 | |
 Hauptsturmführer | |
| Data i miejsce urodzenia | 29 lipca 1913 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 11 października 2013 |
| Przebieg służby | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | Szef placówki zamiejscowej Gestapo w Brescii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Erich Priebke (ur.29 lipca1913 wHennigsdorfie, zm.11 października2013 wRzymie[1]) –niemiecko-włoskizbrodniarz nazistowski, szefGestapo wBrescii, odpowiedzialny za wykonanie egzekucji 335 Włochów w 1944.
W 1933 wstąpił doNSDAP. Wstąpił również doSS, gdzie dosłużył sięstopnia SS-Hauptsturmführera. W 1943 został szefem Gestapo w Brescii.
Kiedy 23 marca 1944 33 niemieckich żołnierzy z batalionu SS zginęło po tym, jak zostali zaatakowani przez włoskich partyzantów na via Rasella wRzymie,Adolf Hitler miał nakazać zabicie 10 Włochów za każdego zabitego Niemca[1]. Ówczesny szef Gestapo w Rzymie,Herbert Kappler, przekazał Priebkemu listę 320 więźniów przeznaczonych do egzekucji. Po śmierci 33. niemieckiego żołnierza dopisał jeszcze 10 więźniów. Następnego dnia Priebke wraz zKarlem Hassem przewiózł więźniów do nieczynnych kamieniołomów koło Rzymu. Tam więźniów stracono przez rozstrzelanie. Na miejscu okazało się, że przewieziono o pięciu więźniów więcej, niż przewidziano, zostali jednak również zabici.Pluton egzekucyjny składał się z żołnierzy, z których większość nie brała wcześniej udziału w wykonywaniu takich wyroków, dlatego Kappler polecił im wypicie koniaku celem ukojenia nerwów. Jeden z żołnierzy mimo wszystko nie chciał brać udziału w egzekucji, lecz został siłą zaciągnięty na miejsce przez samego Priebkego.
Osobny artykuł:Masakra w Grotach Ardeatyńskich.Po wojnie Priebke, aby się uratować, przyjął katolicyzm i skontaktował się z biskupemAloisem Hudalem (o którym słyszał, że pomaga w ucieczkach do Ameryki Południowej)[2]; przerzucony przez stworzoną m.in. przezReinharda Koppsa sieć „Ratline”; mieszkał pod swoim prawdziwym nazwiskiem wArgentynie, wSan Carlos de Bariloche, o czym cały czas wiedziały służby powstałej w 1949RFN[3]. Żył tam nie niepokojony przez nikogo do 1994, kiedy udzielił wywiadu amerykańskiej telewizjiABC. W wywiadzie otwarcie mówił o swojej roli w egzekucjach, twierdząc, że tylko wykonywał rozkazy Kapplera[1]. Nie wyraził skruchy[1]. Włochy wniosły o jego ekstradycję, ale proces był opóźniany przez adwokatów Priebkego. Został jednak wydalony w 1995 i osadzony w areszcie. Przed sądem Priebke nie przyznał się do winy, ponownie uzasadniając swoje działania wykonywaniem rozkazu. W 1996 został uniewinniony, co wywołało oburzenie we Włoszech i na świecie. Prokuratura odwołała się od wyroku i w 1998 uzyskała korzystny dla siebie wyrok: sąd apelacyjny skazał Priebkego na karę dożywotniego pozbawienia wolności[1]. Z powodu podeszłego wieku wyrok został złagodzony i przebywał w częściowymareszcie domowym (mógł m.in. wychodzić do sklepów i restauracji)[1].
