Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Dżibuti

Na mapach:11,80000°N 42,43333°E/11,800000 42,433333
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy państwa. Zobacz też:Dżibuti – stolica tego państwa.
Republika Dżibuti
République de Djibouti
‏جمهورية جيبوتي‎
GodłoFlaga
GodłoFlaga
Dewiza:Unité, Egalité, Paix (Jedność, Równość, Pokój)
Hymn:hymn Dżibuti
Ustrój polityczny

republika

Stolica

Dżibuti

Data powstania

27 czerwca1977

Prezydent

Ismail Omar Guelleh

Premier

Abdoulkader Kamil Mohamed

Powierzchnia

23 200 km²[1]

Populacja (2023)
• liczba ludności


1 136 455[2]

• gęstość

49 os./km²

Kod ISO 3166

DJ

Waluta

frank dżibutyjski (DJF)

Telefoniczny nr kierunkowy

+253

Domena internetowa

.dj

Kod samochodowy

DJI

Kod samolotowy

J2

Strefa czasowa

UTC +3

Język urzędowy

arabski,francuski

Religia dominująca

islam

PKB (2023)
 • całkowite 
 • na osobę


4,1 mld[2]USD
3 606[2]USD

PKB (PSN) (2023)
 • całkowite 
 • na osobę


7,10 mld[2]dolarów międzynar.
6 894[2]dolarów międzynar.

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach

Dżibuti (fr. Djibouti,arab.‏جيبوتي‎),Republika Dżibuti (fr.République de Djibouti, arab.‏جمهورية جيبوتي‎) –państwo we wschodniejAfryce, nadZatoką Adeńską i cieśninąBab al-Mandab. Graniczy zSomalią (de facto zSomalilandem),Etiopią iErytreą.

Dawne nazwy Dżibuti:Somali Francuskie,Francuskie Terytorium Afarów i Isów.

Polityka

[edytuj |edytuj kod]

Ustrój polityczny

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Ustrój polityczny Dżibuti.

Według konstytucji z 1992 roku, Dżibuti jest republiką, w której głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 6-letnią kadencję. Pierwszym prezydentem byłHasan Guled Aptidon.

Władze wykonawczą sprawują premier i rząd, powoływani przez prezydenta.

Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament – Izba Deputowanych z 65 deputowanymi, wybieranymi w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.

Partie polityczne

[edytuj |edytuj kod]

Zobacz też artykuł:Wybory prezydenckie w Dżibuti w 2021 roku.

Podział administracyjny

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Podział administracyjny Dżibuti.

Dżibuti jest podzielone na 6 jednostek administracyjnych pierwszego rzędu (5 regionów i 1 miasto), które dzielą się następnie na 11 dystryktów.

Siły zbrojne

[edytuj |edytuj kod]
Siły zbrojne
Wiek zdolności do służby wojskowej18
Zdolni do służby wojskowej
wiek 18-49
mężczyźni: 95 328
kobiety: 87 795
Przeszkoleni do służby wojskowej
wiek 18-49
mężczyźni: 46 020
kobiety: 42 181
Wydatki na wojsko29,05 mln USD (2005)
Wydatki na wojsko % PKB3,8% (2006)

Siły powietrzne kraju nie posiadają własnych samolotów.

W Dżibuti w latach 1962–2011 stacjonowała13 Półbrygada Legii Cudzoziemskiej[3].

W kraju znajdują się bazy wojskoweUSA,Francji,Japonii,Hiszpanii,Włoch oraz od 2017Chin[4].

Historia

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Historia Dżibuti.

Tereny obecnego Dżibuti zamieszkiwały od wielu wieków plemionaAfarów iIssów, które prowadziły stałe kontakty handlowe zArabami. Doprowadziło to do przyjęcia przez nichislamu jako własnej religii. W 2. połowieXIX wiekuFrancuzi zainteresowali się terenamiRogu Afryki, położonymi nadZatoką Adeńską. Wlatach 80. XIX wieku Francuzi utworzyli w tym regionie protektoratSomali Francuskie z gubernatoremLéoncem Lagardem. Somali Francuskie stało się jedną z francuskich kolonii wAfryce. W roku 1947 kolonia zyskała status terytorium zamorskiegoFrancji, a w roku 1967 nazwa została zmieniona naFrancuskie Terytorium Afarów i Isów. 27 czerwca 1977 roku Terytorium uzyskało niepodległość pod nazwą Dżibuti. Na czele Republiki Dżibuti stanąłHassan Gouled Aptidon.

 Osobny artykuł:wojna domowa w Dżibuti.

W latach 90. kraj doświadczyłwojny domowej i klęski głodu. Konflikt spowodowany był rywalizacją pomiędzy rządzącymi Issami i opozycyjnymi Afarami. Rząd wsparty został zbrojnie przez Francję. W roku 1994 walki zakończyły się porozumieniem pokojowym[5].

 Osobny artykuł:konflikt graniczny między Dżibuti i Erytreą.

W 2008 roku miał miejsce nierozstrzygnięty zbrojnykonflikt graniczny między Dżibuti i Erytreą. Dżibuti zostało wsparte przez rząd Francji.

Geografia

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Geografia Dżibuti.
Krajobraz jezioraAsal

Państwo położone we wschodniejAfryce naPółwyspie Somalijskim. Leży nadMorzem Czerwonym,Zatoką Adeńska i cieśninąBab al-Mandab. Graniczy zSomalią,Etiopią iErytreą.

Dżibuti zajmuje obszary o charakterze pustynnym i półpustynnym. Powierzchnia górzysto-wyżynna, charakterystycznym krajobrazem są pasma gór zrębowych (na północy góry Mabla i Goda), które stanowią przedłużenieGór Danakilskich, położonych w Erytrei. Topografia kraju ukształtowana jest głównie przez działalność wulkaniczną. Na terenie Dżibuti znajduje się najniższy punkt Afryki –Jezioro Asal – 150 m p. p. m[6].

Klimat podrównikowy suchy, gorący, pustynny.

Gospodarka

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Gospodarka Dżibuti.
Port w Dżibuti.

Dżibuti jest dynamicznie rozwijającym się krajem. Dzięki strategicznemu dostępowi doMorza Czerwonego w kraju duże znaczenie odgrywająusługi, głównie transportowe[7]. Nowoczesny port oraz strefa bezcłowa zapewniają duże dochody dla budżetu państwa z opłat tranzytowych orazpodatków pośrednich[7][8]. Port wDżibuti oraz linia kolejowa łącząca stolicę kraju zAddis Abebą obsługuje prawie w całości transport towarów zEtiopii. Ogromne inwestycje chińskich firm przyczyniają się do wzrostu gospodarczego kraju[9]. Pomimo tego 23% obywateli Dżibuti żyje poniżej progu ubóstwa, a 39% pełnoletnich mieszkańców jest bezrobotnych[7][8]. Kraj uzależniony jest od importu żywności.

Mapa konturowa Dżibuti
Porty lotnicze w Dżibuti

Demografia

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Demografia Dżibuti.

Ludność Dżibuti składa się z dwóch głównych grup:Somalów (Issa), którzy tworzą ok. 60% społeczeństwa iAfarów (ok. 35%). Pozostałe 5% przypada na Europejczyków (głównieFrancuzów iWłochów),Arabów iEtiopczyków. Na początku lat 90. między Afarami i Issami dochodziło na tle narodowościowym do zamieszek, które przerodziły się w krótkotrwałą wojnę domową.

Dominującą religią jestislam, chrześcijanie tworzą niewielką grupę, reprezentowaną przede wszystkim przez Europejczyków.

Choć oficjalnie językami urzędowymi sąarabski ifrancuski, w użyciu jest także języksomalijski ijęzyk afar.

Religia

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Diecezja Dżibuti.

Struktura religijna kraju w 2018 roku wedługEncyklopedii Britannica:

Media

[edytuj |edytuj kod]

Rząd ma w posiadaniu główne gazety krajowe (La Nation) orazRadiodiffusion-Television de Djibouti (RTD), która kontroluje krajowe radio i telewizję. W Dżibuti nie ma prywatnych stacji.

Rząd kontroluje prawie wszystkie elektroniczne media. Prywatne gazety i inne publikacje są generalnie udostępnione do wolnego obiegu, ale pod warunkiem że dziennikarze sami się cenzurują. Oficjalne media są bezkrytyczne wobec rządu.

Prasa

[edytuj |edytuj kod]
  • „La Nation”[10] – dziennik rządowy
  • „La Republique” – periodyk opozycyjny
  • „Le Renouveau” – prowadzony przez opozycję

Radio

[edytuj |edytuj kod]
  • Radio Djibouti[11] – kontrolowana przez RTD

Telewizja

[edytuj |edytuj kod]
  • Djibouti Television[12] – kontrolowana przez RTD

Agencje informacyjne

[edytuj |edytuj kod]
  • Agence Djiboutienne d’Information[13] – państwowa agencja informacyjna

Nauka i oświata

[edytuj |edytuj kod]

Nauka w szkołach odbywa się na ogół w języku francuskim. Coraz większą popularność zdobywająszkoły koraniczne. W kraju funkcjonujeUniwersytet Dżibuti założony w 2006.

Siły francuskie stacjonujące w Dżibuti

[edytuj |edytuj kod]

Dżibuti jest jednym z priorytetowych terenów dla Francji ze względu na ochronę szlaków handlowych naMorzu Czerwonym. Zostało to zapisane w Białej Księdze Obrony i Bezpieczeństwa Narodowego z 2013 roku.

Obecnie stacjonowanie sił francuskich na terenach Dżibuti reguluje Traktat o współpracy obronnej z grudnia 2011 roku. Wcześniej współpraca opierała się na traktacie z 1977 roku[14].

Siły francuskie stacjonujące w Dżibuti tworzą wysuniętą bazę operacyjną, która umożliwia szybką reakcję w sytuacji kryzysów w regionieOceanu Indyjskiego orazBliskiego Wschodu.

Dżibuti tworzy ważny region dla Sił Zbrojnych Republiki Francuskiej pozwalający na prowadzenie skutecznych działań militarnych[14].

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Dane za:CIA The World Factbook: Djibouti. [dostęp 2008-12-22]. [zarchiwizowane ztego adresu (2 lipca 2014)].
  2. abcdeDane dotyczące PKB na podstawie szacunkówBanku Światowego na rok 2023:World Bank Group: World Bank Group, 2023. [dostęp 2024-11-11]. (ang.).
  3. 13ème Demi-brigade de Légion étrangère [online], 13dble.legion-etrangere.com [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane zadresu 2012-02-08] (fr.).
  4. Chiny w Dżibuti: nowe rozdanie w geopolitycznej rozgrywce [online], Defence24 [dostęp 2018-02-25] .
  5. Jean-Marc Balencie et Arnaud de La Grange,Mondes rebelles: L’encyclopédie des acteurs, conflits & violences politiques, Paris, Éditions Michalon, 2001, s. 1677 (ISBN 2-84186-142-2), s. 961–967.
  6. Wielka Encyklopedia Świata, t. 3, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2003,ISBN 83-7325-543-5.
  7. abcOverview, „World Bank” [dostęp 2018-02-25] (ang.).
  8. abDjibouti Economy Profile 2018 [online], www.indexmundi.com [dostęp 2018-02-25] .
  9. GDP growth (annual %) [online], data.worldbank.org [dostęp 2018-02-25] (ang.).
  10. „La Nation”.
  11. Radio Djibouti.
  12. Djibouti Television.
  13. Agence Djiboutienne d’Information.
  14. abAleksander Olech, Klaudia Badzyńska:Zagraniczna aktywność militarna Republiki Francuskiej, s. 115–116.

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]

Rządowe

[edytuj |edytuj kod]

Wiadomości

[edytuj |edytuj kod]

Inne

[edytuj |edytuj kod]
Państwa Afryki
Państwa
Terytoria zależne
Państwa nieuznawane orazterytoria autonomiczne
Integralne części państw
położonych poza Afryką

  1. Obecnie okupowana przez Maroko.
  2. Nieuznana niepodległość od Somalii ogłoszona 18 maja 1991.
Dawne kolonie i protektoraty Francji
Ameryka
Afryka
Azja
Australia i Oceania
  • p
  • d
  • e
Członkostwo w organizacjach międzynarodowych

Mapa członków WTO

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dżibuti&oldid=77006135
Kategorie:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp