Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Emanuel Filibert

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emanuel Filibert, Żelazna Głowa
Emanuele Filiberto di Savoia, Testa 'd Fer
Ilustracja
Wizerunek herbu
Herb Emanuela Filiberta
podpis
Książę Sabaudii
Okres

od1553
do1580

Poprzednik

Karol III Dobry

Następca

Karol Emanuel I Wielki

Dane biograficzne
Dynastia

sabaudzka

Data urodzenia

8 lipca 1528

Data śmierci

30 sierpnia 1580

Miejsce spoczynku

Turyn

Ojciec

Karol III Dobry

Matka

Beatrycze Portugalska

Rodzeństwo

Adrian Jan Amadeusz,
Ludwik,
Katarzyna,
Maria,
Izabela,
Emanuel (ur. 1533),
Emanuel (ur. 1534),
Jan Maria

Żona

Małgorzata Walezjuszka

Dzieci

Karol Emanuel I Wielki

Konkubina

Lukrecja Proba

Dzieci

Amadeusz, markiz Saint-Rambert

Konkubina

Beatrycze Langosco, markiza Pianezza

Dzieci

Otton
Beatrycze
Matylda, markiza Pianezza

Konkubina

Laura Cravola

Dzieci

Maria Sabaudzka
Franciszka Sabaudzka

Konkubina

inne

Dzieci

Filip
Małgorzata

Odznaczenia
Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty)Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch)Order Podwiązki (Wielka Brytania)Order Złotego Runa (Austria)
Multimedia w Wikimedia Commons
Herb domu Sabaudzkiego w latach 1563-1630

Emanuel Filibert,wł. Emanuele Filiberto di Savoia (ur.8 lipca1528, zm.30 sierpnia1580) – książęSabaudii w latach 1553–1580 i namiestnikNiderlandów w latach 1555–1559.

Życiorys

[edytuj |edytuj kod]

Urodził się wChambéry jako jedyny synKarola III Dobrego, księcia Sabaudii, iBeatrice Portugalskiej (córki królaManuela I i jego drugiej żony –Marii Aragońskiej). Jego ciotka była żonącesarzaKarola V Habsburga i Emanuel Filibert służył w armii Karola V podczas wojny zFranciszkiem I Walezjuszem, królemFrancji. Zdobył sławę zdobywającHesdin, w lipcu 1553, a miesiąc później został księciem Sabaudii po śmierci ojca. W tym czasie jednak (od 1536) większa część Sabaudii była okupowana przez Francuzów.

Emanuel Filibert jako książę dalej służyłHabsburgom, ufając że w ten sposób uda mu się odzyskać swoje ziemie. W latach 1555–1559 był namiestnikiemNiderlandów w imieniuFilipa II Habsburga. Następnie poprowadził hiszpańskie wojska do północnej Francji i odniósł wspaniałe zwycięstwo podSaint-Quentin, w sierpniu 1557. Na mocypokoju w Cateau Cambrésis, zawartego między Francją a Hiszpanią w 1559, Francja zwróciła Sabaudię księciu, który 10 lipca tego samego roku, wParyżu, poślubiłMałgorzatę de Valois, księżną deBerry (1523–1574), siostrę królaHenryka II. Ich jedynym dzieckiem był przyszłyKarol Emanuel I Wielki.

Filip II Habsburg zaproponował swojej żonie, królowej Anglii -Marii Tudor mariaż Emanuela Filiberta z jej młodszą siostrą, księżniczkąElżbietą, by mieć ją pod ścisłym nadzorem, oraz zachować zainteresowanie Habsburgów Anglią (Elżbieta w razie bezpotomnej śmierci królowej Marii, miałaby zostać królową Anglii). Lecz Maria nie wyraziła na to zgodę, obawiając się, że ten mariaż doprowadzi do tego, że Habsburgowie obejmą rządy w Anglii.

W roku 1580 w Portugalii zmarł ostatni król z dynastiiAviz,Henryk I, który ze względu na jego stan duchowieństwa, pozostał bezdzietny. Tak więc tron portugalski pozostał pusty. Emanuel postanowił to wykorzystać, jako wnuk królaManuela I ze strony matki, rościł sobie prawa do tronu portugalskiego. Lecz w tej trudnej walce dyplomatycznej pokonał go jego kuzyn, cesarzFilip II poprzez jego małżeństwo zMarią Manuelą Portugalską (zmarłą w 1545 roku), przez co został królem Portugalii jako Filip I. Wtedy to Emanuel zapadł na zdrowiu, i zmarł kilka miesięcy później w Turynie.

Emanuel Filibert podczas całych swoich rządów odzyskiwał to, co utracił podczas wojen z Francją – odzyskał liczne ziemie od Francji i Hiszpanii, m.in.Turyn. W 1563[1] ogłosił przeniesienie stolicy księstwa z Chambéry do Turynu, zamiastłaciny oficjalnym językiem ustanowił język włoski. Chciał również zdobyć markizatSaluzzo. Zmarł w Turynie.

Oprócz syna z małżeństwa miał inne dzieci:

ze związku z Lukrecjąwł. Lucrezia Proba:
  • Amadeusz markiz Saint-Rambertwł. Amedeo, Marchese di Saint-Rambert, ożenił się z Marsylią Asinari San Marzonowł. Ersilia Asinari di San Marzano.
ze związku z Beatrycze Langosco, markizą Pianezzawł. Beatrice Langosco, marchesa di Pianezza, jedynej córki Jana Tomasza hrabiego, Stroppianawł. Giovanni Tommaso, conte di Stroppiana, i Adelajdy Roero Sanseverinowł. Delia Roero di Sanseverino
  • Ottonwł. Ottone, zmarł jako dziecko;
  • Beatryczewł. Beatrice (zm. 1580);
  • Matyldawł. Matilde (zm. 1639),legitymizowana 10 lutego 1577 r., markiza Pianezza, wyjdzie za Karola Simiane, pana Albignywł. Carlo de Simiane, signore di Albigny.
ze związku z Laurąwł. Laura Cravola:
  • Maria Sabaudzkawł. Maria di Savoia, która w 1570 wyjdzie za Filipa Estewł. Filippo d'Este, markiza San Martino (1537–1592);
  • Franciszka Sabaudzkawł. Francesca di Savoia, wyjdzie w 1570 za Gabriela Vialiwł. Gabriel Vial.
ze związku z nieznanymi konkubinami:
  • Filipwł. Filippino (zm. 1599);
  • Małgorzatawł. Margherita, została zakonnicą.

Ordery

[edytuj |edytuj kod]

Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty)Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) od 1533 Wielki Mistrz[2]

Rodowód

[edytuj |edytuj kod]
 
 
 
 
 
Amadeusz VIII (antypapież Feliks V)
 
 
Ludwik I Sabaudzki
 
 
 
 
 
 
Maria Burgundzka
 
 
Filip II Sabaudzki
 
 
 
 
 
 
Janus Cypryjski
 
 
Anna z Lusignan
 
 
 
 
 
 
Karolina Burbon
 
 
Karol III Dobry
 
 
 
 
 
 
Jan z Brosse
 
 
Jan II z Brosse
 
 
 
 
 
 
Joanna z Naillac
 
 
Klaudia z Brosse
 
 
 
 
 
 
Karol z Châtillon
 
 
Nikola z Châtillon
 
 
 
 
 
 
Isabeau z Vivonne
 
Emanuel Filibert
 
 
 
 
 
Edward I Aviz
 
 
Ferdynand Aviz
 
 
 
 
 
 
Eleonora Aragońska
 
 
Manuel I Szczęśliwy
 
 
 
 
 
 
Jan z Aviz
 
 
Beatrycze Portugalska
 
 
 
 
 
 
Izabela z Barcelos
 
 
Beatrycze Portugalska
 
 
 
 
 
 
Jan II Aragoński
 
 
Ferdynand II Aragoński
 
 
 
 
 
 
Joanna Enríquez
 
 
Maria Aragońska
 
 
 
 
 
 
Jan II Kastylijski
 
 
Izabela I Kastylijska
 
 
 
 
 
 
Izabela Portugalska
 

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 264.ISBN 83-04-01943-4.
  2. Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:]Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).
Władcy Sabaudii
Hrabiowie Sabaudii
Książęta Sabaudii

Namiestnicy Niderlandów Habsburskich
Siedemnaście Prowincji
Niderlandy Hiszpańskie
Niderlandy Południowe
Niderlandy Austriackie
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emanuel_Filibert&oldid=77252592
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp