Duszanbe (ros.,tadż. Душанбе, w latach 1924–1929Duszambe, w latach 1929–1961Stalinabad) –stolica i największe miastoTadżykistanu, położone u zbiegu rzekWarzob iKofarnihon. W 2019 roku miasto zamieszkiwało 846 400 osób.
Miasto zostało założone w 1924 roku jako Duszambe. W 1929 roku uzyskało połączenie kolejowe doTaszkentu i zostało stolicą nowo utworzonejTadżyckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Nazwę Duszanbe nadano 10 listopada 1961 roku (wcześniej miasto nosiło nazwę Stalinabad – „MiastoStalina”). Nazwa Duszanbe w języku tadżyckim oznacza „poniedziałek”, ponieważ miasto znane jest do dziś ze swych poniedziałkowych bazarów. Od 1991 roku Duszanbe stało się stolicą niepodległego Tadżykistanu. W 2006 roku wyburzonosynagogę, aby zrobić miejsce do budowy nowegopałacu prezydenckiego. We wrześniu 2015 roku przez miasto przetoczyły się zamieszki oraz próba wszczęcia antyrządowej rebelii przez lokalne ugrupowania powiązane zislamskimiterrorystami[3].
Duszanbe leży u zbiegu rzekWarzob iKofarnihon. Od północy i wschodu miasto otaczapasmo górskie Gissar, których szczyty mogą sięgać nawet 4000 m n.p.m., natomiast od południa Duszanbe jest otoczone przez góry:Babatag,Aktau, Rangontau,Karatau, które osiągają wysokość 1700 m n.p.m.[4] Do lat 60. XX wieku, Duszanbe znajdowało się na lewym brzegu rzeki Varzob, jednak później zaczęło się rozbudowywać na prawym brzegu. Miasto jest położone na obszarze zagrożonym trzęsieniem ziemi. W ciągu ostatnich 100 lat, na tych terenach było wiele trzęsień ziemi o magnitudzie 5-6. Jednym z nich było trzęsienie ziemi Khait w 1949 roku[5].
Duszanbe jest najważniejszym ośrodkiem naukowym w Tadżykistanie. Tu swoją główną siedzibę mająAkademia Nauk Tadżykistanu i 17 instytutów naukowo-badawczych. W Duszanbe znajduje się także 17 uczelni wyższych, np.: