 Curtis Fuller (2008) | |||
| Imię i nazwisko | Curtis DuBois Fuller | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 15 grudnia 1932 | ||
| Data i miejsce śmierci | 8 maja 2021 | ||
| Instrumenty | |||
| Gatunki | |||
| Zawód | muzyk | ||
| Wydawnictwo | |||
| Powiązania | |||
| Zespoły | |||
| The Jazztet Art Blakey’s Jazz Messengers Giant Bones | |||
| |||
Curtis DuBois Fuller (ur.15 grudnia1932 wDetroit, zm.8 maja2021 tamże)[1] – afroamerykański muzykjazzowy,puzonista i kompozytor. LaureatNEA Jazz Masters Award 2007[2].
Joachim-Ernst Berendt:Jimmy Cleveland, Curtis Fuller iBob Brookmeyer uchodzą za trzech najwybitniejszych puzonistów z przełomulat 50. ilat 60.[3]
Rodzice wcześnie go osierocili. Jego ojciec, John, pochodził zJamajki i był robotnikiem w zakładach samochodowychForda[4]. Zmarł nagruźlicę jeszcze przed urodzeniem syna. Matka, Antoinette z d. Heath, pochodziła zAtlanty i umarła, kiedy miał dziewięć lat[4]. Za życia opłacała jego siostrze, Mary, lekcje fortepianu. Zainteresowany muzyką, sam się jej uczył, przysłuchując się przez ścianę edukacji siostry. Dorastał w sierocińcu prowadzonym przezTowarzystwo Jezusowe[5]. Wtedy zaczął uczyć się gry na skrzypcach, ale niezbyt dobrze sobie z nimi radził. Dodatkowo zniechęcił go nauczyciel muzyki, twierdząc że skrzypce nie są odpowiednim instrumentem dla czarnoskórych[4].
Jazzem, a szczególnie potężnym brzmieniem puzonu, zachwycił się, kiedy siostra zakonna z sierocińca zabrała go na koncert zespołuIllinois Jacqueta, w którym grał na nimJ.J. Johnson[2]. Ponadto chodził do Cass Technical High School razem z późniejszymi jazzmanamiPaulem Chambersem iDonaldem Byrdem[6]. Nieco wcześniej jej uczniami byli takżeTommy Flanagan,Thad Jones iMilt Jackson[5]. W szkole, pragnąc grać w orkiestrze, wybrał saksofon, lecz akurat wtedy nie było w dyspozycji wolnego instrumentem. Sięgnął więc po puzon, któremu pozostał wierny do końca życia. Miał wówczas szesnaście lat[7]. Inspirował się także grąFranka Rosolino, tak jak on absolwenta Cass Technical High School, który niedługo później został jego nauczycielem[4].
W 1953 został powołany dowojska. Początkowo otrzymał przydział do korpusu pancernego[5], ale przeniesiono go do 36th Army Band[8], jednej z ostatnich afroamerykańskich orkiestr wojskowych[4]. Grał w niej z przyszłymi gwiazdami jazzu –Julianem (był bandliderem) iNatem Adderleyami, oraz Paulem Chambersem[5]. NatomiastJunior Mance[5] był ponadto pisarzemkompanijnym[5]. W 1956 po wyjściu z wojska powrócił do Detroit i podjął studia muzyczne naWayne State University[6]. Mieszkał w jednym pokoju zJoe Hendersonem[6]. W tym czasie występował zkwintetemYusefa Lateefa[2]. W 1957 wyjechał z nim doNowego Jorku. GdyMiles Davis zaproponował mu pracę, postanowił pozostać wWielkim Jabłku. Przy okazji Davis powiedział mu: „Przestań grać jak J.J. Daj spokój z tym gównem. Graj swój szajs.”[6] Występując w jego zespole poznał dwóch ważnych dla siebie ludzi:Johna Coltrane’a, z którym się zaprzyjaźnił, orazAlfreda Liona, współzałożyciela wytwórniBlue Note Records. Usłyszawszy go na estradzie, producent zaproponował mu dokonanie nagrań jako liderowi. Później pracował u niego także jakomuzyk studyjny uczestnicząc m.in. w nagraniu słynnego albumu Coltrane’aBlue Train. Był jedynym puzonistą, z którym nagrywali Coltrane i pianistaBud Powell[2].
W 1961 został członkiem formacji The Jazztet, założonej przez trębaczaArta Farmera i saksofonistęBenny’ego Golsona. Pozostał w niej do 1961. W czerwcu tego roku przeszedł do The Jazz MessengersArta Blakeya[2]. Kiedy bez uprzedzenia wybrał się na tournée koncertoweDepartamentu Stanu, niezadowolony Blakey uznał to jako urlop. Gdy jednak chciał pojechać w ramach tej samej trasy koncertowej doRosji Sowieckiej, Blakey orzekł: „Jeśli pojedziesz, do cholery, to już nie wracaj. Jak chcesz grać z tymi skurwysynami, droga wolna!” Fuller mądrze zdecydował pozostać w zespole, w którym niebawem pojawili się trębaczFreddie Hubbard, pianistaCedar Walton i kontrabasistaReggie Workman. The Jazz Messengers stał się jednym z najwspanialszych i najbardziej znanych zespołów w historii jazzu[6]. Opuścił go dopiero w 1965. Regularnie powracał do niego wlatach 70., biorąc udział w europejskich tournées oraz koncertowych „zlotach gwiazd” grupy[6].
W 1967 zmarła jego siostra oraz przyjaciel – John Coltrane. Tak bardzo go to przygnębiło, że porzucił muzykę[4]. Podjął pracę naManhattanie w koncernie motoryzacyjnymChryslera[4]. Jednakże po niemal roku powrócił na scenę jazzową. Sprawił toDizzy Gillespie, który przekonał go do wzięcia udziału w światowym tournée z jegobig-bandem[4]. Później, od 1975 do 1977 jeździł z koncertami po Stanach Zjednoczonych w orkiestrzeCounta Basiego[2]. W przerwach między wyjazdami nagrywał płyty jako lider isideman. W latach 1979 i 1980 współprowadził zKaiem Windingiem kwintet Giant Bones, a na przełomie lat 70. i80. ponownie grał z Blakeyem, Waltonem i Golsonem. W latach 80. regularnie koncertował w Europie z formacją Timeless All-Stars[1]. Występował również i nagrywał z przeformowanym Jazztetem. Pod koniec tej dekady zaczął nauczać. Dla studentów i młodych muzyków prowadził wykłady i warsztaty jazzowe w nowojorskim John F. Kennedy Center for the Performing Arts oraz na takich uczelniach jak Skidmore College, New England Conservatory of Music i uniwersytetach:Harvarda,Stanforda,Pittsburskim,Duke’a iNYU[2]. W 1999Berklee College of Music uhonorował go tytułemdoktora honoris causa[2].
Zmarł w domu opieki w rodzinnym Detroit[4]. Miał 88 lat.
Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą małżonką została Judith Patterson, z którą się rozwiódł[4]. Z drugą – Catherine Rose Driscoll, zmarłą naraka płuc w 2010, przeżył trzydzieści lat[4]. Poświęcił jej wydaną rok później płytęThe Story of Cathy & Me. Miał ośmioro dzieci: córkę – Mary i synów – Ronalda, Darryla, Geralda, Dellaneya, Wellingtona, Paula i Anthony’ego[4].
Zestawienie wg dat wydania płyt
