| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | albańska |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | malarstwo |
| Epoka | modernizm |
| Odznaczenia | |
| Piktor i Merituar | |
Danish Jukniu (ur. 19 czerwca1934 wSzkodrze, zm. 3 lutego2003 w Szkodrze[1][2]) - albański malarz.
Pochodził z rodzinykupieckiej Juknić z Czarnogóry, która po osiedleniu w Albanii przyjęła nazwisko Jukniu[1]. Danish Jukniu pierwsze lekcje rysunku pobierał w szkoderskimdomu kultury, pod kierunkiemrosyjskiej malarkiWiktoriji Puzanowej[3]. Naukę kontynuował w liceum artystycznym Jordan Misja w Tiranie, pod kierunkiemAbdurrahima Buzy iZefa Kolombiego[1]. Tam doceniono jego talent, dzięki czemu otrzymałstypendium i rozpoczął studia na kierunku malarstwo wAkademii Sztuk Pięknych w Krakowie, pod kierunkiem prof.Franciszka Welerowskiego[1].
Powrócił do Albanii w 1959 i podjął pracę w Kombinacie Tekstylnym wTiranie jako projektant odzieży, a także jako wykładowca w pracowni projektowania odzieży wInstytucie Sztuk w Tiranie[3]. Oprócz projektowania zajmował się także malowaniempejzaży iportretów, jak również scen z życia górali albańskich. Był także ilustratorem czasopismDrita iNentori[4]. Jego twórczość, daleka od zasadrealizmu socjalistycznego, była bliska europejskiemumodernizmowi. Represje skierowane przeciwko środowiskom twórczym zainicjowane w 1973 dotknęły także Jukniu. W 1976 władze zmusiły go do opuszczenia Tirany. Musiał także opuścić swój dotychczasowy dom i wraz z żoną zamieszkać w jednym z hoteli w Szkodrze. Tam też podjął pracę nauczyciela rysunku w szkole artystycznej im. Prenka Jakovy[4].
W czasie studiów w Polsce, w 1956 poznał swoją przyszłą żonę - Danutę Kościuszko (1935-1994), wówczas studentkę medycyny. Razem przyjechali do Albanii, gdzie się pobrali, a Danuta podjęła pracę jakopediatra. Mimo nacisków władz albańskich, nie wyjechała doPolski i pozostała z mężem (w 1975 uzyskała obywatelstwo albańskie). W 1992 Danuta odebrała polskipaszport, ale nie zdążyła już przyjechać do kraju.
Większość jego dzieł do 1990 nie ujrzała światła dziennego. Odkryty w latach 90. za swoją twórczość został wyróżniony tytułami:Zasłużonego Malarza (alb. Piktor i Merituar) iMalarza Ludu (alb. Piktor i Popullit)[2].
W 1997 Danish Jukniu zachorował naraka kości, a operacja przeprowadzona weWłoszech nie przyniosła poprawy stanu zdrowia. Ostatnie lata życia spędził w Szkodrze. Pochowany na cmentarzu Sharrë w Tiranie.
W 2009 Galeria Sztuki w Szkodrze zorganizowała wystawę dzieł malarza[5]. W 2016 dzieła Jukniego prezentowano na wystawie malarzy szkoderskich, zorganizowanej wStrasburgu[6]. Imię Jukniego nosi jedna z ulic w dzielnicy Sauk, w południowo-wschodniej częściTirany, a także nagroda dla młodych artystów, przyznawana przez ministerstwo kultury.