Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Clyde Tombaugh

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Clyde Tombaugh (około 1930)
Odkryteplanetoidy: 15
(2839) Annette5 października 1929
(2941) Alden24 grudnia 1930
(3310) Patsy9 października 1931
(3583) Burdett5 października 1929
(3754) Kathleen16 marca 1931
(3775) Ellenbeth6 października 1931
(3824) Brendalee5 października 1929
(4510) Shawna13 grudnia 1930
(4755) Nicky6 października 1931
(5701) Baltuck3 listopada 1929
(6618) Jimsimons16 września 1936
(7101) Haritina17 października 1930
(7150) McKellar11 października 1929
(8778) 1931 TD310 października 1931
(134340) Pluton18 lutego 1930

Clyde William Tombaugh ([ˈtɒmbaʊ], ur.4 lutego1906 wStreator,Illinois, zm.17 stycznia1997 wLas Cruces,Nowy Meksyk) – amerykański astronom, odkrywca w 1930 rokuplanety karłowatejPluton, przez długi czas uważanej za dziewiątą planetęUkładu Słonecznego.

Pluton

Życiorys

[edytuj |edytuj kod]

Początkowo miłośnik astronomii i obserwator planetMarsa iJowisza[1]. Pracował wObserwatorium Lowella jako technik-fotograf nieba w 1929 roku. W kwietniu 1929 roku zaczął zbierać i porównywać zdjęcia przy użyciu aparatu do porównywania fotografii zwanegokomparatorem błyskowym. W odróżnieniu odGallego, który znalazłNeptuna od razu, Tombaugh odbył prawdziwy maraton. Wreszcie w styczniu 1930 roku poinformował dyrektora obserwatoriumV.M. Sliphera, że odkrył od dawna poszukiwaną planetę[1]. Przez następne trzynaście lat zajmował się poszukiwaniem prawdziwejplanety X. W końcu doszedł do wniosku, że planeta X nie istnieje[1]. Dopiero w 1932 r., po odkryciu Plutona, podjął studia naUniwersytecie Kansas, które ukończył w 1936 r.

W latach 1943–1945 wykładał nawigację w college’u arizońskim weFlagstaff (obecnieNorthern Arizona University), a po wojnie do 1946 astronomię naUniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles[2].

Od 1946 r. pracował w Aberdeenskim Laboratorium Balistycznym wLas Cruces (Nowy Meksyk), a od 1955 aż do przejścia na emeryturę w 1973 – naNew Mexico State University w tym samym mieście.

18 lutego 1930 r., mierząc klisze z 23 i 29 stycznia 1930 r., znalazł obiekt zmieniający swoje położenie, w odległości 6 stopni od przepowiedzianej przez Lowella pozycji. Początkowo nie wierzył w poprawność przewidywańPercivala Lowella, ale 13 marca 1930 r., w 75. rocznicę urodzin Lowella, ogłoszono odkrycie planety, którą nazwano Pluton. Zdecydowano się na nią, aby kontynuować tradycję nazywania planet imionami bogów rzymskich. W tym przypadku boga świata podziemia. Poza tym dwie pierwsze litery nazwy, stanowiące część astronomicznego symbolu planety, posłużyły jako stosowne uwiecznienie wkładu Percivala Lowella.

Clyde Tombaugh odkrył poza tym kometę274P/Tombaugh-Tenagra, 5gromad otwartych (np.Tombaugh 4),gromadę kulistą,supergromadę galaktyk oraz 14planetoid (w sumie obserwował ich 775)[3].

Pod koniec swojej aktywności zawodowej (1973) zorganizował ośrodek astronomiczny na Uniwersytecie Stanu Nowy Meksyk. Program Tombaugh Scholars, który ustanowił, kontynuuje jego prace szkoląc kolejne pokolenia astronomów[1]. Po przejściu na emeryturę pozostał aktywny w środowisku astronomów. Choć formalnie nie uczestniczył już w obserwacjach teleskopowych, chętnie odpowiadał na pytania związane z odkryciem Plutona. Szczególnie z dużą przyjemnością zaspokajał ciekawość dzieci dotyczącą odkrycia planety[1].

Nagrody i upamiętnienie

[edytuj |edytuj kod]

W 1931 r. otrzymałMedal Jackson-Gwilt[4].

Jego prochy zostały umieszczone na pokładzie sondyNew Horizons.

Na cześć uczonego jedna z planetoid otrzymała nazwę(1604) Tombaugh[5]. Jego imieniem nazwano teżkrater na Marsie[6] i strukturęTombaugh Regio na Plutonie[7].

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abcdePaul Halpern: Łowcy planet. Tropem Wolszczana w poszukiwaniu planet w naszej Galaktyce. Warszawa: Wydawnictwo Amber Sp. z o.o., 2000, s. 77-81, 100, seria: Tajemnice Nauki.ISBN 83-7245-468-X.
  2. Clyde W. Tombaugh. [w:]International Space Hall of Fame [on-line]. New Mexico Museum of Space History. [dostęp 2015-05-31]. [zarchiwizowane ztego adresu (2012-09-19)]. (ang.).
  3. Biogramy astronomów. W: Tadeusz Zbigniew Dworak, Jerzy Marek Kreiner: Odległe planety w Układzie Słonecznym. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 113.ISBN 83-01-13164-0.
  4. Jackson-Gwilt Medal Winners. Royal Astronomical Society. [zarchiwizowane ztego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
  5. (1604) Tombaugh w bazieJet Propulsion Laboratory(ang.)
  6. Tombaugh on Mars. [w:]Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2022-08-30]. (ang.).
  7. Tombaugh Regio on Pluto. [w:]Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2022-08-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Zobacz multimedia związane z tematem:Clyde Tombaugh
LaureaciMedalu Jackson-Gwilt
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Clyde_Tombaugh&oldid=75678303
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp