espoo, blisko stacji kolejowej Espoon keskus.
WeeGee-talo, dawna drukarnia w Tapioli, w której mieszczą się Muzeum Sztuki Współczesnej miasta Espoo (EMMA), Muzeum Miejskie Espoo (KAMU), Muzeum Etnograficzne im. Helinä Rautavaara (Helinä Rautavaaran museo), Fińskie Muzeum Zegarków (Suomen Kellomuseo), Fińskie Muzeum Zabawek (Suomen Lelumuseo Hevosenkenkä) oraz Galeria Aarni.
Uniwersytet Aalto (Aalto-yliopisto) w Otaniemi – biblioteka oraz główny gmach uczelni są dziełem słynnego fińskiego architektaAlvara Aalto.