Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Edmund Dalbor

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edmund Dalbor
Kardynał prezbiter
Prymas Polski
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

30 października 1869
Ostrów Wielkopolski

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1926
Poznań

Miejsce pochówku

bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie

Arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański
Okres sprawowania

1915–1926

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

25 lutego 1893

Nominacja biskupia

30 czerwca 1915

Sakra biskupia

21 września 1915

Kreacja kardynalska

15 grudnia 1919
Benedykt XV

Kościół tytularny

kościół św. Jana w Łacińskiej Bramie

podpis
Odznaczenia
Order Orła Białego (1921–1990)Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

21 września 1915

Konsekrator

Felix von Hartmann

Współkonsekratorzy

Adolf Bertram
Wilhelm Kloske

Konsekrowani biskupi
Władysław Krynicki10 listopada 1918
Wojciech Owczarek10 listopada 1918
Antoni Laubitz18 stycznia 1925

Edmund Dalbor (ur.30 października1869 wOstrowie Wielkopolskim, zm.13 lutego1926 wPoznaniu) – polskiduchownyrzymskokatolicki,arcybiskup metropolita gnieźnieński ipoznański orazprymas Polski w latach 1915–1926,kardynał prezbiter od 1919.

Życiorys

[edytuj |edytuj kod]

Urodził się 30 października 1869[1] roku wOstrowie Wielkopolskim jako syn Władysława oraz Katarzyny z Rutkowskich. W 1888 roku ukończył ostrowskie gimnazjum, w którym zdał maturę[2]. Udał się na studia naUniwersytecie w Münsterze, od 1889 kontynuował naukę w seminarium w Poznaniu. W 1892 udał się doRzymu, gdzie dwa lata później uzyskał doktorat z prawa kanonicznego[2]. 25 lutego 1893 z rąk biskupa Jana Wronki przyjąłświęcenia kapłańskie[1].

W 1894 roku został wikariuszem wparafii św. Marcina w Poznaniu, a następniepenitencjarzem wkatedrze gnieźnieńskiej[2]. 30 czerwca 1915 zostałprekonizowany arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i poznańskim oraz prymasem Polski. Sakrę biskupią przyjął 21 września 1915. 30 września odbyłingres doarchikatedry poznańskiej[3], a 2 października doarchikatedry gnieźnieńskiej. 15 grudnia 1919 został kreowany (m.in. zAleksandrem Kakowskim)kardynałem prezbiterem.

W wolnej Polsce zaczął ponownie używać tytułu Prymasa Polski, a już w 1919 roku zwołał pierwszą konferencję biskupów polskich, natomiast trzy lata później zwołał Metropolitalny Sąd Duchowny[2]. W 1925 roku powołał pierwsze w Polsce kościelne Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu[2]. 11 lipca 1921 otrzymałOrder Orła Białego[4], a ponadto zasiadł w historycznie pierwszej Kapitule tego orderu, zostając jej kanclerzem[5]. Również w 1921 otrzymał tytułdoktora honoris causaUniwersytetu Warszawskiego[6],Uniwersytetu Lwowskiego iuniwersytetu w Münsterze. Został też odznaczony polskąodznaką ZHP „Wdzięczności”[7] i francuskimKrzyżem Wielkim Orderu Legii Honorowej[8].

Pochowany został w podziemiach archikatedry gnieźnieńskiej. 1 maja 1938 – w uroczystość odpustową ku czciśw. Wojciecha w Gnieźnie – kardynałAugust Hlond odsłonił jego pomnik w kaplicy Bogorii[9]. W rodzinnym Ostrowie Wielkopolskim znajduje się ulica jego imienia, zaś na zewnętrznym murzetamtejszej konkatedry znajduje się poświęcona mu tablica.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abEdmund Dalbor. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2021-08-05]. (ang.).
  2. abcdeEdmund Dalbor. prymaspolski.pl. [dostęp 2021-08-05].
  3. 90 lat temu zmarł prymas Polski kardynał Edmund Dalbor. dzieje.pl, 2016-02-13. [dostęp 2021-08-05].
  4. Monitor Polski Nr 155 z 12 lipca 1921. polona.pl. s. 2. [dostęp 2025-05-23].
  5. J. Pruszyński: Order Orła Białego w Rzeczypospolitej. wrotapodlasia.pl. [dostęp 2015-02-16].
  6. Doktoraty HC. uw.edu.pl (arch.). [dostęp 2014-07-09].
  7. W.J. Wysocki, A.C. Żak: Biskup Władysław Bandurski. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997, s. 110.ISBN 83-87103-21-7.
  8. W nieustannej trosce o polską diasporę. Studia historyczne i politologiczne. Gorzów Wielkopolski: Stowarzyszenie Naukowe „Polska w Świecie”, 2012, s. 120.
  9. M. Kosman: Między tronem a ołtarzem. Poznań: 2000.ISBN 83-7272-017-7.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Biskupi gnieźnieńscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Biskupi poznańscy
Biskupi misyjni
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Prymasi Polski
Prymasi Polski
Prymasi
Królestwa Polskiego
Prymasi
Galicji i Lodomerii
Prezydium Konferencji Episkopatu Polski
Przewodniczący
Zastępcy przewodniczącego
Sekretarze generalni

Polscy kardynałowie
Zmarli kardynałowie
Zmarli byli kardynałowie
Żyjący kardynałowie
bez uprawnień elektorskich
Żyjący kardynałowie elektorzy

kursywą oznaczono kardynałów mianowanych przez antypapieża Feliksa V
w nawiasach podano rok kreacji kardynalskiej

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Edmund_Dalbor&oldid=76852061
Kategorie:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp