Państwo położone w północno-zachodniejAmeryce Południowej nadOceanem Spokojnym. Graniczy zKolumbią od północy i zPeru od południa. Do Ekwadoru należą również Wyspy Galapagos położone na Oceanie Spokojnym ok. 1000 km na zachód od części kontynentalnej.
Obszar Ekwadoru rozciąga się od nizin na wybrzeżachOceanu Spokojnego w zachodniej części kraju, poprzez łańcuchy górskieAndów, po zachodnie krańceNiziny Amazonki na wschodzie. Linia brzegowa jest słabo rozwinięta, naprzeciw jedynej dużej zatokiGuayaquil leży wyspaPuná o powierzchni ok. 900 km².
W Ekwadorze można wyróżnić 2 prowincje fizycznogeograficzne i 5 podprowincji:
Archipelag Galapagos (81.6 numer według oznaczenia regionów różnej rangi taksonomicznej) – archipelag wysp położony ok. 1000 kilometrów na zachód od części kontynentalnej państwa.
Dobrze rozwiniętą, gęstą sieć rzeczną tworzą m.in. należące do dorzecza Amazonki rzeki:Napo,Pastaza,Morona iPutumayo oraz uchodzące do Oceanu Spokojnego:Esmeraldas,Guayas, iDaule. Brak większych jezior, w widłach rzek Guayas i Daule bagna.
Klimat równikowy, wAndach górski z piętrami klimatycznymi, w południowej części wybrzeża suchy, pozostający pod wpływem zimnegoPrądu Peruwiańskiego. Średnia roczna suma opadów od 200 mm w południowej części wybrzeża i 400 mm w śródgórskichkotlinach oraz w południowej części Andów, do 3000 mm w północnej części wybrzeża, na wschodnich stokachKordyliery Środkowej i we wschodnim Ekwadorze. Średnie temperatury utrzymują się mniej więcej na jednakowym poziomie przez cały rok: w stolicy krajuQuito wynoszą ok. 15 °C (od 7 °C do 23 °C), w największym mieście krajuGuayaquil ok. 26 °C (od 24 °C do 27 °C)
Naturalną szatę roślinną stanowią lasy, pokrywają ponad 50% powierzchni Ekwadoru. We wschodnim Ekwadorze, w dorzeczuAmazonki wilgotne lasy równikowe (mahoniowiec,palisander,balsa,kauczukowiec), w Andach wiecznie zielone lasy liściaste, na wybrzeżu lasy suche. Śródgórskie płaskowyże porasta trawiasto-krzewiasta formacja zwanaparámo wraz z innymi formacjami trawiastymi.
Pierwsze ślady osadnictwa na ziemiach należących do Ekwadoru pochodzą z ok. 8000 p.n.e. Tereny te, zamieszkane przez liczne rolnicze plemionaindiańskie, królTupa Inca Yupanqui włączył w granicepaństwa Inków w drugiej połowie XV w.
Obszar Ekwadoru został odkryty i od 1526 roku penetrowany przezHiszpanów (wyprawyFrancisco Pizarra iDiego de Almagra). Ostatecznie konkwistadorzy, dowodzeni przez podwładnego Pizarra,Sebastiána de Belalcázara, opanowali te tereny w latach 1531–1535 i założyli miastaQuito orazGuayaquil. W 1536 roku Ekwador włączono doWicekrólestwa Peru. W 1563 utworzono audiencje Quito, ważną gospodarczo bo bogatą w srebro i złoto, miasto Quito było także jej centrum kulturalno-naukowym. We wschodniej części audiencji istniało w latach 1638–1773, posiadające sporą autonomię państwo Maynas, administrowane przezjezuickich misjonarzy. Następnie w 1739 tereny te włączono doWicekrólestwa Nowa Granada[2].
W XVII i XVIII wieku niewolniczy przymus pracy na roli i w kopalniach powodował liczne powstania Indian. Od drugiej połowy XVIII wieku pojawiły się dążenia niepodległościowe wśród Kreoli, i w związku z tym próby uniezależnienia Quito od władzy hiszpańskiej.
W początkach XIX wieku rozpoczęła się walka miejscowej ludności z kolonizatorami hiszpańskimi. W 1809 roku wybuchło powstanie, utworzono juntę rządzącą i proklamowano niepodległość, której nie udało się jednak utrzymać na skutek stłumienia rewolty. Kolejne powstanie z 1812 również zostało stłumione. Od 1819 wybuchają dalsze walki pod dowództwem gen.Antonio José de Sucre. Dzięki decydującemu zwycięstwu generała de Sucre podPichincha (24 maja 1822) umożliwia wojskomSimona Bolivara wyzwolenie miasta Quito (16 czerwca 1822). Działania wojskowe zostają zakończone w 1822 r. ostatecznym zwycięstwem. W następnych latach Ekwador wstępuje, jako prowincja Quito, do stworzonej przez Simona Bolivara federacyjnej republikiWielkiej Kolumbii (powstałej w 1819).
W 1824 prowincja przyjmuje dzisiejszą nazwę Ekwador. Po rozpadzie Wielkiej Kolumbii w maju 1830, Ekwador ogłasza się niezależnym państwem. Pierwszym prezydentem zostaje generałJuan José Flores. Przez cały okres niepodległego bytu wewnętrzna sytuacja polityczna kraju była bardzo skomplikowana i pełna napięć. Władzę sprawowano w sposób niezgodny z zasadami demokracji, zmiany kolejnych ekip rządzących dokonywały się często na drodze przewrotów wojskowych i zamachów stanu. Mimo niepewnej sytuacji politycznej w niepodległym Ekwadorze udało się przeprowadzić szereg postępowych reform społecznych i gospodarczych. Starano się rozwijać infrastrukturę komunikacyjną kraju, budując wiele kilometrów linii kolejowych i dróg[2].
XIX-wieczną historię Ekwadoru zdominowała rywalizacja dwóch regionów gospodarczo-polityczno-kulturalnych:Sierry z ośrodkiem wQuito iCosty z ośrodkiem wGuayaquil. Nowo odkryte tereny Amazonii, nieznane i niezagospodarowane, pozostawały poza kontrolą państwa i stanowiły obszar sporny między Ekwadorem, Peru i Kolumbią. Rządy konserwatystów z Sierry – reprezentujących wielkich właścicieli ziemskich i armię, eksponujących rolęKościoła katolickiego (należeli do nich prezydenci Juan Jose Flores i G. García Moreno) – przeplatały się z rządami liberałów z Costy – przedstawicieli burżuazji handlowo-przemysłowej. Walkom o władzę towarzyszyły konflikty zbrojne z Peru i Kolumbią. Od 1852 roku rządy objęli liberałowie, nastąpiło zniesienie niewolnictwa i wygnaniejezuitów, wprowadzono bezpłatne szkolnictwo. W 1861 do władzy doszli konserwatyści, w 1869 roku ustanowili konstytucję przyznającą prawa polityczne wyłączniekatolikom. Zaostrzająca się rywalizacja między konserwatystami a liberałami doprowadziła do wojny domowej, trwającej w latach 1895–1896. Po zwycięstwie liberałów, przejęli oni władzę w Ekwadorze i sprawowali ją prawie nieprzerwanie do 1944. Dominującą wtedy rolę w gospodarce i polityce zaczęła odgrywaćCosta, zwłaszcza prowincja Guayaquil. Po otwarciuKanału Panamskiego intensywnie zaczął rozwijać się handel zagraniczny, Ekwador stał się jednym z największych na świecie eksporterówkakao[2].
Kolorem jasnozielonym zaznaczono ziemie utracone na rzecz Peru
W latach 20. XX wieku utworzona została junta wojskowa. W tym czasie zaczęły do Ekwadoru napływać obce kapitały (zwłaszczabrytyjski iamerykański) inwestowane w przemysł naftowy. Rosło uzależnienie Ekwadoru od USA. Rządzący od 1929 do 1931 rokuIsidro Ayora próbował dokonać reformy państwa, co nie udało się ze względu na problemy ekonomiczne. Lata 30. to okres kryzysu gospodarczego (znaczne pogorszenie sytuacji ekonomicznej m.in. pod wpływemwielkiego kryzysu światowego) oraz destabilizacji politycznej wywołanej licznymi zamachami stanu. W latach 1931–1940 władzę sprawowało aż 18 prezydentów i żaden z nich nie dotrwał do końca kadencji. W 1941 wybuchławojna z Peru o Amazonię, gdzie odkryto bogate zasobyropy naftowej. Wojnę zakończyło porozumienie zawarte 1942 wRio de Janeiro pod presją państw obu Ameryk (gwarantowane przezArgentynę,Brazylię,Chile i USA), niekorzystne dla Ekwadoru, który utracił ok. 40% swojego terytorium. W połowieII wojny światowej Ekwador opowiedział się po stronie aliantów i w 1942 roku wypowiedział wojnęNiemcom orazWłochom. Dzięki temu otrzymał znaczną pomoc gospodarczą od USA, które zbudowały na ważnych pod względem strategicznymwyspach Galápagos bazę wojskową, dla ochrony Kanału Panamskiego[2].
Ekwador zostaje w 1945 członkiemONZ. W okresie powojennym armia przejęła inicjatywę w życiu politycznym państwa i podjęła próby jego unowocześnienia. W 1944 roku, w wyniku zamachu stanu wojskowych, władzę przejąłJosé María Velasco Ibarra, który przez ok. 30 lat wywierał wpływ na życie Ekwadoru, był prezydentem w latach 1944–1947, 1952–1956, 1960–1961 i 1968–1972. Jego plany reform, zmierzających do modernizacji zacofanego gospodarczo, rolniczego Ekwadoru, nie zostały zrealizowane. Prowadził niezależną politykę zagraniczną w stosunkach z USA i kwestionował, lecz bez rezultatu, układ graniczny z Peru zawarty po wojnie w 1942.
Wojskowi sprawujący (z przerwami) władzę w latach 1961–1979 deklarowali potrzebę reform strukturalnych, polityki rozwojowej i wzmocnienia kontroli państwa nad gospodarką. Próbowali także nacjonalizować niektóre jej dziedziny. W 1964 zadekretowali ograniczoną reformę agrarną, którą realizowano jeszcze w połowie lat 70., lecz nie wywarła ona większego wpływu na zmianę struktury rolniczej kraju, w ramach reformy udało znieść sięhuasipungo, czyli quasi-pańszczyźniany system panujący w regionie Sierra. Od lat 70. ważnym elementem gospodarki Ekwadoru stała się ropa naftowa, której bogate złoża odkryto w 1967. W 1974znacjonalizowano część mienia amerykańskiego koncernuTexaco-Gulf i zmniejszono tereny koncesyjne, w 1973 roku, po odkryciu dalszych bogatych złóżropy, Ekwador przystąpił doOPEC. Eksport ropy poprawił sytuację gospodarczą Ekwadoru, dochody z niego nie służyły jednak tworzeniu trwałych podstaw do rozwoju kraju.
Na początku lat 80., po spadku cen ropy naftowej na rynkach światowych, sytuacja gospodarcza Ekwadoru ponownie się pogorszyła, jednocześnie odżyły konflikty graniczne zPeru iKolumbią. Kolejne rządzące koalicje (1981–1988 i od 1992 centroprawicowe, 1988–1992 centrolewicowa) próbowały realizować całkowicie odmienne rozwiązania gospodarcze –neoliberalne isocjaldemokratyczne, co nie przyniosło pozytywnych i trwałych zmian w sytuacji społeczno-gospodarczej kraju. Przybyły też nowe problemy: wzrost roszczeń (m.in. społeczno-politycznych) ludności tubylczej (indiańsko-metyskiej) stanowiącej większość mieszkańców Ekwadoru, m.in. żądania zwrotu ziemi nadanej reformami z 1964 i 1973 i odebranej w 1994 (marsze na stolicę, blokady dróg itd.). Według raportówUSA[jakich raportów?] Ekwador ma coraz bardziej rosnący udział w nielegalnym tranzycienarkotyków[2].
W 1993 nowo wybrany prezydentSixto Durán Ballén podjął decyzję o wystąpieniu Ekwadoru z OPEC. Krok ten był konsekwencją polityki sanacji, dotyczącej gospodarki prowadzonej przez nową ekipę rządzącą. Decyzję o wystąpieniu podjęto w związku z nieprzyznaniem żądanych, wyższych limitów na wydobycie ropy. Wprowadzone posunięcia oszczędnościowe, podwyżki cen, dewaluacja krajowej waluty spotkały się z protestami związków zawodowych i ludności. W 1994 roku na fali niezadowolenia powstała organizacja rebeliancka Grupa Ludowych Kombatantów, która przyjęła lewicową ideologię[3].
W 1998 prezydentem zostaje chrześcijański-demokrataJamil Mahuad, doprowadza do nowelizacji konstytucji, poprzedzonej referendum, w kwestii możliwości reelekcji głowy państwa i prawa dwukrotnego wyboru deputowanych do parlamentu. W 1999 na skutek dużego spadku cen ropy na rynkach światowych kraj popada w duży kryzys ekonomiczny, inflacja osiąga poziom 60%, fala strajków i demonstracji (okupacja parlamentu przez 10 tys. Indian) zmusza prezydenta do ogłoszenia stanu wyjątkowego. Jednak już na początku 2000 nasilają się nowe demonstracje, wspomagane częściowo przez wojsko (nieudany wojskowy zamach stanu płk.Lucio Gutierreza), prowadzą do obalenia prezydenta Jamila Mahuada (21 stycznia 2000). Zostaje on zastąpiony przez ówczesnego wiceprezydentaGustavo Noboa Berejano. 10 września 2000 zastąpiono narodową walutę sucre dolarem amerykańskim, z czego wynikła drastyczna podwyżka cen, która ostatecznie pogłębiła napięcie i trudną sytuację w kraju. Prezydent Gustavo Noboa Berejano wprowadza stan wyjątkowy w całym kraju.
W 2002 r. mają miejsce kolejne wybory prezydenckie, zwycięża Lucio Gutierrez, który stał na czele puczu z 2000. U progu XXI wieku rozwija się działalność rebeliantów z Grupy Ludowych Kombatantów, która dokonała kilku zamachów, a według doniesień otrzymała szkolenie militarne ze strony kolumbijskiej partyzantki. Działania te jednak miały znikomy wpływ[4]. W marcu 2005 w wyniku demonstracji ulicznych parlament odsuwa od władzy prezydenta (prezydent otrzymuje azyl polityczny w Brazylii). Urząd prezydencki obejmuje dotychczasowy wiceprezydentAlfredo Palacio. W marcu tego roku mają miejsce protesty ludności indiańskiej wobec planowanej umowy o wolnym handlu z USA[2].
W 2006 roku wybory prezydenckie wygrał ekonomistaRafael Correa. Correa obiecał przed wyborami reformę przemysłu naftowego, mającą zapewnić większe dochody skarbowi państwa. Protestował przeciw dominacji i zaangażowaniu Stanów Zjednoczonych w sprawy latynoamerykańskie. Sprzeciwiał się podpisaniu porozumienia handlowego z USA i wprowadzeniu dolara amerykańskiego jako oficjalnej jednostki monetarnej w Ekwadorze. Obiecywał likwidację amerykańskiej bazy wojskowej wMancie, liczącej 400 żołnierzy[5]. 5 stycznia 2007 został zaprzysiężony na stanowisku prezydenta[6].
Rafael Correa w swoim przemówieniu inauguracyjnym 15 stycznia 2007 stwierdził, że część długu zagranicznego Ekwadoru jest „bezprawna”, ponieważ została zaciągnięta przez reżim wojskowy. W kolejnych dniach minister finansów ogłosił, że Ekwador byłby skłonny do spłacenia tylko 40% swego zadłużenia, wynoszącego w sumie 11 mld USD[7]. Prezydent Correa opowiedział się za renegocjacją warunków spłaty długu oraz odrzucił zasadyKonsensusu Waszyngtońskiego[8]. Prezydent zagroził również zerwaniem współpracy zBankiem Światowym orazMiędzynarodowym Funduszem Walutowym, a w kwietniu 2007 wydalił z Ekwadoru przedstawiciela Banku Światowego[9]. 12 grudnia 2008 prezydent Correa ogłosił zawieszenie spłacania przez Ekwador zadłużenia zagranicznego, które raz jeszcze nazwał „bezprawnym”[10][11]. W marcu 2008 w Ameryce Południowej doszło do wybuchukryzysu dyplomatycznego między Ekwadorem aKolumbią, spowodowanego wejściem kolumbijskich wojsk na terytorium Ekwadoru w pościgu za partyzantamiFARC. Kolumbia oskarżyła prezydenta Correę o powiązania z partyzantami oraz udzielanie im wsparcia politycznego i militarnego[12]. W lutym 2009 doszło do napięć w stosunkach Ekwadoru ze Stanami Zjednoczonymi. Prezydent Correa wydalił z Ekwadoru dwóch dyplomatów. Administrację amerykańską oskarżył o mieszanie w sprawy wewnętrzne kraju i wpływanie na decyzję o mianowaniu nowego szefa antynarkotykowej jednostki policji[13].
Ekwador liczy 17,08 mln mieszkańców (2018). Średnia gęstość zaludnienia wynosi 49 osób/km². W miastach zamieszkuje około 62% ludności. 7% ludności to analfabeci. Przeciętna długość życia mężczyzn to 75 lat, kobiet – 80 lat.
Społeczeństwo Ekwadoru to w większości ludność mieszana pochodzenia indiańsko-europejskiego. 71.9% stanowiąMetysi (potomkowie białych i Indian),Montubios (potomkowie czarnych i metysów) 7,4%, Afro-Ekwadorczycy 7,2%,Indianie (głównieKeczua) 7%, biali 6,1%, pozostałe grupy etniczne zajmują 0,4% populacji[14].
Według badaniaPew Research Center z 2014 roku, 79% populacji stanowili katolicy (95% w 1970 r.), 13%protestanci, 5% niestowarzyszeni i 3% wyznawało inne religie[15].
76% ogółu społeczeństwa (w tym 79% katolików i 82% protestantów) twierdzi, że religia jest bardzo ważna w ich życiu. 38% ogółu społeczeństwa (34% katolików i 67% protestantów) uczestniczy w nabożeństwach przynajmniej raz w tygodniu[16].
Obecnakonstytucja, przyjęta wreferendum w 2008 r., jest 20. konstytucją Ekwadoru. Głową państwa, a jednocześnie szefem rządu jestprezydent. Prezydent wraz z wiceprezydentem są wybierani z tej samej listy w powszechnych i bezpośrednich wyborach na czteroletnią kadencję (z możliwością jednokrotnej reelekcji). Członkowie rządu są mianowani przez prezydenta.
Władza ustawodawcza należy doZgromadzenia Narodowego, które na mocy nowej konstytucji zastąpiłoKongres Narodowy, rozwiązany w 2007 przezZgromadzenie Konstytucyjne z powodu zarzutów korupcyjnych wobec wielu jego członków. Zgromadzenie Narodowe liczy 124 członków wybieranych w prowincjach w bezpośrednich wyborach. Pierwsze wybory odbyły się 26 kwietnia 2009. Wygrała jeAlianza PAIS.
Ekwador jest podzielony na 24prowincje (provincias) – jednostki administracyjne pierwszego rzędu. Prowincje dzielą się na 217kantonów (cantones), a te z kolei na 1024parafii (parroquias) dla odróżnienia od parafii kościelnych zwanymi także parafiami cywilnymi (parroquias civiles).
Poza tym istnieją trzy obszary, które nie zostały zaliczone do żadnej z prowincji i w ostatnim Spisie Ludności z 2010 roku zostały opisane jako „strefy o nieokreślonej przynależności”. Są to:
Wojska ekwadorskie w 2014 roku liczyły 37,5 tys. żołnierzy zawodowych oraz 118,5 tys. rezerwistów. Według rankinguGlobal Firepower (2014) ekwadorskie siły zbrojne stanowią 75. siłę militarną na świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 2,4 mld dolarów (USD)[21].
Gospodarka opiera się na rolnictwie i wydobyciuropy naftowej (drugie na kontynencie zasoby, z eksportu ropy pochodzi 42% wpływów dewizowych). Po dość szybkim rozwoju przemysłu przetwórczego w latach 1970–1980 narosło zadłużenie zagraniczne (do 12 mld dolarów USA w 1991) oraz spadło średnie roczne tempo wzrostuproduktu krajowego brutto, z 8,7% w 1965–1980 do 1,5% w 1980–1987. Programy stabilizacyjne wprowadzane pod kontroląMiędzynarodowego Funduszu Walutowego nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.
Od 10 września 2000 r. obowiązującą walutą jestdolar amerykański, który dzieli się na 100 centów. Dawniej jednostką monetarną byłosucre = 100centavos.
Struktura zatrudnienia: rolnictwo 8%, przemysł 24%, usługi i handel 68%. Dochód narodowy w 2004 wynosił 3700 USD na 1 mieszkańca. Inflacja w 2004 wyniosła 2%. Zadłużenie zagraniczne przekracza 16 mld USD (2004).
Podatek dochodowy: Progresywny, z dziewięcioma progami zgodnie z poniższą tabelką:
Lp.
Roczne zarobki
Podatek
1
od 0 $ do 11 170 $
0%
2
od 11 170 $ do 14.240 $
5%
3
od 14 240 $ do 17 800 $
10%
4
od 17 800 $ do 21 370 $
12%
5
od 21 370 $ do 42 740 $
15%
6
od 42 740 $ do 64 090 $
20%
7
od 64 090 $ do 85 470 $
25%
8
od 85 470 $ do 113 940 $
30%
9
od 113 940 $
35%
Podatek od sprzedaży: obowiązuje podatek od wartości dodanej (VAT).
Podstawowa stawka VAT to 12% dla większości produktów i usług.Występuje 0% stawka VAT na produkty żywnościowe, sprzęt rolniczy, leki, książki oraz prasę i produkty eksportowe. Dodatkowo usługi objęte zerową stawką VAT to: transport osobowy oraz towarowy, usługi medyczne, elektryczność, woda, wywóz śmieci, ścieki, edukacja, domy spokojnej starości, domy opieki społecznej, usługi religijne i pogrzebowe, druk książek, inne usługi poniżej 400$.
Podatek obrotowy: 1%
Podatku od nieruchomości nie płaci się, gdy budowa nie została ukończona. W związku z tym spora część domów w Ekwadorze jest niedokończona.
Podstawę utrzymania 1/3 ludności stanowi rolnictwo rozwijające się dzięki dużym, wielkoobszarowym prywatnym majątkom ziemskim (duży udział w ogólnej powierzchni użytków rolnych). Ekwador jest jednym z największych w świecie producentów i eksporterówbananów. Z przeznaczeniem głównie na wywóz uprawia się takżekawę ikakao. Na potrzeby wewnętrzne uprawia się:trzcinę cukrową,ryż,kukurydzę,pszenicę,jęczmień,ziemniaki,maniok jadalny,soję, drzewa cytrusowe (główniepomarańcze)palmę oleistą orazbawełnę. Prowadzi się tu także hodowlę bydła, trzody chlewnej, owiec, koni i kóz. Areał ziem uprawnych został znacznie powiększony w połowie lat 50. dzięki zakrojonemu na szeroką skalę karczowaniu lasów. Średnia wydajność pracy w rolnictwie jest czterokrotnie niższa niż w przemyśle. Istotnym elementem sektora rolno-spożywczego jest dość dobrze rozwinięte rybołówstwo zwłaszcza połówkrewetek ituńczyków. Ważną rolę odgrywa leśnictwo, eksploatujące cenne gatunki drzew występujące w wilgotnychlasach tropikalnych, we wschodniej części kraju (drzewo balsa,chinowiec,kauczukowiec imahoniowiec).
Przemysł Ekwadoru jest słabo rozwinięty. Podstawową gałęzią przemysłu przetwórczego jest rafinacja ropy naftowej i przetwórstwogazu ziemnego oraz związany z ropą przemysł chemiczny (produkcja opon inawozów sztucznych). Duże zakłady petrochemiczne funkcjonują wGuayaquil. Pieniądze pochodzące z sektora naftowego rząd stara się lokować w rozwój nowych gałęzi przemysłu, m.in. samochodowego i metalurgicznego. Ponadto w kraju działają zakłady branż tradycyjnych: przetwórstwa spożywczego, włókienniczej, cementowej i materiałów budowlanych. Istotną rolę w dalszym ciągu odgrywa ręczne rzemiosło (wyróbmakaty,kilimy,poncz).
Podstawowym towarem przeznaczonym na eksport jest ropa naftowa (47% wartości eksportu). Drugą ważną grupą towarową są produkty branży rolno-spożywczej, głównie banany i krewetki oraz ziarna kakao i kawy. Do kraju sprowadza się przede wszystkim surowce, dobra inwestycyjne oraz artykuły konsumpcyjne.
Głównymi partnerami handlowymi są: Stany Zjednoczone, Kolumbia i Wenezuela.
W Ekwadorze działaEkwadorska Akademia Literatury, założona w 1875, powiązana zHiszpańską Akademią Królewską wMadrycie. Istnieje 10 uniwersytetów z których najstarszy i największyCentralny Uniwersytet Ekwadoru w Quito został założony w 1769. Poza tymPolitechnika Narodowa w Quito, założona w 1869.
↑BenjaminB.WormaldBenjaminB.,Religion in Latin America [online], Pew Research Center's Religion & Public Life Project, 13 listopada 2014 [dostęp 2022-04-20](ang.).
↑BenjaminB.WormaldBenjaminB.,Chapter 4: Pentecostalism [online], Pew Research Center's Religion & Public Life Project, 13 listopada 2014 [dostęp 2022-04-20](ang.).
↑Ortiz-T., Pablo (2008), „Ecuador”, The Indigenous World 2008 (International Work Group for Indigenous Affairs): 147.
↑Terryn, Tristan (26 lutego 2013), In Ecuador, a decisive victory for President Rafael Correa consolidates the ‘Citizen’s Revolution’ (PDF), Policy Department, Directorate-General for External Policies, s. 1.