Zdjęcie z 2018 roku | |||
| Data i miejsce urodzenia | 2 lipca 1938 | ||
|---|---|---|---|
| Minister spraw zagranicznych | |||
| Okres | od 21 lutego 1977 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Odznaczenia | |||
| |||
David Anthony Llewellyn Owen,baron Owen (ur.2 lipca1938 wPlympton w hrabstwieDevon) – brytyjski polityk, początkowo członekPartii Pracy, następnie jeden z założycieliPartii Socjaldemokratycznej, a po jej zjednoczeniu zliberałami założyciel kolejnejPartii Socjaldemokratycznej. Minister spraw zagranicznych w rządzieJamesa Callaghana.
Wykształcenie odebrał w Mount House School wTavistock oraz w Bradfield College w Berkshire. W 1956 r. rozpoczął studia wSidney Sussex College naUniwersytecie Cambridge na kierunku medycyna. W październiku 1959 r. rozpoczął praktykę w szpitalu św. Tomasza. W 1960 r. został członkiem Partii Pracy oraz Fabian Society. W 1962 r. ukończył studia i rozpoczął pracę w Royal Waterloot Hospital. W 1964 r. bez powodzenia startował w wyborach doIzby Gmin w okręguTorrington.
Do parlamentu dostał się dopiero w 1966 r., wygrywając wybory w okręguPlymouth Sutton. Od 1974 r. reprezentowałokręg wyborczy Plymouth Devonport. Od 1968 do 1970 r. był parlamentarnym podsekretarzem stanu ds. marynarki wojennej. W latach 1970–1972 był młodszym mówcą Opozycji ds. obrony. Zrezygnował z powodu sprzeciwu Partii Pracy wobec członkostwa Wielkiej Brytanii wEWG. Po powrocie laburzystów do władzy w 1974 r. został parlamentarnym podsekretarzem stanu w ministerstwie zdrowia. Kilka miesięcy później został ministrem stanu w tymże resorcie. We wrześniu 1976 r. został ministrem stanu wForeign Office oraz członkiemTajnej Rady. W 1977 r. po niespodziewanej śmierciAnthony’ego Croslanda został najmłodszym od czasówAnthony’ego Edena ministrem spraw zagranicznych.
Stojąc na czele Foreign Office Owen brał udział w przygotowaniu planu rozwiązania konfliktu wRodezji i położył podwaliny pod Lancaster House Agreement, który podpisał jego następcalord Carrington. Popierał również niepodległościowe dążeniaNamibii. Wydał książęHuman Rights zajmującą się prawami człowieka wAfryce iZSRR. Stanowisko ministra utracił po porażce laburzystów w wyborach 1979 r.
W kolejnych latach dominującą pozycję wewnątrz Partii Pracy zdobyło jej lewe skrzydło. W 1981 r. Owen wraz z trzema innymi politykami prawego skrzydła,Royem Jenkinsem,Billem Rodgersem iShirley Williams, opuścił Partię Pracy i założył Partię Socjaldemokratyczną. SDP zawiązała następnie sojusz wyborczy z Partią Liberalną. Obie partie poszły wspólnie do wyborów w 1983 r. Mimo iż uzyskały 25% głosów wprowadziły do Izby Gmin tylko 23 deputowanych, z czego 6 było członkami SDP. Wśród nich był Owen. Po wyborach ze stanowiska lidera SDP zrezygnował Jenkins, a jego następcą został właśnie Owen.
Pod jego kierownictwem reprezentacja SDP w parlamencie wzrosła do 8 deputowanych, dzięki zwycięskim wyborom uzupełniającym. Dochodziło również do konfliktów ze współkoalicjantem, m.in. na tle stosunku do polityki gospodarczej rząduMargaret Thatcher i kwestii jednostronnego rozbrojenia nuklearnego. Po wyborach 1987 r., w których koalicja utraciła jeden mandat, lider liberałówDavid Steel zaproponował połączenie SDP i Partii Liberalnej. Poparli go Jenkins, Williams i Rodgers, ale spotkał się ze sprzeciwem Owena. Większość członków SDP poparła jednak pomysł fuzji i Owen zrezygnował ze stanowiska lidera partii. Połączenie SDP i Partii Liberalnej nastąpiło w 1988 r.
Owen wraz z trzema innymi deputowanymi SDP założył wówczas nową partię, również o nazwie Partia Socjaldemokratyczna. Jednak brak poparcia dla partii zmusił Owena do jej rozwiązania w 1990 r. Do końca kadencji (czyli do 1992 r.) zasiadał w ławach Izby Gmin jako deputowany niezależny. W 1992 r. został kreowany parem dożywotnim jakobaron Owen i zasiadł wIzbie Lordów.
W sierpniu 1992 r. został brytyjskim reprezentantem w KonferencjiUE ds. Byłej Jugosławii. W 1993 r. był współautorem planu Vance’a-Owena (razem z byłymsekretarzem stanu USACyrusem Vance'em) mającego pokojowo zakończyć konflikt w byłejJugosławii, który jednak został odrzucony przez Bośniaków. Niepowodzenia Owena w kwestiach bałkańskich spowodowały jego odwołanie przezParlament Europejski w 1994 r. Za działalność na BałkanachkrólowaElżbieta II odznaczyła lorda OwenaOrderem Kawalerów Honorowych.
Owen jest obecnie kanclerzem uniwersytetu wLiverpoolu (od 1997 r.). Żonaty z Deborah Schabert (od 1968 r.), mają dwóch synów i córkę.