 | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 13 czerwca 1915 | ||
| Data i miejsce śmierci | 26 stycznia 2000 | ||
| Wzrost | 185 cm | ||
| Gra | praworęczna, jednoręczny backhand | ||
| Gra pojedyncza | |||
| Australian Open | W (1938) | ||
| Roland Garros | W (1938) | ||
| Wimbledon | W (1937, 1938) | ||
| US Open | W (1937, 1938) | ||
| Gra podwójna | |||
| Australian Open | SF (1938) | ||
| Roland Garros | F (1938) | ||
| Wimbledon | W (1937, 1938) | ||
| US Open | W (1936, 1938) | ||
| |||
| |||
John Donald Budge, Don Budge (ur.13 czerwca1915 wOakland, zm.26 stycznia2000 wScranton) –amerykańskitenisista, pierwszy zwycięzca klasycznegoWielkiego Szlema w grze pojedynczej.
Był synemszkockiego emigranta, byłegopiłkarza. Uprawiał kilka dyscyplin sportu, m.in.baseball ikoszykówkę. Studiował naUniversity of California wBerkeley, jednak przerwał naukę dla tenisa.
W 1942 roku służył w szeregacharmii amerykańskiej.
Budge zmarł w styczniu 2000 roku w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym miesiąc wcześniej.
Był graczem praworęcznym, wyróżniał się na korcie wysokim wzrostem, słynął z topspinowego bekhendu, uważanego za jeden z najlepszych bekhendów w historii tenisa. Eksperci sportowi umieszczają go w gronie najważniejszych postaci tenisa XX wieku. Znalazł się m.in. w gronie 20 najlepszych graczy według pisma „Tennis Magazine”. Szczególnie wysoko cenił Budge'aWilliam Tilden, który napisał o nim:
„Budge u szczytu swojej kariery był najlepszy ze wszystkich... Grałem w ciągu ostatnich dwudziestu pięciu lat przeciwko wszystkim największym zawodnikom i mogę powiedzieć, że w okresie pełnych sześciu lat, kiedy był na wierzchołku, tak jako amator i później jako zawodowiec, Budge grał najrówniej. Nikt tak dobrze jak on nie grał przez 365 dni w ciągu roku”.
W 1934 roku Budge był już klasyfikowany w najlepszej dziesiątce tenisistów amerykańskich, a rok później w czołowej dziesiątce świata. Spotykał się kilkakrotnie z ówczesnym liderem amatorskiego tenisa,Fredem Perrym, przegrywając z nim m.in. naWimbledonie imistrzostwach USA (obecnie US Open) w 1936 roku. Zdołał pokonać utytułowanego rywala w nieco mniej prestiżowym turnieju, Pacific Southwest.
W 1937 roku Amerykanin wygrał w Wimbledon i mistrzostwa USA, a także poprowadził zespół narodowy do pierwszego po kilkunastu latach triumfu wPucharze Davisa. Budge w zespole narodowym w 29 meczach poniósł 4 porażki. Jako lider rankingu światowego zdobywał punkty w grze pojedynczej, a także tworzył skuteczną parę deblową zGene’em Mako. W meczu finałowym z Wielką Brytanią Budge zadecydował o sukcesie swojej drużyny, zdobywając punkty zarówno w grze pojedynczej (przeciwkoCharliemu Hare iBunny'emu Austinowi), jak i w deblu wspólnie z Mako.
Sukcesy w turnieju wimbledońskim (oprócz singla wygrał także debel z Mako i mikst zAlice Marble) oraz w Pucharze Davisa zadecydowały o przyznaniu Budge'owi kilku prestiżowych nagród – Nagrody Jamesa Sullivana dla najlepszego amatorskiego sportowca amerykańskiego oraz tytułu Sportowca RokuAssociated Press. Otrzymał on także propozycję przejścia do grona tenisistów zawodowych, ale nie przyjął jej i kontynuował występy w turniejach amatorskich.
W 1938 roku Budge jako pierwszy zawodnik w historii wygrał cztery najważniejsze turnieje, kompletując Wielkiego Szlema. W finaleAustralian Championships (obecnie Australian Open) pokonałJohna Bromwicha, wFrench Championships (obecnie French Open) okazał się lepszy odRodericha Menzela. Powtórzył sukces na Wimbledonie, triumfując we wszystkich trzech kategoriach. W finale gry pojedynczej pokonał Bunny’ego Austina. W mistrzostwach USA zwyciężył w finale z Gene’em Mako. Tegoż samego roku Budge przyczynił się do skutecznej obrony Pucharu Davisa przez zespół amerykański. W całym sezonie poniósł dwie porażki, poza turniejami wielkoszlemowymi wygrywając 2 kolejne imprezy.
W latach 1937–1938 Amerykanin zaliczył serię 92 pojedynków bez porażki, co przełożyło się na 14 wygranych turniejów. Zdecydował się ostatecznie na przejście na zawodowstwo; występy w gronie amatorów zakończył porażką z Australijczykiem Bromwichem na turnieju Pacific Coast w Berkeley.
Jako zawodowiec debiutował w 1939 roku w Madison Square Garden wNowym Jorku, pokonując dawnego mistrza WimbledonuEllswortha Vinesa. W serii pojedynków z tym rywalem w ciągu roku odniósł 21 zwycięstw i poniósł 18 porażek. Skuteczniej grał przeciwko Fredowi Perry'emu odnotowując 18 wygranych i 11 porażek. W 1941 roku Budge okazał się lepszy od Williama Tildena, wygrywając 51 pojedynków z 58, jednak Tilden liczył sobie w tamtym okresie 47 lat. W 1940 i 1942 roku Budge zdobywał mistrzostwo USA zawodowców, pokonując w finałach Ferda Perry’ego iBobby’ego Riggsa. W latach 1946, 1947 i 1949 Budge przegrywał z Riggsem finały mistrzostw USA zawodowców, a w 1953 roku uległ w finaleRicardo Gonzálezowi. Wkrótce zakończył występy zawodowe, poświęcając się pracy trenerskiej z młodzieżą.
Powrócił na korty werze open tenisa, uczestnicząc w deblowej rywalizacji weteranów na Wimbledonie. Wygrał ten turniej w 1973 roku w parze zFrankiem Sedgmanem.
W 1964 roku Budge został uhonorowany miejscem wMiędzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy.
| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Przeciwnik | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1936 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta |  Fred Perry | 6:2, 2:6, 6:8, 6:1, 8:10 |
| Zwycięzca | 1. | 1937 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta |  Gottfried von Cramm | 6:3, 6:4, 6:2 |
| Zwycięzca | 2. | 1937 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Gottfried von Cramm | 6:1, 7:9, 6:1, 3:6, 6:1 |
| Zwycięzca | 3. | 1938 | Australian Championships, Adelaide | Trawiasta |  John Bromwich | 6:4, 6:2, 6:1 |
| Zwycięzca | 4. | 1938 | French Championships, Paryż | Ceglana |  Roderich Menzel | 6:3, 6:2, 6:4 |
| Zwycięzca | 5. | 1938 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Bunny Austin | 6:1, 6:0, 6:3 |
| Zwycięzca | 6. | 1938 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta |  Gene Mako | 6:3, 6:8, 6:2, 6:1 |
| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partner | Przeciwnicy | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1935 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Gene Mako | Wilmer AllisonJohn Van Ryn | 2:6, 3:6, 6:2, 6:3, 1:6 |
| Zwycięzca | 1. | 1936 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Gene Mako | Wilmer Allison John Van Ryn | 6:4, 6:2, 6:4 |
| Zwycięzca | 2. | 1937 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Gene Mako | Pat HughesRaymond Tuckey | 6:0, 6:4, 6:8, 6:1 |
| Finalista | 2. | 1937 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Gene Mako | Gottfried von CrammHenner Henkel | 4:6, 5:7, 4:6 |
| Finalista | 3. | 1938 | French Championships, Paryż | Ceglana | Gene Mako |  Bernard DestremauYvon Petra | 6:3, 3:6, 7:9, 1:6 |
| Zwycięzca | 3. | 1938 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Gene Mako | Henner HenkelGeorg von Metaxa | 6:4, 3:6, 6:3, 8:6 |
| Zwycięzca | 4. | 1938 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Gene Mako | John BromwichAdrian Quist | 6:3, 6:2, 6:1 |
| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partnerka | Przeciwnicy | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1936 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Sarah Palfrey Cooke | Dorothy Round LittleFred Perry | 8:7, 5:7, 4:6 |
| Finalista | 2. | 1936 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Sarah Palfrey Cooke | Alice MarbleGene Mako | 3:6, 2:6 |
| Zwycięzca | 1. | 1937 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Alice Marble | Simone MathieuYvon Petra | 6:4, 6:1 |
| Zwycięzca | 2. | 1937 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Sarah Palfrey Cooke | Sylvie Jung Henrotin Yvon Petra | 6:2, 8:10, 6:0 |
| Zwycięzca | 3. | 1938 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Alice Marble | Sarah Palfrey CookeHenner Henkel | 6:1, 6:4 |
| Zwycięzca | 4. | 1938 | U.S. National Championships, Nowy Jork | Trawiasta | Alice Marble | Thelma Coyne LongJohn Bromwich | 6:1, 6:2 |
| 1905–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 |
|
| 1921–1930 | |
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 |
|
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 |
|
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1913–1920 | |
|---|---|
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
