Charles Edward Ives (ur.20 października1874 wDanbury, zm.19 maja1954 wNowym Jorku) –amerykańskikompozytor.
Tworzył pod koniecXIX i na początkuXX wieku. Przez całe swe twórcze życie łączył komponowanie z pracą wfirmie ubezpieczeniowej. Do jego najwybitniejszych dzieł należą czterysymfonie. Uważa się, że Ives wyprzedził eksperymentyStrawinskiego,Debussy’ego,Schönberga,Berga iWeberna.
Charles Ives rozpoczął edukację muzyczną w wieku pięciu lat. Uczył go ojciec, który był kapelmistrzem i nauczycielem[1]. W wieku trzynastu lat Ives skomponował swój pierwszy utwór, a w wieku czternastu lat objął stanowisko organisty w miejscowym kościele. Był znany zfotograficznej pamięci – zapamiętywał wszystko, co usłyszał. W dzieciństwie był świadkiem spotkania się dwóchorkiestr marszowych, które grały różną muzykę. Wywarło to na nim wielkie wrażenie i odcisnęło piętno na jego późniejszych kompozycjach.
Ives pracował w dzień jakoagent ubezpieczeniowy, później zaś jako współwłaściciel firmy ubezpieczeniowej, a nocami pisał swe utwory. Łączył ze sobą:atonalność,politonalność,dysonanse,ćwierćtony i asymetrycznerytmy. Zaprzestał komponowania w wieku pięćdziesięciu paru lat – powody tej niemocy artystycznej są nieznane. Do najwybitniejszych dzieł Ivesa należą jego czterysymfonie.
W 1946 rokuLou Harrison – miłośnik twórczości Ivesa – poprowadził premierowe wykonanie jegoIII Symfonii. Rok później kompozycja ta zdobyłaMuzyczną Nagrodę Pulitzera. Ives zrezygnował z tych pieniędzy, przekazując ich połowę Harrisonowi. Kompozytor skomentował to słowami: „Nagrody są dla dzieci – ja jestem dorosły”.
Muzyka Ivesa zaczęła zyskiwać sobie prawdziwą popularność dopiero po jego śmierci. Jego najważniejszą kompozycją jest prawdopodobnieIV Symfonia. Ponieważ wymaga ona użycia bardzo dużych środków, pierwsze jej wykonanie miało miejsce dopiero w 1965 roku – niemal pół wieku po jej powstaniu i ponad dekadę po śmierci kompozytora.
- The Symphonies I–IV,Orchestral Sets 1 (Three Places in New England) & 2,Los Angeles Philharmonic Orchestra,Zubin Mehta,The Cleveland Orchestra and Chorus,Christoph von Dohnányi,Academy of St. Martin in the Fields,Neville Marriner,Decca Music Group Limited, 466 745-2 (ADD).
- Central Park in the Dark,The Gong on the Hook and Ladder,Symphony No 2,Tone Roads et al,Fast „All Roads Lead to the Centre”,The Unanswered Question,Halloween,A Set of Three Short Pieces,Largo cantabile: Hymn,Filharmonia Nowojorska,Leonard Bernstein,Deutsche Grammophon, 429 220-2GH (DDD).
- The „Concord” Sonata, Songs,Pierre-Laurent Aimard (fortepian),Susan Graham (mezzosopran),Warner Bros. 2564 60297-2.
- Central Park in the Dark,Holidays,The Unanswered Question,Adolph Herseth (trąbka),Chicagowska Orkiestra Symfoniczna,Chicago Symphony Chorus,Michael Tilson Thomas,Sony Classical LP, 42381 (DDD).
- Central Park in the Dark,Holidays,The Unanswered Question,Adolph Herseth (trąbka), Chicagowska Orkiestra Symfoniczna, Chicago Symphony Chorus,Michael Tilson Thomas,Sony Classical CASS 40-42381 (DDD).
- Charles Ives,Eseje przed Sonatą, tłum. P. Graff, [w:]Res facta nr 5, Kraków,PWM, 1971, s. 56-95.
- Henry i Sidney Cowell,Ives, przekład zbiorowy, Kraków,PWM, 1982.
- Charles Ives. allmusic.com. [dostęp 2012-06-10]. (ang.).