Dniestr
Dniestr kołoTwierdzy Chocimskiej |
| Kontynent | Europa |
|---|
| Państwo |  Ukraina
 Mołdawia
|
|---|
| Rzeka |
| Długość | 1362 km |
|---|
| Powierzchniazlewni | 68 627 km² |
|---|
| Średniprzepływ | 310 m³/s |
|---|
| Źródło |
| Miejsce | Ukraina, niedalekoDrohobycza, w pobliżu granicy zPolską |
|---|
| Współrzędne | 49°10′31,8″N 22°53′17,9″E/49,175500 22,888300 |
|---|
| Ujście |
| Recypient | Morze Czarne |
|---|
| Miejsce | Ujścielimanowe doLimanu Dniestrowskiego |
|---|
| Współrzędne | 46°18′14,8″N 30°16′25,0″E/46,304100 30,273600 |
|---|
| Mapa |
Dorzecze Dniestru |
Położenie na mapie Ukrainy |
|
|
Dniestr (ukr. Дністер,Dnister,rum. Nistru, w starożytnościgr. Tyras lubNester) –rzeka płynąca przezUkrainę iMołdawię (a w praktyce będąc granicą mołdawsko-naddniestrzańską). Rzeka należy dozlewiskaMorza Czarnego. Długość – 1362 km, powierzchniazlewni – ok. 68 tys. km².
W okresie starożytnym rzeka nazywana była postgr. Τύρης lub Τύρας, włac. Tyras, z kultury regionu irańskiego. W epoce bizantyńskiej zaczęto używaćstgr. Δάvαστρις iłac. Danăster, po słowiańsku *Dunestru, a następnie wukr. Дністер, wpol. Dniestr, wros. Днестр, zaś wrum. Nistru[1].
Główne źródła Dniestru leżą wKarpatach Wschodnich, około 3 km na południe od ukraińskiej wsiRozłucz, pod kulminacją Czontyjówki (913 m n.p.m.). W górnym biegu ma charakter rzeki górskiej, potem płynieWyżyną Wołyńsko-Podolską głęboko wciętymjarem z licznymi bystrzami (porohami). W dolnym biegu płynie przezNizinę Czarnomorską. Uchodzi do Morza Czarnego wlimanie Dniestru o szerokości 9 km i długości 32 km.
Na rzece – w okolicy miastaNowodniestrowsk – zlokalizowana jestDniestrzańska Elektrownia Wodna. Nieopodal miastaDubosary znajduje się natomiast mniejsza elektrownia i zbiornik wodny.
We wrześniu 1983 roku doszło do awariitamy, separującej od rzeki zbiornik na odpady z fabryki wStebniku, produkującej nawóz na baziesiarczanu potasu. Do rzeki dostało się około 4,5 miliona m³ tejsoli, która nie rozpuściwszy się w wodzie osiadała na dnie i przemieszczała się w dół biegu rzeki. Zanieczyszczenie zatrzymało się na tamie Nowo-Dniestrowskiej, gdzie zakumulowało się ponad milion m³ substancji. Na odcinku Dniestru przekraczającym 500 kilometrów substancje trujące zabiły całąbiosferę rzeki, jak również zwierzęta hodowlane i ptaki, które piły zatrutą wodę. Katastrofa bezpośrednio nie doprowadziła do śmierci ludzi. Pod zarzutem niedopatrzenia aresztowano ośmiu pracowników fabryki. Sąd uniewinnił ich jednak, a za przyczynę katastrofy uznano skomplikowaną strukturę geologiczną terenu. Autorzy pracyAn Enviromental History of Russia nazwali to wydarzenie jedną z największychkatastrof ekologicznych wZSRR[2].
Ważniejsze miasta leżące nad Dniestrem:
