Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Erik Satie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Erik Satie
Ilustracja
Portret Erika Satiego,Marcellin Desboutin, przed 1900,Maisons Satie
Imię i nazwisko

Éric Alfred Leslie Satie

Data i miejsce urodzenia

17 maja 1866
Honfleur

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1925
Paryż

Gatunki

modernizm

Zawód

kompozytor

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Erik Satie, właśc.Éric Alfred Leslie Satie (ur.17 maja1866 wHonfleur, zm.1 lipca1925 wParyżu) –francuskikompozytor.

Twórczość

[edytuj |edytuj kod]
Erik Satie
Autoportret Erika Satie

Uznawany za prekursora wielu awangardowych kierunków artystycznych oraz za najbardziej ekscentrycznego kompozytora czasówfin de siècle. Jego prowokacyjne kompozycje w duchu mrocznej, modernistycznejdekadencji, w równym stopniu fascynowały współczesnych, co bulwersowały opinię publiczną. Nazywany był przez krytykówgenialnym błaznem. Charakterystyczne dla twórczości Erika Satiego są terminy muzyczne i nazwy kompozycji wymyślone przez niego samego (Gnossiennes), słowa które nie miały żadnego powiązania z muzyką (Ogives, czyli fr. „ostrołuki”) lub nawiązujące doantycznej Grecji (Gymnopédies).

Przełomowy charakter twórczości młodego Erika Satiego wynikał z wyzbycia się przez niego swoistego piętna przesadnie dramatycznych, romantycznych elementów w duchuRicharda Wagnera, pod których silnym wpływem pozostawała ówczesna muzyka europejska.

Ideałem Satie była muzyka mogąca służyć za tło do życia codziennego, będąca niejako dodatkowym meblem domowym, czyli taka, która mogłaby wpływać na nastrój człowieka, ale nie absorbować go na tyle, aby odrywać od innych zajęć. Taka muzyka była określana przez samego artystę hasłemmusique d’ameublement, a obecnie uważana jest za prototypmuzaka.

Komponował dramaty sceniczne, utwory orkiestralne, instrumentalne i wokalne. Jego najbardziej znane kompozycje to:

Miał opinię ekscentryka.Igor Strawinski napisał o nim, że byłnajokropniejszą osobą, jaką kiedykolwiek znał – i zarazem najrzadszą. Studia w paryskim konserwatorium rozpoczął Satie w 1879. Najbardziej znany jako Erik Satie (wymienił w 1884 w swoim imieniu literę „c” na „k”), przez krótki czas (pod koniec lat 80. XIX wieku) publikował artykuły pod pseudonimem „Virginie Lebeau”. Szczycił się tym, że zawsze podpisywał swoje dzieła własnym nazwiskiem.

Wpływ na twórczość innych

[edytuj |edytuj kod]

Pod wpływem fascynacji twórczością Erika Satiego działała we Francji grupa kompozytorów o nazwieLes Six (Groupe de Six), w skład której wchodzili tacy kompozytorzy, jakFrancis Poulenc,Arthur Honegger czyDarius Milhaud. Kompozycje Erika Satiego miały również znaczący wpływ naClaude’a Debussy’ego,amerykańskiego kompozytoraJohna Cage’a oraz stanowiły silną inspirację dlaYanna Tiersena, twórcy muzyki do takich filmów, jakAmelia orazGood Bye, Lenin! O fascynacji twórczością Erika Satiego mówi jeden z wątków powieściJerzego SosnowskiegoApokryf Agłai.

Współcześnie

[edytuj |edytuj kod]

UtwórGnossienne 1 na fortepian został wykorzystany w filmieThe Painted Veil (Malowany Welon) w reżyserii Johna Currana (2006), w filmieNiebo nad Paryżem (Paris) w reżyseriiCédrica Klapischa (2008), w filmieRysaMichała Rosy (tu takżeGnossienne 4), a także w filmowej adaptacji powieści Agathy ChristiePięć małych świnek. UtwórGnossienne 3 na fortepian wykorzystano w filmieIluzija (Iluzja) w reżyserii Svetozara Ristovskiego oraz w serialuKryminalni (Tryptyk śląski) i filmieMr. NobodyJaco Van Dormaela; w filmieElegia (Elegy) w reżyseriiIsabel Coixet (2008) wykorzystanoGnossienne 3 orazGnosienne 4.

Na cześć Erika Satiego, jedno z laboratoriów wÉcole normale supérieure de Cachan, Laboratoire d’Electricité Signaux et Robotique (LESiR), zostało w 2002 roku przemianowane na Systèmes et Applications des Technologies de l’Information et de l’Energie (SATIE)[1].Cachan jest miejscowością sąsiadującą zArcueil, gdzie artysta mieszkał do śmierci.

Media

[edytuj |edytuj kod]
Gymnopedies – La 1 Ere. Lent et Douloureux
Wykonawca: Robin Alciatore
Gnossienne 1
Skomponowany ok. 1890.
Gnossienne 2
Skomponowany ok. 1890.
Gnossienne 3
Skomponowany ok. 1890.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. strona Satie. [dostęp 2010-05-28]. [zarchiwizowane ztego adresu (27 października 2011)]. (fr.).

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
  • Alan Gillmor,Erik Satie (Twayne Pub., 1988, wznowienie 1992)ISBN 0-393-30810-3.
  • Rollo H. Myers,Erik Satie. (Dover Publications, New York, 1968)ISBN 0-486-21903-8.
  • Robert Orledge,Satie Remembered (London: Faber and Faber, London, 1995)
  • Robert Orledge,Satie the Composer Cambridge University Press: 1990, [w:]Music in the Twentieth Century, Arnold WhittallISBN 0-521-35037-9.
  • Pierre-Daniel Templier,Erik Satie (The MIT Press, 1969; wznowienie: 1971)ISBN 0-262-70005-0and (wznowienie: Da Capo Press, New York, 1980)ISBN 0-306-76039-8.
  • Ornella Volta, Simon Pleasance,Erik Satie (The Pocket Archives Series, Hazan, 1997)ISBN 2-85025-565-3.
  • Ornella Volta,Satie Seen Through His Letters (Marion Boyars, 1989)ISBN 0-7145-2980-X.
  • Whiting, Steven,Satie the Bohemian: from Cabaret to Concert Hall (Clarendon Press, Oxford, 1999).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Erik_Satie&oldid=74602266
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp