_Watling_944497.jpg) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Klasa | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | Conocybe rugosa | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Conocybe rugosa (Peck) Watling Biblthca Mycol. 82: 133 (1981) | |||
| |||
Conocybe rugosa (Peck) Watling –gatunekgrzybów zrodzinygnojankowatych (Bolbitiaceae).
Pozycja w klasyfikacji wedługIndex Fungorum:Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1898 r.Charles Horton Peck nadając mu nazwęPholiota rugosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał muRoy Watling w 1981 r.[1]
Średnica 1–2 cm, początkowo szeroko stożkowy do szeroko dzwonkowatego, później przechodzący w szeroko wypukły do płaskowypukłego, czasem z centralnym garbkiem. Powierzchnia w dotyku tłusta, gładka, naga lub drobno pomarszczona na środku, ciemnopomarańczowo-brązowa na środku i żółtawo-brązowa w kierunku brzegu. Brzeg prążkowany, mniej więcej do połowy kapelusza[3].
Wąsko przyrośnięte, gęste, z licznymi międzyblaszkami, białawe, przechodzące w brązowawe, początkowo pokryte białawączęściową osłoną[3].
Wysokość 2–3,5 cm, grubość 2–3 mm,kruchy, równy powyżej lekko napęczniałej podstawy. Powierzchnia brązowawa w dolnej części i biaława w górnej, oprószona do włókienkowatej, z dość trwałym, białawym do brązowawego, rozszerzającym się do górypierścieniem, który czasami ma rowkowaną górną krawędź[3].
Cienki, wodnisty brązowawy, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, bez charakterystycznego zapachu i smaku[3].
Podstawki z 4sterygmami, 20–25 × 6–8 µm, maczugowate.Pleurocystyd brak.Cheilocystydy 30–35 × 6–8 µm. butelkowate, większość z dość długą szyją, cienkościenne, gładkie, szkliste w KOH.Zarodniki 8–9 × 5–6 µm, elipsoidalne zporami rostkowymi 1–1,5 µm, gładkie, ze ściankami o grubości około 0,5 µm, jasny pomarańczowo-brązowe w KOH.Skórka zbudowana z gruszkowatych, gładkich i szklistych w KOH komórek o średnicy do 25 µm[3].
Jest wiele podobnych gatunków z rodzajówConocybe,Agrocybe iTubaria.Conocybe rugosa odróżnia się od nich jednak wyraźnym pierścieniem, niektórymi innymi cechami makroskopowymi i cechami mikroskopowymi. Podobna jesthełmówka jadowita (Galerina marginata), ale jest większa i rośnie na zwalonych kłodach, a nie na ziemi[3].
Conocybe rugosa występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[4]. W opracowanym przezW. Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski brak tego gatunku[5]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowiska podali A. Kujawa i B. Gierczyk w 2011 roku[6]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Naziemnygrzyb saprotroficzny. Występuje w lasach, ale także na obszarach zurbanizowanych, na szczątkach drzewnych.Owocniki pojawiają się samotnie lub w grupach na ziemi wiosną i latem[3].
