Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Czart

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy mitologii Słowian. Zobacz też:inne znaczenia tego słowa.
Karykatura polityczna J. Grädnera z 1848 przedstawiająca postać czarta niosącego na plecach ministraMetternicha

Czart, zwany także jakoczort (cz.czert,rus.czort,ros. чёрт) – w wierzeniachSłowian demon zła, znany głównie u plemion ruskich, zastąpił starosłowiańskiegobiesa. W gwarze ludowej nazywany kusym, a w wierzeniachchrześcijańskichdiabłem[1].

W wierzeniach ludowych czart wyobrażany jest jako chromy. Zamieszkuje bagna, lasy i zbiorniki wodne, objawia się także w wirach powietrznych, co dało podstawę do wysunięcia teorii, według której czart był upersonifikowaniem niszczycielskiej siły wiatru. Czart zsyłał na ludzi niepogodę i choroby, a także namawiał do samobójstwa. Mógł przyjmować postać węża, psa, świni lub czarnego kota. W mitologii słowiańskiej czart prowadził kiedyś walkę z którymś z bogów, w trakcie której został zraniony w nogę, lub też został zrzucony z nieba i spadając złamał nogę. Inna wersja tego mitu mówi o odgryzieniu czartowi ogona przez psa nasłanego przez boga.

Pochrystianizacji określenie czart stało sięsynonimem słowa diabeł, zaś pierwotne znaczenie i funkcje czarta uległy zatarciu i są obecnie rekonstruowane na podstawiefolkloru.

Etymologię słowa wywodzono od określenia „czarny” lub „czary[2], wskazywano też na podobieństwo dolitewskiegokyréti, „złościć się”. Inna możliwość to związek ze słowem „krótki”, „skrócony” (por.:ang.short,niem.kurz,łac.curtis), na co wskazuje też określenie „kusy” stosowane niekiedy wobec diabła. Imię pochodziłoby w tym wypadku od faktu, że czart miał jedną nogę krótszą.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]
Zobacz w indeksieSłownika geograficznego Królestwa Polskiego hasłoCzart
Zobacz hasłoczart w Wikisłowniku

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Zygmunt Poniatowski,Mały słownik religioznawczy, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1969, str. 83
  2. Aleksander Gieysztor wywodzi nazwę odčerti – „ciąć”, czyli od okaleczonej postaci, bądź odčarь – „czar”.Mitologia Słowian, 1982, s. 81.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
Religia i mitologia Słowian
Bóstwa
Demony i duchy
Postacie mitologiczne i legendarne,
bohaterowiebylin
Inne
Miejsca kultu
Osoby związane z kultem i mitologią
Święta i obrzędy
Obiekty kultowe

  1. abcdefghijklmnopqHistoryczność bóstwa kontrowersyjna.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czart&oldid=73058061
Kategorie:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp