Certyfikat sprzedaży w przemyśle muzycznym – powszechnie stosowany na świecie system nagród za sprzedaż nagrań muzycznych.
Większość instytucji na świecie przyznaje wyróżnienia w systemie będącym wariacją regulaminuRecording Industry Association of America. Podstawową formą certyfikatu jest tzw. złota płyta, będąca zazwyczaj wykonaną z winylupłytą gramofonową pokrytą farbą metalizującą[1]. Inne wyróżnienia tj. platynowe oraz mniej powszechne diamentowe płyty przyznawane są za wielokrotną sprzedaż tego samego fonogramu.
Kryteria przyznawania wyróżnień są zależne od populacji kraju lub regionu w którym album został wydany. Nagrania otrzymują certyfikat indywidualnie w każdym kraju po spełnieniu wymogów. Progi dla innych wydawnictw muzycznych niżalbum długogrający, np.singli lub wideogramów, mogą być nawet kilkukrotnie niższe. Certyfikaty sprzedaży nie są jednoznacznie zinstytucjonalizowane i mogą być przyznawane przez zainteresowane strony, np.wytwórnie muzyczne bez formalnego regulaminu.
W 1958 roku organizacjaRecording Industry Association of America (RIAA) utworzyła pierwszy formalny system przyznawania złotych płyt w Stanach Zjednoczonych. Początkowo nagradzano wydawnictwa dla których wartość wszystkich sprzedanych egzemplarzy przekroczyła milion dolarów. W 1958 roku pierwszą nagrodę RIAA otrzymał piosenkarzPerry Como za singel „Catch a Falling Star”. Tego samego roku złotą płytę otrzymał pierwszy album – ścieżka dźwiękowa do filmowej adaptacji musicaluOklahoma![4][5]. W 1975 roku RIAA wprowadziła dodatkowo wymóg sprzedania określonej liczby egzemplarzy, którą ustalono na 500 tys.
W 1976 roku RIAA wprowadziła nagrodę w formie platynowej płyty za sprzedaż miliona egzemplarzy albumu lub singla. Pierwszą platynową płytę otrzymał piosenkarzJohnnie Taylor(inne języki) za singel „Disco Lady(inne języki)”, natomiast pierwszym wyróżnionym albumem była kompilacja zespołu rockowegoEagles pt.Their Greatest Hits 1971–1975 (1976). Wraz z rozwojem przemysłu muzycznego i wdrożeniem płyty kompaktowej w 1984 roku RIAA ustanowiła tzw. multiplatynową płytę. Natomiast w 1999 roku RIAA utworzyła nagrodę w formie diamentowej płyty za sprzedaż 10 mln egzemplarzy[5].
W 1968 roku pierwszą złotą płytę w Polsce otrzymałCzesław Niemen za albumDziwny jest ten świat (1967)[6]. Nagrodę muzykowi przyznała wytwórniaPolskie Nagrania „Muza”, która była wydawcą płyty, za sprzedaż 160 tys. egzemplarzy[7]. Od 1995 roku złote płyty w Polsce przyznawane są powszechnie przez stowarzyszenie –Związek Producentów Audio-Video (ZPAV). Pierwsze nagrody przyznane przez stowarzyszenie, 26 maja tego samego roku otrzymały piosenkarkiEdyta Górniak,Edyta Bartosiewicz iMajka Jeżowska oraz zespółHey[8]. Natomiast pierwsze platynowe płyty ZPAV przyznał tego samego dnia zespołomMaanam i Hey[9]. Pierwszym polskim singlem certyfikowanym diamentem był utwór „Naucz mnie”Sarsy.