W języku polskim słowa „cytoplazma” używa się jednak często w węższym znaczeniu, mając na myśli tylko substancję wypełniającą przestrzenie pomiędzy organellami[4][5].
Cytoplazma podstawowa to substancja o pozornie jednolitej strukturze, mogąca przyjmować różną postać od cieczy do galaretki (żelu). Ważnym składnikiem cytoplazmy podstawowej jest jednak skomplikowana przestrzenna sieć białkowych włókienek (mikrofilamenty) i mikrorureczek (mikrotubule), tworzących tzw.cytoszkielet. W cytoplazmie podstawowej znajdują się pozostałe plazmatyczne składnikikomórki i zachodzi większość procesówmetabolicznych. Cytoplazmę podstawową przenikająukłady błonowe, a od zewnątrz ogranicza jąbłona komórkowa.
Retikulum endoplazmatyczne (= siateczka wewnątrzplazmatyczna) – struktura stanowiąca zasadniczą część systemu błon wewnątrzkomórkowych.
Złożone jest z zespołów cystern, kanalików, banieczek, pęcherzyków. Układy te przenikają w różnych kierunkach cytoplazmę i łączą się z plazmalemmą ibłoną jądrową.
Wśród błon retikulum można wyróżnić :
forma szorstka pokryta jestrybosomami, uczestniczy w procesiesyntezy białek, najczęściej błonowych,
↑abMarzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 104.ISBN 83-7389-096-3.
↑abcBiologia: słownik encyklopedyczny. Warszawa: Wydawnictwo Europa, 2001, s. 51.ISBN 83-87977-73-X.
↑abpraca zbiorowa pod redakcją Małgorzaty Maćkowiak, Annay Michalak: Biologia: jedność i różnorodność. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2008, s. 71.ISBN 978-83-7446-134-4.
↑praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Spalika: Biologia: podręcznik do liceum ogólnokształcącego: kształcenie w zakresie rozszerzony część 1, tom 1. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2002, s. 82.ISBN 83-02-08191-4.