Cornish Stannary Parliament iStannary Courts (Kornwalijski Parlament Cynowy i Sądy Cynowe) – instytucje legislacyjne i sądownicze wKornwalii i hrabstwieDevon, odrębne dla każdego hrabstwa i działające na nieco innych zasadach. Instytucje te stały na straży interesów kopalnicyny i przemysłu wydobywczego na tych ziemiach. Prawo do zwoływania parlamentu cynowego miałksiążę Kornwalii. Nazwa wywodzi się odłacińskiego słowastannum, oznaczającego cynę istannaria – kopalnia cyny.
Od czasówśredniowiecza wydobycie cyny było kluczowym czynnikiem ekonomicznym Kornwalii, stąd też istniało oddzielne prawo dla górników cyny i całej gałęzi gospodarki. Wyłączenie spod prawa cynowego następowało tylko w wyjątkowych okolicznościach.
Pierwsze przywileje dla kopalni cyny zostały przyznane przez królaJana bez Ziemi w 1201, a następne przez królaEdwarda I[1]. Na ich mocy utworzono Stannaries, regiony zbliżone dogwarectw w górnictwie węglowym, a każde z nich miało zapewniony własny sąd. Istniały czterystannaries w Kornwalii i cztery w Devonie.Stannaries płaciły podatek, zwanycoinage, który został zniesiony za czasówCromwella.
Przywileje cynowe dla Kornwalii zostały potwierdzone w roku 1337 przy założeniuKsięstwa Kornwalii. Znaczyło to, że górnicy cynowi (a także inne osoby związane z przemysłem, termintiners był bardzo pojemny) podlegają jurysdykcji cynowej we wszystkich sprawach poza sprawami ziemi, zdrowia i życia. Prawa zostały zawieszone w wynikurebelii modlitewników, wkrótce przywrócone przezHenryka VII w zamian za zwiększenie podatku do 1000 funtów[2]. Ostatnie posiedzenie Parlamentu Kornwalii miało miejsce wTruro w 1752.
Akt z 1305 roku ustanawiał trzy tzw. miasta cynowe:Tavistock,Ashburton iChagford, które miały monopol na górnictwo cynowe na terenie Devonu, prawo do reprezentacji w Parlamencie Cynowym i prawo do jurysdykcji w sądach cynowych. Czwartym miastem cynowym zostałPlympton w roku 1307. Parlament składał się z 96 deputowanych, 24 z każdego miasta[3]. Ostatnie zgromadzenie parlamentu miało miejsce w 1786.
Od 1974 działaRevived Cornish Stannary Parliament (Odrodzony Parlament Cynowy) walczący o autonomię Kornwalii[4], ale nie jest ciałem uznawanym oficjalnie.