Mozaika z III w. z wyobrażeniem głowyMeduzy (znaczek poczty luksemburskiej, 1977)
Diekirch (lb.Dikrech) − miasto i gmina(gemeng/commune/Gemeinde) w środkowymLuksemburgu, siedziba administracyjna kantonuDiekirch. Do 3 października 2015 siedziba administracyjna dystryktuDiekirch.
Miasto położone na północnym brzegu rzekiSûre/Sűre, zamieszkiwane przez 7295 osób (2023)[1]. Rozwinął się w nim przemysł metalowy oraz mięsny[2].
Wczesne osadnictwo na tym terenie poświadczają przedhistoryczne stanowiska na okolicznych wzgórzach oraz znalezione tam obiekty datowane odstarszej epoki kamienia poepokę brązu iżelaza. Istotnym tego świadectwem jest teżmegalityczny relikt spod Hardt. W późniejszym czasie na obszarze zamieszkiwanym przezCeltów, przy zaistniałym rzymskim szlaku komunikacyjnym powstała pierwsza osada (vicus). Ważnymi pozostałościami z okresu panowaniaRzymian są ślady rozległej i luksusowo wyposażonejwilli zajmującej cały późniejszy obszar staromiejski, a opuszczonej dopiero w początku V stulecia. Także znaleziska z pobliskiej rzymskiej willi w pogranicznymBigelbach, wraz z mozaikami odsłoniętymi w tych miejscach, włącznie z podziemiami kościoła św. Wawrzyńca (St. Laurent)[3].
Wiadomo, iż w XIV wieku miasto zostało silnie ufortyfikowane przezJana Luksemburskiego, ówczesnego władcęhrabstwa Luksemburga i późniejszegokróla Czech, poprzez otoczenie zamkowymi murami oraz fosą zasilaną z pobliskiego stałego strumienia skalnego Bellenflesschen. Fortyfikacje te przetrwały do czasu okupacji Diekirch przeznapoleońskich Francuzów, którzy umocnienia zrównali z ziemią w początkach XIX wieku[4].
Centrum Diekirch okolone jest bulwarem powstałym na miejscu średniowiecznych murów obronnych. We wnętrzu XIX-wiecznego kościoła św. Wawrzyńca (église St. Laurent) znajdują się rzymskie i średniowieczne grobowce odkryte pod posadzką w trakcie powojennej odbudowy i renowacji. Najstarszym miejscowym zabytkiem jest tzw.Deiwelselter (Diabelski Ołtarz), siedmiometrowy relikt megalitu z ok. 2000 p.n.e., który w czasach nowożytnych (1892) zniszczono przebudowaniem nałuk.
Związane z lokalną historią zbiory prezentują dwa główne miejskie muzea:
Narodowe Muzeum Wojskowości ( Musée national d'histoire militaire) przedstawia historiębitwy o Ardeny oraz m.in. ekspozycję działalności luksemburskiego ruchu oporu (tzw. Veiner Miliz) i dokumentację obozu w rosyjskimTambowie, gdzie po zakończeniuwojny zesłano luksemburskich jeńców, wcześniej wcielanych przez Niemców do jednostekWaffen-SS iWehrmachtu.
Muzeum Mozaiki Rzymskiej (Musée mosaïques romaines) eksponuje dobrze zachowane rzymskie mozaiki podłogowe, odsłonięte podczas miejscowych prac wykopaliskowych[5], zwłaszcza w latach 60. i 90. XX wieku. Znaczna część historycznych zabytków pochodzi ze zbiorówJ. Herra, zamiłowanego miejscowego historyka i kolekcjonera starożytności[6].
Ponadto w mieście znajduje się Muzeum Historycznych Pojazdów oraz Muzeum Historii Piwowarstwa związane z istnieniem ważnego krajowego browaru z własną marką piwa.
Diekirch było pierwszym w Luksemburgu miastem, w którym utworzono w 1977deptak[potrzebny przypis].