| Kardynał prezbiter Prymas Polski | |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 30 października 1869 | ||
| Data i miejsce śmierci | 13 lutego 1926 | ||
| Miejsce pochówku | bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie | ||
| Arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański | |||
| Okres sprawowania | 1915–1926 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Prezbiterat | 25 lutego 1893 | ||
| Nominacja biskupia | 30 czerwca 1915 | ||
| Sakra biskupia | 21 września 1915 | ||
| Kreacja kardynalska | 15 grudnia 1919 | ||
| Kościół tytularny | |||
| Odznaczenia | |||
| |||
| Data konsekracji | 21 września 1915 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||
| |||||||||
Edmund Dalbor (ur.30 października1869 wOstrowie Wielkopolskim, zm.13 lutego1926 wPoznaniu) – polskiduchownyrzymskokatolicki,arcybiskup metropolita gnieźnieński ipoznański orazprymas Polski w latach 1915–1926,kardynał prezbiter od 1919.
Urodził się 30 października 1869[1] roku wOstrowie Wielkopolskim jako syn Władysława oraz Katarzyny z Rutkowskich. W 1888 roku ukończył ostrowskie gimnazjum, w którym zdał maturę[2]. Udał się na studia naUniwersytecie w Münsterze, od 1889 kontynuował naukę w seminarium w Poznaniu. W 1892 udał się doRzymu, gdzie dwa lata później uzyskał doktorat z prawa kanonicznego[2]. 25 lutego 1893 z rąk biskupa Jana Wronki przyjąłświęcenia kapłańskie[1].
W 1894 roku został wikariuszem wparafii św. Marcina w Poznaniu, a następniepenitencjarzem wkatedrze gnieźnieńskiej[2]. 30 czerwca 1915 zostałprekonizowany arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i poznańskim oraz prymasem Polski. Sakrę biskupią przyjął 21 września 1915. 30 września odbyłingres doarchikatedry poznańskiej[3], a 2 października doarchikatedry gnieźnieńskiej. 15 grudnia 1919 został kreowany (m.in. zAleksandrem Kakowskim)kardynałem prezbiterem.
W wolnej Polsce zaczął ponownie używać tytułu Prymasa Polski, a już w 1919 roku zwołał pierwszą konferencję biskupów polskich, natomiast trzy lata później zwołał Metropolitalny Sąd Duchowny[2]. W 1925 roku powołał pierwsze w Polsce kościelne Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu[2]. 11 lipca 1921 otrzymałOrder Orła Białego[4], a ponadto zasiadł w historycznie pierwszej Kapitule tego orderu, zostając jej kanclerzem[5]. Również w 1921 otrzymał tytułdoktora honoris causaUniwersytetu Warszawskiego[6],Uniwersytetu Lwowskiego iuniwersytetu w Münsterze. Został też odznaczony polskąodznaką ZHP „Wdzięczności”[7] i francuskimKrzyżem Wielkim Orderu Legii Honorowej[8].
Pochowany został w podziemiach archikatedry gnieźnieńskiej. 1 maja 1938 – w uroczystość odpustową ku czciśw. Wojciecha w Gnieźnie – kardynałAugust Hlond odsłonił jego pomnik w kaplicy Bogorii[9]. W rodzinnym Ostrowie Wielkopolskim znajduje się ulica jego imienia, zaś na zewnętrznym murzetamtejszej konkatedry znajduje się poświęcona mu tablica.
| Przewodniczący |
|
|---|---|
| Zastępcy przewodniczącego |
|
| Sekretarze generalni |
|
kursywą oznaczono kardynałów mianowanych przez antypapieża Feliksa V
w nawiasach podano rok kreacji kardynalskiej