Jego prozę charakteryzował silny psychologizm postaci (prekursorski względem późniejszej psychoanalizy) orazsurrealistyczne, skrajnie brutalne opisy makabry, przywołujące na myśl stanyepileptyczne czy upojenie alkoholowe. W twórczości Edgara Allana Poego odnaleźć można postawychoroby wieku –neurozy, świadomościdualizmu świata czy teżbólu istnienia, które pod koniec XIX wieku stały się sztandarowymi pojęciami nowych nurtów sztuki:dekadentyzmu,ekspresjonizmu orazsymbolizmu.
Twórczością Poego inspirowali się również filmowcy, tworząc mniej lub bardziej wierne ekranizacje jego opowiadań. Do najbardziej znanych dzieł filmowych należy nakręcony w latach 60. XX wieku cykl w reżyseriiRogera Cormana.
Tablica wskazuje przybliżone miejsce urodzenia Edgara Allana Poego wBostonie
Edgar Allan Poe urodził się wBostonie w stanieMassachusetts 19 stycznia 1809 roku, jako drugie dziecko aktorki Elizabeth Arnold Hopkins Poe i aktora Davida Poego Jr. Miał starszego brata Williama Henry’ego Leonarda Poego i młodszą siostrę Rosalię Poe[1]. Imię Edgar mogło być mu nadane od postaci z szekspirowskiegoKróla Leara, sztuki, którą para grała w 1809 roku[2]. Ojciec opuścił rodzinę w 1810 roku[3], a matka zmarła rok później nagruźlicę. Poe został zabrany do domu Johna Allana, odnoszącego sukcesy szkockiego handlowca wRichmond, w stanieWirginia, który handlował różnymi dobrami, wliczając w totytoń, tkaniny,pszenice, nagrobki, zajmował się także handlem niewolnikami[4]. Allan wraz ze swoją żoną Frances Valentine był dla niego rodziną zastępczą, formalnie nigdy go nie zaadoptowano[5], choć nadano mu nazwisko Edgar Allan Poe[6].
Allanowie ochrzcili Poego wKościele episkopalnym w 1812 roku[6]. John Allan na przemian rozpieszczał i agresywnie karał swego wychowanka. Rodzina wypłynęła doAnglii w 1815 roku. Poe uczęszczał do szkoły wIrvine wSzkocji (gdzie John Allan się urodził) przez krótki okres w roku 1815, zanim dołączył do rodziny wLondynie w 1816. Uczył się w szkole z internatem wChelsea do lata 1817. Następnie wstąpił do szkołyReverend John Bransby’s Manor House School w Stoke Newington, na przedmieściach oddalonych wówczas 6 km od północnego Londynu[7].
Poe przeprowadził się z powrotem z Allanami do Richmond w 1820 roku. W marcu 1825 zmarł wujek Johna Allana[8] oraz biznesowy dobroczyńca William Galt, jedni z najbogatszych ludzi w Richmond, pozostawiając Allanowi kilka akrów posiadłości. Spadek był szacowany na 750 000 dolarów. Latem 1825 roku Allan, celebrując swój pokaźny majątek, nabył dwupiętrowy dom ceglanyMoldavia[9] Poe zaręczył się z Sarah Elmirą Royster, a następnie zapisał się na roczne studia językowe naUniwersytecie Virginia w lutym 1826 roku[10]. Uniwersytet, jeszcze w powijakach, był prowadzony zgodnie z ideałami jego założycielaThomasa Jeffersona. Obowiązywały tam ścisłe zasady zabraniającehazardu, jazdy konnej, noszenia broni, używania tytoniu i alkoholu, jednak były one generalnie ignorowane. Jefferson uchwalił system zarządzania przez samych studentów, pozwalający im zapisywać się samodzielnie na dane kierunki, uzgadniać między sobą zarząd i zgłaszać wszystkie występki do rady wydziału. Ten jedyny w swoim rodzaju system był wciąż chaotyczny, z dużą liczbą osób niekończących studiów[11]. W tym czasie Poe stracił kontakt z Royster i skłócił się ze swoim ojcem zastępczym w związku z długami, w jakie popadł, uprawiając hazard. Poe twierdził, że Allan nie dawał mu dość pieniędzy na zapisy na zajęcia, zakup potrzebnych książek, na stałe wydatki oraz na umeblowanie pokoju. Allan przysyłał dodatkowe fundusze i ubrania, lecz długi Poego ciągle rosły[12]. Po roku zrezygnował ostatecznie ze studiów i, nie czując się mile widziany w Richmond (zwłaszcza gdy dowiedział się, że jego ukochana Royster wyszła za Alexandra Sheltona), wybrał się w podróż do Bostonu w 1827 roku, utrzymując się z prac dorywczych jako urzędnik i autor tekstów do gazet[13]. W pewnym momencie zaczął używać pseudonimu Henri de Rennet[14].
Poe stacjonował w Fort Independence wBostonie, kiedy był w wojsku
Nie będąc w stanie się utrzymać, 27 maja 1827 roku Poe zaciągnął się doarmii Stanów Zjednoczonych jakoszeregowy. Używając nazwiska Edgar. A. Perry twierdził, że ma 22 lata, choć w rzeczywistości miał dopiero 18[15]. Służył najpierw w forcie Independence w porcie bostońskim za 5 dolarów miesięcznie[13]. Tego samego roku wydał swoją pierwszą książkę, 40-stronicową kolekcję poezji pt.Tamerlane i inne poezje (ang.Tamerlane and Other Poems) z notatką i podpisem „Bostończyk” (by a Bostonian). Wydrukowano zaledwie 50 kopii, a zbiór nie zwrócił prawie żadnej uwagi[16]. Regiment Poego został oddelegowany do fortu Moultrie wCharleston wKarolinie Południowej. Podróżowałbrygiem „Waltham”. 8 listopada 1827 roku Poe otrzymał stanowiskorusznikarza, który przygotowywał pociski dla artylerii. Jego płaca miesięczna podwoiła się[17]. Po odsłużeniu dwóch lat i osiągnięciu stopnia chorążego (najwyższego stanowiska, jakie jest możliwe dla podoficera), Poe szukał sposobu, aby zakończyć swą pięcioletnią służbę wcześniej. Ujawnił dowódcy, pułkownikowi Howardowi, swoje prawdziwe nazwisko i wszystkie okoliczności. Howard zgodził się, aby Poe został zwolniony tylko, jeśli ten pojednałby się z Johnem Allanem i napisał do niego list, ten jednak był nieprzychylny i obojętny. Minęło kilka miesięcy i prośby do Allana były ignorowane. Allan nie napisał do Poego, nawet aby powiadomić go o chorobie matki zastępczej. Frances Allan zmarła 28 lutego 1829 roku, a Poe przybył na miejsce dzień po jej pogrzebie. Być może łagodniejąc po śmierci żony, John Allan zgodził się wspierać prośby Poego o wcześniejsze zwolnienie z wojska, aby ten mógł zostać powołany do amerykańskiej akademii wojskowej wWest Point[18].
Poe został ostatecznie zwolniony 15 kwietnia 1829 roku, po znalezieniu dla niego zastępstwa[19]. Zanim wstąpił do West Point, przeprowadził się na pewien czas do Baltimore, zatrzymując się u owdowiałej ciotki Marii Clemm, jej córki Virginii Elizy Clemm (pierwszej kuzynki Poe), jej brata Henry’ego oraz jego kalekiej babki Elizabeth Cairnes Poe[20]. W międzyczasie opublikował drugą książkęAl Aaraaf, Tamerlane and Minor Poems wBaltimore w 1829 roku[21].
Poe wyjechał do akademii West Point i immatrykulował się jako kadet 1 lipca 1830 roku[22]. W październiku 1830 John Allan poślubił swoją drugą wybrankę, Louise Patterson[23]. Małżeństwo oraz ciągłe sprzeczki z Poem o nieprawe dzieci Allana doprowadziły przybranego ojca do decyzji o wyrzeczeniu się Edgara[24]. Poe zdecydował się na opuszczenie West Point przez umyślne dostanie się podsąd wojskowy. 8 lutego 1831 roku był sądzony za rażące zaniedbania w służbie i nieposłuszeństwo w wykonywaniu rozkazów przez odmawianie uczęszczania na zajęcia, do kościoła i stawiania się na zbiórkach i ćwiczeniach. Poe taktycznie odpierał zarzuty, by uzyskać zwolnienie, wiedząc, że i tak będzie uznany za winnego[25].
OpuściłNowy Jork w lutym 1831 roku i wydał swoje poezje w 3 tomach pod tytułemPoems. Książka była finansowana z pomocą zaprzyjaźnionych kadetów z West Point, z których wielu ofiarowało 75 centów, by podnieść sumę do 170 dolarów. Mogli oni oczekiwać wersów podobnych do tych, w których Poe pisał satyrycznie o dowodzących oficerach[26]. Zbiór, przedrukowany przezElam Bliss of New York, został nazwany „drugą edycją” i zawierał stronę mówiącą, że „ów tom jest dedykowany z wyrazami szacunku amerykańskiemu korpusowi kadetów”. W książce znalazły się raz jeszcze wierszeTamerlane iAl Aaraaf, ale również 6 innych jeszcze niepublikowanych, takich jakDo Heleny,Israfel czyMiasto w morzu[27]. Poe wrócił do Baltimore do ciotki, brata i kuzynki w marcu 1831 roku. Jego starszy brat Henry, który był w złym stanie zdrowotnym z powodu problemów z alkoholem, zmarł 1 sierpnia 1831 roku[28].
Po śmierci brata Poe zaczął podejmować poważniejsze próby, aby zapoczątkować karierę jako pisarz. Wybrał bardzo trudny okres w amerykańskiej działalności wydawniczej[29]. Był pierwszym dobrze znanym Amerykaninem, który próbował żyć tylko z samego pisania[30], co było jeszcze utrudnione z powodu braku międzynarodowegoprawa autorskiego[31]. Wydawcy często kopiowali brytyjskie prace, zamiast płacić za nowe dzieła Amerykanom[30]. Przemysł był szczególnie dotknięty paniką z 1837 roku[32]. Pomimo znacznego wzrostu liczby amerykańskich magazynów w tym czasie, wiele z nich, nawet wspieranych nowymi technikami, nie przetrwało więcej niż kilku wydań[33] i publicyści często odmawiali zapłaty autorom tekstów lub płacili im później, niż to było obiecane[34]. Poe, mimo prób kontynuowania pomyślnej kariery literackiej, był zmuszony stale do zwracania się z upokarzającymi błaganiami o pieniądze, jak i o inne formy wsparcia do końca życia[35].
Poe poślubiłVirginię Clemm, gdy ta miała 13 lat. Jej śmierć inspirowała jego twórczość
Po kilku próbach z poezją, zaczął on zwracać się w stronę prozy. Umieścił kilka historii w publikacji wFiladelfii i zaczął prace nad swoim jedynymdramatemPolitian.The Saturday Visitor, gazeta zBaltimore, przyznała mu w październiku 1833 roku nagrodę za jego nowelęRękopis znaleziony w butli (ang.MS. Found in a Bottle)[36]. Utwór zwrócił uwagę Johna P. Kennedy’ego, mieszkańca Baltimore ze sporym majątkiem. Pomógł on autorowi w związku z publikacją kilku historii i zapoznał go z Thomasem W. White’em, redaktoremSouthern Literary Messenger w Richmond. Poe został jego asystentem w sierpniu 1835 roku[37], jednak po kilku tygodniach został zwolniony, gdyż był wielokrotnie łapany w stanie upojenia alkoholowego[38]. Wracając do Baltimore, Poe potajemnie poślubił Virginię, swoją kuzynkę, 22 września 1835 roku. Miała ona wtedy zaledwie 13 lat, choć na dokumentach z certyfikatu małżeńskiego widniał wiek 21 lat[39]. Po zapewnieniach poprawienia swojego zachowania White przywrócił go do pracy. Pisarz przeniósł się wraz z Virginią i jej matką z powrotem do Richmond. Z gazetąSouthern Literary Messenger był związany do stycznia 1837 roku. W tym czasie jej nakład zwiększył się z 700 do 3500 egzemplarzy[1]. Tam opublikował on kilka wierszy, recenzji książek, krytyk i historii. 16 maja 1836 roku artysta miał drugą ceremonię ślubną w Richmond z Virginią Clemm, tym razem oficjalną[40].
Przygody Artura Gordona Pyma zostały opublikowane i były szeroko recenzowane w 1838 roku. Latem 1839, Poe został asystentem redaktoraBurton’s Gentleman’s Magazine. Publikował liczne artykuły, historie, recenzje, wzmacniając swoją reputację jako bezkompromisowego krytyka, którą zyskał już sobie, pracując dlaSouthern Literary Messenger. Także w 1839 roku została opublikowana 2-tomowa kolekcjaOpowieści groteskowo-arabeskowe (ang.Tales of the Grotesque and Arabesque), choć zarobił on na niej niewiele pieniędzy i otrzymał mieszane recenzje[41]. Poe opuściłBurton’s Gentleman’s Magazine po około roku i znalazł zatrudnienie jako asystent wGraham’s Magazine[42].
W czerwcu 1840 roku autor opublikował prospekt, ogłaszając intencje do założenia swojego własnego czasopisma,The Stylus[43]. Początkowo chciał nazwać jeThe Penn, gdy miało być wydawane w Filadelfii. W wydaniuSaturday Evening Post z 6 lipca 1840 roku, Poe kupił miejsce na reklamę swojego prospektu o treści: „Prospekt magazynu Penn, literackiego miesięcznika, redagowanego i wydawanego w mieście Filadelfia przez Edgara Allana Poego”[44]. Magazyn nie ujrzał jednak światła dziennego za jego życia. W tym czasie próbował on zapewnić sobie stanowisko w administracjiJohna Tylera, utrzymując, że jest on członkiempartii Wigów[45]. Miał nadzieję na mianowanie do pracy w biurze rządowym w Filadelfii z pomocą syna prezydenta Tylera, Roberta[46], znajomego Fredericka Thomasa, przyjaciela Poe[47]. Sam autor nie pojawił się na spotkaniu z Thomasem, by uzgodnić szczegóły w połowie września 1842 roku, twierdząc, że był chory, choć Thomas uważał, że był po prostu pijany[48]. Chociaż obiecał on nominację, wszystkie miejsca były już zajęte przez innych[49].
W styczniu 1842 roku pokazały się pierwsze oznaki gruźlicy u Virginii, gdy z samego rana śpiewała i grała na pianinie. Poe relacjonował to zdarzenie, wspominając o przerwanych naczyniach krwionośnych w okolicach gardła[50]. Wyzdrowiała tylko częściowo. Pisarz zaczął pić jeszcze intensywniej przez stres spowodowany chorobą Virginii. OpuściłGraham’s Magazine i znalazł sobie nowe zajęcie w czasie wyborów na rządowe stanowiska. Powrócił do Nowego Jorku, gdzie pracował krótko dlaEvening Mirror, zanim został redaktoremBroadway Journal, a później jego właścicielem[51]. Odseparował się on od innych pisarzy, oskarżając publicznieHenry’ego Wadswortha Longfellowa o plagiat, choć ten nigdy mu nie odpowiedział[52]. 29 stycznia 1845 roku jego wierszKruk pojawił się wEvening Mirror i zyskał ogromną popularność. Po raz pierwszy ten wiersz został przez autora odczytany w salonie literackimAnne Lynch Botty[53]. Choć jego nazwisko stało się prawie powszechnie znane[54], zapłacono mu za publikacje tylko 9 dolarów[55].
The Broadway Journal upadł w 1846[51]. Poe przeniósł się do domu w rejonie Fordham, częściBronxu w Nowym Jorku. Budynek znany jak „Poe Cottage” znajduje się na południowo-wschodnim rogu Grand Concourse i Kingsbridge Road. Virginia zmarła 30 stycznia 1847 roku[56]. Biografowie i krytycy sugerują, że częsty motyw „śmierci pięknej kobiety” ma swoje źródło w stracie kobiet jego życia, w tym jego żony[57].
Coraz mniej stabilny po śmierci żony, Poe próbował zalecać się do poetkiSarah Helen Whitman, która żyła wProvidence, naRhode Island. Ich związek się nie udał, prawdopodobnie z powodu picia i nieprzewidywalnego zachowania autora. Jednak są mocne dowody na to, że matka Whitman interweniowała i przyczyniła się do rozpadu związku[58]. Poe wrócił do Richmond i wznowił związek z miłością lat młodzieńczych Sarah Elmirą Royster[59].
3 października 1849 roku Poe został znaleziony na ulicachBaltimore w staniedelirium, a także – zgodnie ze słowami człowieka, który go znalazł, Josepha W. Walkera – „w wielkiej niedoli i … potrzebie natychmiastowej pomocy lekarskiej”[60]. Poe został zabrany do szpitala Washington College Hospital, gdzie zmarł w niedzielę, 7 października 1849 roku o godzinie 5.00[61]. Poe nie wrócił już do stanu, w którym mógłby wystarczająco dokładnie wyjaśnić, jak znalazł się w tak skrajnym i zgubnym dla niego stanie. Ponadto nie miał on na sobie swoich własnych ubrań. Poe miał w noc swojej śmierci wykrzykiwać ciągle nazwisko Reynolds, choć nie jest do końca jasne, do kogo dokładnie się odwoływał. Niektóre źródła podają, że jego ostatnimi słowami było zdanie „Panie, miej w opiece moją biedną duszę”[61]. Wszystkie zapisy medyczne, razem ze świadectwem jego śmierci, zaginęły[62]. Gazety donosiły o takich powodach zgonu, jak zator mózgu izapalenie mózgu, co było powszechnymeufemizmem dla przypadków śmierci z powodów takich jakalkoholizm, łączących się ze sporą dawką niesławy[63]. Jednakże rzeczywista przyczyna jego śmierci pozostaje tajemnicą[64]. Jeszcze przed 1872 przyjmowano, że Poe padł ofiarą ludzi, którzy kilkakrotnie siłą zmuszali innych do głosowania na określonego kandydata w okresie wyborczym[65], ale spekulacje dotyczyły też majaczeń alkoholowych, choroby serca,epilepsji,kiły,zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych[66],cholery[67] czywścieklizny[68].
W dzień pochówku, na łamachNew York Tribune pojawił się obszernynekrolog z podpisem „Ludwig”. Został on opublikowany w całym kraju. Zaczynał się od doniesienia, że „Edgar Allan Poe nie żyje. Zmarł przedwczoraj w Baltimore. Wiadomość ta może zaskoczyć wielu, lecz tylko niewielu będzie się z tego powodu smucić”[69]. Ludwig został szybko zidentyfikowany jakoRufus Wilmot Griswold, redaktor, krytyk, antologista, który nosił w sobie urazę do Poego od 1842 roku. Griswold stał się faktycznym opiekunem spuścizny literackiej i próbował zniszczyć reputację zmarłego pisarza[70].
Rufus Griswold napisał biograficzny artykuł o Poem pt.Pamiętniki autora (ang.Memoir of the Author), włączone do jego tomu prac zebranych z 1850 roku. Griswold przedstawił Poego jak zdeprawowanego, uzależnionego od narkotyków pijaka i szaleńca, i załączył jego listy jako dowód[70]. Wiele z tych stwierdzeń było wierutnymi kłamstwami lub zniekształconymi półprawdami. Na przykład jest dzisiaj oczywiste, że Poe nie był uzależniony od narkotyków[71]. Książka Griswolda została potępiona przez tych, którzy dobrze znali Poego[72], lecz stała się jednocześnie dziełem popularnym i akceptowanym. Stało się tak dlatego, że była to jedyna pełna biografia dostępna na rynku, szeroko przedrukowywana i po części elektryzująca czytelników na myśl o czytaniu prac „złego” człowieka[73]. Listy, które Griswold przedłożył jako dowód opisu cech Poego, okazały się potemfałszerstwem[74].
Znajomość Poego i Griswolda była inspiracją dla norweskiego pisarza Nikolaja Frobeniusa, który opisał i ubarwił ją w książcePokażę wam strach[75].
Najbardziej znane prace Poe zalicza się do literatury gotyckiej[76], gatunku któremu przypisywało się podążanie za upodobaniami i gustami społecznymi[77]. Tematyka owych utworów oscyluje wokół zagadnień śmierci, wraz z jej fizycznymi oznakami, skutkami rozkładu, problemem przedwczesnego pochówku, ożywienia martwych orazżałoby[78]. Wiele z dzieł Poego jest wiązanych zczarnym romantyzmem, literacką reakcją natranscendentalizm[79], w stosunku do którego Poe był wysoce niechętny[80]. Odnosił się do zwolenników ruchu w sposób prześmiewczy (określając ich jako Frogpondians po nazwie jeziora w parku Boston Common)[81], a z ich twórczości kpił jako przepełnionej nadmierną chęcią metaforyzowania, „popadania w niejasności dla samych niejasności i wmistycyzm dla samego mistycyzmu”[82]. Poe pisał w liście do Thomasa Holleya Chiversa, że nie odczuwał niechęci do wszystkich reprezentantów transcendentalizmu, lecz tylko do znajdujących się pośród nichsofistów i tych, którzy próbowali udawać[83].
Edgar Allan Poe
Poza utworami grozy, autor pisał teżsatyry, humorystyczne opowieści i żarty literackie. Stosował częstoironię i niedorzeczną ekstrawagancję w celu uzyskania efektu komediowego, podejmując się w ten sposób próbę uwolnienia czytelnika z kulturowegokonformizmu[77].NowelaMetzengerstein, pierwszy utwór opublikowany przez autora[84], była początkowo pomyślana jakoburleska wyśmiewająca popularny gatunek[85]. Był też prekursoremscience fiction, reagując w swoich pracach na pojawienie się nowych technologii i wynalazków jakbalon na ogrzane powietrze w tekście pt.Bujda balonowa[86].
Poe pisał większość prac nawiązując do tematów odpowiadających rynkowym gustom odbiorców[87]. Wreszcie na koniec, jego literatura zawierała często elementy popularnychpseudonauk, takich jakfrenologia[88] ifizjonomika[89].
Dzieła Poego odzwierciedlają jego literackie teorie, które prezentował w jego krytyce, oraz w esejach takich jakZasady poezji (ang.The Poetic Principle)[90]. Nie lubił dydaktyzmu[91] i alegorii[92], choć wierzył, że sens literacki powinien leżeć tuż pod samą powierzchnią. Twierdził, że utwory, których wymowa jest zbyt oczywista, przestają być sztuką[93]. Wzorowe dzieło powinno być zwięzłe i koncentrować się na pojedynczym skutku[90], a pisarz powinien ostrożnie kalkulować i rozważać każdy sentyment i każdą ideę[94]. WFilozofii kompozycji (ang.The Philosophy of Composition),eseju w którym Poe opisuje swoją metodę przy pisaniuKruka, obstaje przy twierdzeniu, że w procesie twórczym trzymał się dokładnie owych zasad. Jednak jest kwestionowane, czy Poe rzeczywiście podążał za swoim systemem.T.S. Eliot powątpiewał czy owa kalkulacja Poego w eseju odpowiada w całości jego metodzie w odniesieniu do pisania wiersza. Biograf Joseph Wood Krutch opisywał esej jako raczej „pomysłowe ćwiczenie w sensie analitycznej racjonalizacji”[95].
Za życia, Poe był najczęściej rozpoznawany jakokrytyk literacki. Jego kolega po fachuJames Russell Lowell nazwał go „najbardziej wyrobionym, filozoficznym i nieustraszonym krytykiem prac, jaki pisał w Ameryce”, choć krytykował merytorycznie w sytuacjach, jeśli ten okazjonalnie używał w swojej krytyce „cyjanowodoru zamiastatramentu”[96]. Poe był również znany jako twórca literacki i stał się pierwszym amerykańskim autorem XIX wieku, który był bardziej popularny w Europie niż w Stanach Zjednoczonych[97]. Poe był szczególnie szanowany weFrancji, po części dzięki wczesnym tłumaczeniomCharles’a Baudelaire’a. Jego przekłady stały się podstawą do finalnych interpretacji prac Poego w Europie[98].
Wczesne prace Poego zaczynają się od literatury detektywistycznej z fikcyjnymC. Auguste Dupinem, które były podstawą do kreacji późniejszych literackich utworów detektywistycznych. SirArthur Conan Doyle mówił, że „każda z historii detektywistycznych Poe jest źródłem, z którego czerpała cała literatura…. Gdzie były utwory detektywistyczne, nim Poe tchnął w nie iskrę życia?” – pytał[99]. Mystery Writers of America nazwało ich nagrody za najlepsze dzieła w gatunkuEdgarami[100]. Utwory Poego miały duży wpływ na literaturęscience fiction, w szczególności w odniesieniu doJuliusza Verne’a, który napisał kontynuacjęPrzygód Artura Gordona Pyma pt.Lodowy sfinks[101]. Autor SFH.G. Wells zaznaczył, że Pym przekazuje to, co bardzo inteligentny umysł mógł sobie wyobrazić o terenach podbiegunowych całe stulecie wcześniej[102]”.
Jak to miało miejsce w odniesieniu do wielu znanych artystów, prace Poego dały początek niezliczonej liczbie naśladowców[103]. Jednym interesującym trendem pośród nich były twierdzenia, wizjonerów i jasnowidzów, że byli oni niejako „wyzwani” duchem utworów Poego. Najbardziej godny uwagi jest przypadek Lizzie Doten, która w 1863 roku opublikowałaPoems from the Inner Life, gdzie utrzymywała, że otrzymała ona nowe kompozycje utworów od ducha Poego. Owe utwory były przeróbkami sławnych wierszy Poego, takich jakDzwony, ale cechowały się nowym, pozytywnym wyglądem[104].
Mimo to Poe nie był zachwalany, po części z powodu negatywnej percepcji jego osobistego charakteru, wpływającego na jego reputację[97]. William Butler Yeats był okazjonalnie krytykiem Poego i określił go raz „wulgarnym”[105]. Reprezentant transcendentalizmuRalph Waldo Emerson zareagował naKruka słowami „Nic w nim nie widzę”[106] i szyderczo odnosił się do Poego jako o „brzęczącym człowieczku” (the jingle man)[107].Aldous Huxley pisał, że prace Poego „wpadają w wulgaryzm”, przez to, że są „zbyt poetyckie” – odpowiadającą temu sytuacją jest noszenie pierścienia z diamentem na każdym palcu[108].
Eureka: A Prose Poem, esej napisany w 1848 roku, zawierał kosmologiczną teorię, która koncentrowała się wokół hipotezy Poego oWielkim Wybuchu[109], oraz pierwsze prawdopodobne wytłumaczenieParadoksu Olbersa[110]. Poe zrezygnował z metod naukowych wEurece i zamiast tego pisał kierując się czystą intuicją[111], dlatego też postrzegał utwór jako dzieło sztuki, nie zaś jako pracę naukową[111], jednak upierał się przy tym, że jest prawdziwa[112] i widział ją jako arcydzieło jego kariery. Mimo toEureka jest przepełniona naukowymi omyłkami. W szczególności jeśli chodzi o sugestie Poego stojące w opozycji dozasad dynamiki Newtona, dotyczących gęstości i rotacji planet[113].
Na cześć poety została nazwana jedna z planetoid –(17427) Poe.
Poe mocno interesował się dziedzinąkryptografii. Umieścił ogłoszenie w filadelfijskiej gazecieAlexander’s Weekly (Express) Messenger informując o swoich zdolnościach i zachęcając do nadsyłania zgłoszeń z szyframi, które miał rozwiązać[114]. W lipcu 1841 roku opublikował esej pt.A Few Words on Secret Writing wGraham’s Magazine. Zdając sobie sprawę z publicznego zainteresowania tym tematem, napisałZłotego żuka, gdzie szyfry były integralną częścią fabuły[115].
Sukces Poego w dziedzinie kryptografii nie polegał tak bardzo na jego wiedzy w tym zakresie (jego metoda była ograniczona do prostegoszyfru podstawieniowego), a bardziej na informacjach z magazynów i gazet. Jego analityczne zdolności, widoczne także w jego utworach, pozwoliły mu na uświadomienie sobie, że generalnie publika wysoce ignorowała jakiekolwiek metody, dzięki którym prosty szyfr podstawieniowy mógł być złamany, co autor skrzętnie wykorzystał[114]. Sensacja, jaką wywołały kryptograficzne dokonania pisarza, przyczyniła się w dużym stopniu do popularyzacji kryptogramów w gazetach i magazynach[116].
Poe miał wpływ nie tylko na publiczne zainteresowanie kryptologią za jego czasów.William Friedman, najbardziej znany amerykański kryptolog, był mocno zainspirowany przez pisarza[117]. Zainteresowania ową dziedziną pojawiły się u Friedmanna po przeczytaniuZłotego żuka, gdy był jeszcze dzieckiem. Ową pasję wykorzystał w złamaniu japońskiego koduPURPLE podczasII wojny światowej[118].
Historyczny Edgar Allan Poe pojawiał się jako postać fikcyjna, często reprezentując „szalonego geniusza” lub „udręczonego artystę”, uwikłanego w jego osobiste walki i zmagania[119]. Wiele podobnych opisów jest zmieszanych z figurami z jego utworów, sugerując wspólne tożsamości między nimi a autorem[120]. Często w fikcjonalnych opisach sylwetki autora są przedstawiane jego tajemne umiejętności analityczne, jak ma to miejsce w takich powieściach jak np.Cień PoegoMatthew Pearla[120]. Z koleiLovecraft uczynił go jedną z postaci swojego opowiadania pt.Przeklęty dom, a dwójka japońskich autorów stworzyła związaną z nim postać w serii mang i animeBungou Stray Dogs[121]
Edgar Allan Poe National Historic Site wFiladelfii jest jedną z byłych, zachowanych rezydencji Edgara Allana Poego
W 2012 roku pojawił się thrillerKruk: Zagadka zbrodni w reżyserii Jamesa McTeigue’a, w którym głównym bohaterem jest niedoceniany poeta – Edgar Allan Poe. Dzieło jest fikcyjną historią miłości poety, która prowadzi do samobójstwa Edgara.
Nie zachował się już żaden budynek, gdzie Poe mieszkał w dzieciństwie, wliczając w toMoldavie, posiadłość Allanów. Najstarszy stojący dom w Richmond „Old Stone House” jest siedzibą muzeum Edgara Allana Poego, choć sam autor nigdy tam nie mieszkał. W skład jego kolekcji wchodzi wiele przedmiotów należących do pisarza, oferuje ono także kilka rzadkich, pierwszych druków prac Poego. Pokój w akademiku, gdzie autor miał mieszkać w czasie studiów na Uniwersytecie Virginia w 1826 roku, zachował się i jest udostępniony dla zwiedzających. O jego utrzymanie troszczy się tamtejsza grupa studentów, wraz z personelem zwanymRaven Society (Stowarzyszenie kruka)[122].
Dom, w którym Poe żył w najwcześniejszym okresie wBaltimore, zachował się jako muzeum nazwaneEdgar Allan Poe House and Museum. Miał on żyć w tym domu w wieku 23 lat, gdy po raz pierwszy mieszkał z Marią Clemm i Virginią (jak i swoją babką i prawdopodobnie ze starszym bratem Williamem Henrym Leonardem Poe)[123]. Jest otwarty dla zwiedzających i jednocześnie jest siedzibąEdgar Allan Poe Society. Z kilku mieszkań, które Poe, jego żona Virginia oraz jego teściowa Maria wynajmowali w Filadelfii, tylko jedno, ostatnie przetrwało. DomThe Spring Garden, gdzie autor żył w latach 1843–1844, znajduje się pod nadzorem Służby Parków Narodowych i nosi nazwę Edgar Allan Poe National Historic Site[124]. Ostatnie miejsce pobytu pisarza toPoe Cottage naBronksie wNowym Jorku[56].
Inne punkty i miejsca związane z Poem, to budynek naManhattanie (Upper West Side), gdzie mieszkał on przez chwilę, gdy po raz pierwszy przeprowadził się do Nowego Jorku. Tablica pamiątkowa sugeruje, że napisał tamKruka. WBostonie jest zaznaczone miejsce, gdzie autor się urodził. Dając wiarę temu, że lokalizacja budynku była bliżej ulicy 62 Carver Street (teraz Charles Street), tablica zawieszona jest w nieprawidłowym miejscu[125]. Bar, w którym podług różnych opowieści Poe pił przed śmiercią, nadal istnieje w Fells Point w Baltimore w stanieMaryland. Teraz znany jest pod nazwą The Horse You Came In On, a lokalna tradycja oscyluje wokół wierzenia, że duch, który jest określany Edgarem, straszy w pokoju na górze[126].
Przyczyniając się jeszcze do zwiększenia tajemnicy otaczającej śmierć Poego, nieznana osoba czule określana jako „Poe Toaster” (wznosząca toast ku pamięci autora), oddaje mu cześć przy jego grobie od 1949 roku. Tradycja kontynuowana przez więcej niż 50 lat, wiąże się raczej z wieloma osobami, jednak ów hołd jest zawsze taki sam. 19 stycznia każdego roku, we wczesnych godzinach rannych, ktoś wznosi toast koniakiem przy pierwotnym miejscu, gdzie spoczywał Poe i zostawia trzy róże. Członkowie Edgar Allan Poe Society wBaltimore pomagali chronić ową tradycję przez dekady. 15 sierpnia 2007 roku Sam Porpora, były historyk z Westminster Church w Baltimore, gdzie autor jest pochowany, utrzymywał, że to on zapoczątkował tę tradycję w latach 60. Stwierdzenie, że zaczęła się ona w 1949 roku, mówił, było żartem, aby podnieść zyski i poprawić reputację kościoła. Jego wersja nie została jednak potwierdzona[127] i kilka szczegółów które podał on do prasy zostało zakwalifikowanych jako nieścisłe[128].
Na literaturze grozy Poe’go wzorowała sięKelly Creagh, pisząc swą powieść "Nevermore. Kruk"[129]. Utwory były inspiracją dla wielu kompozytorów. Jednym z pierwszych był S. Piliński, który w 1869 skomponował Souvenir d’Edgar Poe. Symphonie romantique, z której zachowała się tylko cz. II – Ulalume[130]. Rekordzistą był Joseph Holbrook, który napisał: ISymfonia „Hommage to Edgar Poe” (1907) i pięć poematów symfonicznych:The Raven (1900),Ulalume (1903),The Bells (1906),The Pit and the Pendulum (1930),The Maestrom (po 1930, ZAG.)Eugeniusz Morawski skomponował na kanwie jego literatury trzy poematy symfoniczne:Nevermore,Ulalume iHop-Frag (Ropucha), ten ostatni zaginiony[131].
Mroczna twórczość Poego miała znaczący wpływ na brytyjskiego reżysera filmowegoAlfreda Hitchcocka, który przyznawał: „Nie mogę się powstrzymać, by tego, co starałem się umieścić w moich filmach, nie zestawiać z treścią opowiadań Edgara Allana Poego”[132].
↑Cornelius, Kay. „Biography of Edgar Allan Poe”, Bloom’s BioCritiques: Edgar Allan Poe, Ed. Harold Bloom, Philadelphia: Chelsea House Publishers, 2002. p. 13ISBN 0-7910-6173-6.
↑Cornelius, Kay. „Biography of Edgar Allan Poe”, Bloom’s BioCritiques: Edgar Allan Poe, Ed. Harold Bloom, Philadelphia: Chelsea House Publishers, 2002. s. 13–14ISBN 0-7910-6173-6.
↑Cornelius, Kay. „Biography of Edgar Allan Poe”, Bloom’s BioCritiques: Edgar Allan Poe, Ed. Harold Bloom, Philadelphia: Chelsea House Publishers, 2002. p. 14ISBN 0-7910-6173-6.
↑Weekes, Karen. „Poe’s feminine ideal,” The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe, Ed. Kevin J. Hayes. Cambridge University Press, 2002. p. 149.ISBN 0-521-79727-6.
↑Benton, Richard P. „Friends and Enemies: Women in the Life of Edgar Allan Poe”, Myths and Reality: The Mysterious Mr. Poe. Baltimore: Edgar Allan Poe Society, 1987. p. 19ISBN 0-9616449-1-5.
↑Bramsback, Birgit (1970). „The Final Illness and Death of Edgar Allan Poe: An Attempt at Reassessment”, Studia Neophilologica (University of Uppsala), XLII. p. 40.
↑Walsh, John Evangelist (2000). Midnight Dreary: The Mysterious Death of Edgar Allan Poe (Paperback ed.). New York: St. Martin’s Minotaur. s. 32–33.ISBN 0-312-22732-9.
↑abRoyot, Daniel (2002). „Poe’s Humor”, The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe. Cambridge University Press.ISBN 0-521-79727-6. p. 57.
↑Kennedy, J. Gerald (1987). Poe, Death, and the Life of Writing. Yale University Press.ISBN 0-300-03773-2. p. 3.
↑Koster, Donald N. (2002). „Influences of Transcendentalism on American Life and Literature”, Literary Movements for Students Vol. 1. David Galens, ed. Detroit: Thompson Gale. p. 336.
↑Ljunquist, Kent (2002). „The poet as critic”, The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe, Kevin J. Hayes, ed. Cambridge University Press.ISBN 0-521-79727-6, s. 15.
↑Royot, Daniel. „Poe’s humor,” as collected in The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe, Kevin J. Hayes, ed. Cambridge University Press, 2002. s. 61–62.ISBN 0-521-79727-6.
↑Ljunquist, Kent. „The poet as critic” collected in The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe, Kevin J. Hayes, ed. Cambridge University Press, 2002. p. 15.ISBN 0-521-79727-6.
↑Fisher, Benjamin Franklin (1993). „Poe’s ‘Metzengerstein’: Not a Hoax”, On Poe: The Best from „American Literature. Durham, NC: Duke University Press. p. 142, 149.
↑Tresch, John (2002). „Extra! Extra! Poe invents science fiction!”, The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe, Kevin J. Hayes, ed. Cambridge University Press.ISBN 0-521-79727-6. p. 114.
↑Kagle, Steven E. „The Corpse Within Us”, Poe and His Times: The Artist and His Milieu, Ed. Benjamin Franklin Fisher IV. Baltimore: The Edgar Allan Poe Society, Inc., 1990.ISBN 0-9616449-2-3. p. 104.
↑Harner, Gary Wayne. „Edgar Allan Poe in France: Baudelaire’s Labor of Love”, Poe and His Times: The Artist and His Milieu, Ed. Benjamin Franklin Fisher IV. Baltimore: The Edgar Allan Poe Society, 1990. p. 218.ISBN 0-9616449-2-3.
↑Neimeyer, Mark. „Poe and Popular Culture,” Ed. Kevin J. Hayes. The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe. Cambridge University Press, 2002.ISBN 0-521-79727-6, s. 206.
↑Huxley, Aldous. „Vulgarity in Literature,” Poe: A Collection of Critical Essays, Ed. Robert Regan, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall Inc., 1967. p. 32.
↑Rombeck, Terry. „Poe’s little-known science book reprinted”, Lawrence Journal-World & News. January 22, 2005.
↑Smoot, George and Keay Davidson. Wrinkles in Time. Harper Perennial, Reprint edition (October 1, 1994)ISBN 0-380-72044-2.
↑Friedman, William F. „Edgar Allan Poe, Cryptographer”, On Poe: The Best from „American Literature”. Durham, NC: Duke University Press, 1993. p. 40–41.
↑Neimeyer, Mark. „Poe and Popular Culture”, The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe. Cambridge University Press, 2002.ISBN 0-521-79727-6, s. 209.
↑abGargano, James W. „The Question of Poe’s Narrators,” Poe: A Collection of Critical Essays, Ed. Robert Regan. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, Inc., 1967. p. 165.
Foye, Raymond (editor) (1980). The Unknown Poe (Paperback ed.). San Francisco, CA: City Lights.ISBN 0-87286-110-4.
Frank, Frederick S.; Anthony Magistrale (1997). The Poe Encyclopedia. Westport, CT: Greenwood Press.ISBN 0-313-27768-0.
Hoffman, Daniel (1998). Poe Poe Poe Poe Poe Poe Poe (Paperback ed.). Baton Rouge, La.: Louisiana State University Press.ISBN 0-8071-2321-8.
Krutch, Joseph Wood (1926). Edgar Allan Poe: A Study in Genius. New York: Alfred A. Knopf.
Meyers, Jeffrey (1992). Edgar Allan Poe: His Life and Legacy (Paperback ed.). New York: Cooper Square Press.ISBN 0-8154-1038-7.
Quinn, Arthur Hobson (1941). Edgar Allan Poe: A Critical Biography. New York: Appleton-Century-Crofts, Inc..ISBN 0-8018-5730-9.
Rosenheim, Shawn James (1997). The Cryptographic Imagination: Secret Writing from Edgar Poe to the Internet. Baltimore: Johns Hopkins University Press.ISBN 978-0-8018-5332-6.
Kenneth Silverman,Edgar A. Poe : mournful and never-ending remembrance, wyd. 1st ed, New York, NY: HarperCollins Publishers, 1991,ISBN 0-06-016715-7,OCLC23650335.
Sova, Dawn B. (2001). Edgar Allan Poe: A to Z (Paperback ed.). New York: Checkmark Books.ISBN 0-8160-4161-X.
Whalen, Terence (2001). „Poe and the American Publishing Industry”. in J. Kennedy. A Historical Guide to Edgar Allan Poe. Oxford Oxfordshire: Oxford University Press.ISBN 0-19-512150-3.
