.jpg) David Strathairn (2011) | |||
| Imię i nazwisko | David Russell Strathairn | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 26 stycznia 1949 | ||
| Zawód | aktor, producent | ||
| Współmałżonek | Logan Goodman | ||
| Lata aktywności | od 1979 | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
| |||
David Russell Strathairn (ur.26 stycznia1949 wSan Francisco) – amerykański aktor, nominowany do Oscara i Złotego Globu za rolę w filmieGood Night and Good Luck.
Urodził się wSan Francisco wKalifornii w rodzinie o korzeniachszkockich ihawajskich[1] jako drugie z trojga dzieci lekarza Thomasa Scotta Strathairna Jr. i pielęgniarki Mary Frances (z domu Frazier)[2]. Uczęszczał do Redwood High School wLarkspur, a w 1970 roku ukończył Williams College[3] w Williamstown wMassachusetts. Uczył się też w szkoleklaunów Ringling Bros. and Barnum & Bailey Clown College[4] wVenice naFlorydzie. Krótko pracował jako klaun w objazdowymcyrku.
Debiutował jako Ron Desjardins w dramacieJohna SaylesaReturn of the Secaucus 7 (1980). Potem znalazł się w obsadzie komedii romantycznejChory z miłości (Lovesick, 1983) u bokuDudleya Moore’a,Elizabeth McGovern,Rona Silvera,Aleca Guinnessa iChristine Baranski, dramatu biograficznegoMike’a NicholsaSilkwood (1983) zMeryl Streep,Kurtem Russellem iCher, dramatu sci-fiFreda SchepisiCzłowiek z lodowca (Iceman, 1984) zTimothy Huttonem iJohnem Lone. Wkrótce trafił też na szklany ekran jako dr Robert Hand w operze mydlanej NBCSearch for Tomorrow (1984), a także gościnnie w serialach: NBCPolicjanci z Miami (Miami Vice, 1985) jako Marty Lang, CBSMcCall (The Equalizer, 1988) jako Phillip Borchek i CBSCwaniak (Wiseguy, 1989) jako Matthew Stemkowsky zKenem Wahlem czy HBORodzina Soprano (The Sopranos, 2004) jako Robert Wegler.
Grał też w teatrze w ponad 30 spektaklach, w tym w latach 1988-89 w sztuceHarolda PinteraUrodziny Stanleya.
Można go było dostrzec w wielu niezależnych produkcjach. Za rolę asteroida w dramacieJohna SaylesaMiasto nadziei (City of Hope, 1991) u bokuVincenta Spano otrzymałIndependent Spirit Awards w kategorii najlepszy aktor drugoplanowy. Jako Rennie w dramacie Johna SaylesaWygrać z losem (Passion Fish, 1992) zMary McDonnell iAlfre Woodard był nominowany do Independent Spirit Award. W dreszczowcuSydneya PollackaFirma (The Firm, 1993) zagrał Raya McDeere, brata głównego bohatera (Tom Cruise). Za postać Pierce’a Morehouse Patchetta w filmie kryminalnymCurtisa HansonaTajemnice Los Angeles (L.A. Confidential, 1997) był nominowany wraz z obsadą filmu do nagrodyScreen Actors Guild. Kreacja pioniera –dziennikarza telewizyjnegoEdwarda R. Murrowa w dramacieGeorge’a ClooneyaGood Night and Good Luck (2005) przyniosła mu nominację doZłotego Globu iOscara w kategorii dla najlepszego aktora.
ZagrałJana Karskiego w spektaklu Remember This (pierwsza wersja 2019, wyprodukowana naGeorgetown University) opowiadającym o działalności Polaka, który pierwszy poinformował Zachód oHolocauście oraz ogólnej sytuacji Polski pod okupacją hitlerowskich Niemiec[5].
W 1980 poślubił pielęgniarkę Logan Goodman, z którą ma dwóch synów: Taya (ur. 31 października 1980)[6] i Ebberly’ego (ur. 1987). Zamieszkali na terenieNowego Jorku. W 2023 został odznaczony Krzyżem KawalerskimOrderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[7].
| Rok | Film | Postać |
|---|---|---|
| 1980 | Return of the Secaucus 7 | Ron Desjardins |
| 1983 | Chory z miłości (Lovesick) | Marvin Zuckerman |
| Silkwood | Wesley | |
| 1984 | Człowiek z lodowca | Dr Singe |
| Brat z innej planety | Mężczyzna w czerni | |
| 1985 | Miłośnicy natury | Weejun |
| Policjanci z Miami | Marty Lang | |
| 1986 | W swoim kręgu | Tony Pine |
| 1987 | Broken Vows | Stuart Chase |
| Matewan | Police ChiefSid Hatfield | |
| 1988 | Anglik w Nowym Jorku | Charlie |
| Zadzwoń do mnie | Sam | |
| Ośmiu z zespołu | Eddie Cicotte | |
| Dominick i Eugene | Martin | |
| 1989 | Dzień pierwszy (Day One, TV) | J. Robert Oppenheimer |
| Wielka draka | The Stranger | |
| 1990 | Fala przemocy (Heat Wave, TV) | Bill Thomas |
| Memphis Belle | Col. Craig Harriman | |
| Judgment (TV) | ks. Frank Aubert | |
| 1991 | Syn Gwiazdy Porannej (Son of the Morning Star, TV) | Frederick Benteen |
| Without Warning: The James Brady Story | Doctor Art Kobrine | |
| Miasto nadziei | Asteroida | |
| 1992 | Big Girls Don’t Cry... They Get Even | Keith |
| Ich własna liga | Ira Lowenstein | |
| Bob Roberts | Mack Laflin | |
| O Pioneers! (TV) | Carl Linstrum | |
| Sneakers | Erwin 'Whistler' Emory | |
| Passion Fish | Rennie | |
| 1993 | Zagubieni w Yonkers | Johnny |
| Firma | Ray McDeere | |
| Niebezpieczna kobieta | Getso | |
| 1994 | Dzika rzeka | Tom Hartman |
| 1995 | Dwie matki | Charles Lewin |
| Dolores | Joe St. George | |
| Wakacje w domu | Russell Terziak | |
| 1996 | Z potrzeby serca (Beyond the Call, TV) | Russell Cates |
| Matka noc | porucznik Bernard B. O’Hare | |
| 1997 | Pieśń Hiawathy | Marcel |
| Przed zmierzchem (In the Gloaming, TV) | Martin | |
| Tajemnice Los Angeles | Pierce Morehouse Patchett | |
| Złe maniery | Wes | |
| 1998 | The Climb | Earl Himes |
| Dowód z krwi | Jackson Kinley | |
| With Friends Like These... | Armand Minetti | |
| Simon Birch | Wielebny Russell | |
| Żyrafa | Charles Kaminski | |
| 1999 | Sen nocy letniej | Tezeusz |
| W zawieszeniu | „Jumpin Joe” Gastineau | |
| Mapa świata | Howard Goodwin | |
| 2000 | Znajda | Truman Lester |
| Pieśń wolności | Peter Crowley | |
| Kwiaty Harrisona | Harrison Lloyd | |
| Cudotwórczyni | Kapitan Keller | |
| 2001 | Domowe piekło | Dr Charlie |
| 2002 | Speakeasy | Bruce Hickman |
| Niebieski samochód | Pan Auster | |
| Jesteśmy snem | Mannie | |
| As wywiadu - historia Roberta Hanssena | Jack Hoschouer | |
| 2004 | Paradise | Wielebny Bobby Paradise |
| Amnezja | Dr Melvin Frank | |
| 2005 | Słynna Bettie Page | Estes Kefauver |
| Zagubiony w Ameryce | Henry | |
| Good Night and Good Luck | Edward R. Murrow | |
| 2006 | Łopata | Paul Mullin |
| Upadłe niebo | Sędzia James Horton | |
| Męski sport | PrezesDonald Dedmon | |
| 2007 | The Sensation of Sight | Finn |
| Glany | Danny Dunckelman | |
| Słaby punkt | Prokurator Joe Lobruto | |
| Racing Daylight | Henry Becker/Harry Stokes | |
| Ultimatum Bourne’a | Noah Vosen | |
| Jagodowa miłość | Arnie Copeland | |
| Matters of Life and Death | Pan Jennings | |
| 2008 | Kroniki Spiderwick | Arthur Spiderwick |
| Detektyw Monk (odcinekPan Monk i geniusz) | Patrick Kloster | |
| 2009 | Nieproszeni goście | Steven |
| Bez duszy | Dr Flintstein | |
| Odysseus in America | Narrator | |
| 2010 | Temple Grandin (TV) | Profesor Carlock |
| Skowyt | Ralph McIntosh | |
| Dr House (odcinekLockdown) | Nash | |
| Burza | Alonzo, król Neapolu | |
| The Whistleblower | Peter Ward |
| Rok | Nagroda | Kategoria | Film |
|---|---|---|---|
| 1992 | Independent Spirit Awards | Najlepsza drugoplanowa rola męska | Miasto nadziei (1991) |
| 2005 | Puchar Volpiego | Najlepszy aktor | Good Night and Good Luck (2005) |
| 2010 | Nagroda Satelita | Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym | Temple Grandin (2010) |
| Nagroda Emmy | Najlepszy aktor drugoplanowy w miniserialu lub filmie telewizyjnym |
