Duke Ellington, właśc.Edward Kennedy Ellington (ur.29 kwietnia1899 wWaszyngtonie, zm.24 maja1974 wNowym Jorku)[2] –amerykański pianista, kierownik zespołu (bandleader), kompozytor i aranżerjazzowy.
Urodzony w Waszyngtonie. Jego rodzice pochodzili z czarnej klasy średniej. W domu otrzymał bardzo dobre wychowanie i maniery, stąd w szkole nazywano go „Książę” (ang.duke). Jego zainteresowania jazzem były jednak nie w smak rodzicom, Duke uciekł więc z domu i w 1922 wraz z zespołem, w którym grał, przyjechał do Nowego Jorku, będącego w owym czasie głównym ośrodkiem jazzu. Wówczas zespół nie odniósł sukcesu, jednak Ellington spróbował zadebiutować jeszcze rok później jako członek zespołu The Washingtonians, tym razem z większym powodzeniem. Stary lider grupy próbował oszukiwać muzyków i stracił ich zaufanie – wtedy kierownictwo objął Duke. Udało im się dostać kontrakt wHarlemie, a w 1928 znaleźli zatrudnienie w „Cotton Clubie”.
W tym czasie grali u niego m.in.Johnny Hodges (saksofon altowy),Barney Bigard (klarnet),Cootie Williams (trąbka) iJuan Tizol (puzon wentylowy).
W 1933 Duke Ellington wraz zbig bandem odbył tournée po Europie (Anglia, Francja,Holandia).
Tworzył takżemuzykę filmową, m.in. doAnatomii morderstwa (Anatomy of a Murder)Otto Premingera, w której zagrał też epizodyczną rolę pianisty w barze.
Został pochowany naWoodlawn Cemetery w Nowym Jorku.
- Black and Tan Fantasy (1927)
- C Jam Blues (1942)
- Cotton Tail (1940)
- Creole Love Call (1927)
- Don't Get Around Much Anymore (1940)
- I Got It Bed (1941)
- I'm Beginning to See the Light (1944)
- In a Mellotone (1939)
- In a Sentimental Mood (1935)
- It Don't Mean a Thing (If It Ain't Got That Swing) (1931)
- Mood Indigo (1930)
- Prelude to a Kiss (1938)
- Satin Doll (1953)
- Solitude (1934)
- Sophisticated Lady (1932)
| Grammy Awards[3] |
| Rok | Kategoria | Tytuł | Gatunek | Wynik |
|---|
| 1999 | Historical Album | The Duke Ellington Centennial Edition
RCA Victor Recordings (1927-1973) | Jazz | Laureat |
| 1979 | Best Jazz Instrumental Performance, Big Band | Duke Ellington at Fargo, 1940 Live | Jazz | Laureat |
| 1976 | Best Jazz Performance By a Big Band | The Ellington Suites | Jazz | Laureat |
| 1972 | Best Jazz Performance By a Big Band | Toga Brava Suite | Jazz | Laureat |
| 1971 | Best Jazz Performance By a Big Band | New Orleans Suite | Jazz | Laureat |
| 1968 | Best Instrumental Jazz Performance – Large Group
Or Soloist with Large Group | ...And His Mother Called Him Bill | Jazz | Laureat |
| 1967 | Best Instrumental Jazz Performance, Large Group
Or Soloist with Large Group | The Far East Suite | Jazz | Laureat |
| 1966 | Best Original Jazz Composition | In the Beginning God | Jazz | Laureat |
| 1965 | Best Instrumental Jazz Performance -
Large Group or Soloist with Large Group | New Orleans Suite | Jazz | Laureat |
| 1959 | Best Performance By w Dance Band | Anatomy of a Murder | Pop | Laureat |
| 1959 | Best Musical Composition First Recorded
And Released in 1959
(More Than 5 Minutes Duration) | Anatomy of a Murder | Composing | Laureat |
| 1959 | Best Sound Track Album – Background Score
From a Motion Picture or Television | Anatomy of a Murder | Composing | Laureat |
- Joachim Ernst Berendt,Od raga do rocka – wszystko o jazzie, Kraków: PWM, 1979.
- Andre Hodeir,Ludzie i problemy jazzu, Kraków: PWM, 1961.
- Dariusz Michalski,Nie było nas – był jazz, [w:]Cały ten "jazz", Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990,ISBN 83-214-0668-8 (Lekka Muza ; 1)
- WacławW. Panek WacławW.,Encyklopedia muzyki rozrywkowej, Warszawa: „Świat Książki”, 2000,ISBN 83-7227-183-6,OCLC 830244848 . Brak numerów stron w książce
- Dionizy Piątkowski,Duke Ellington, Warszawa: Agora SA, 2010,ISBN 978-83-7552-891-6
- Dionizy Piątkowski,Jazz, Poznań: Atena, 2005,ISBN 83-85414-90-8
- Jerzy Radliński,Obywatel Jazz, Kraków: PWM, 1967.
- Roman Waschko,Przewodnik Iskier: muzyka jazzowa i rozrywkowa, Warszawa 1970.
| 1960–1969 | |
|---|
| 1970–1979 | |
|---|
| 1980–1989 | |
|---|
| 1990–1999 | |
|---|
| 2000–2009 | |
|---|
| 2010–2019 | |
|---|
| 2020–2029 | |
|---|
