| Polska Akademia Nauk | |
 | |
| Data założenia | 11 października 2006 |
|---|---|
| Typ | |
| Państwo | |
| Adres | Majakowskiring 47 |
| Liczba pracowników | 10 |
| Dyrektor | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
| 52,5754°N 13,4005°E/52,575400 13,400500 | |
| Strona internetowa | |
Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie (w skrócie:CBH PAN;niem. Zentrum für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften) –jednostka naukowaPolskiej Akademii Nauk (PAN) z siedzibą wBerlinie, utworzona w 2006 r. Jest jedną z sześciu stacji naukowych PAN za granicą, obok placówek wBrukseli,Kijowie,Paryżu,Rzymie iWiedniu[1].
CBH PAN zajmuje się badaniem i upowszechnianiem wiedzy ostosunkach polsko-niemieckich w kontekście historii i kulturyEuropy[2]. Realizuje projekty naukowe, popularnonaukowe, dydaktyczne i kulturalne, zarówno samodzielnie, jak i we współpracy z międzynarodowymi partnerami. Upowszechnia je poprzez publikacje, konferencje, seminaria, wystawy i obecność wInternecie. Kładzie nacisk nainterdyscyplinarne badania w zakresienauk humanistycznych ispołecznych:historii,historii sztuki,kulturoznawstwa,muzeologii,politologii,socjologii iantropologii kulturowej[3]. W ramachdyplomacji naukowej dąży do umiędzynarodowienia polskiej humanistyki oraz zbliżenia między Polakami a Niemcami.
CBH PAN powstało dzięki możliwości szerszej polsko-niemieckiej współpracy naukowej, która pojawiła się wraz ztransformacją systemową w Polsce po 1989 r.,zjednoczeniem Niemiec w latach 1989–1990 i podpisaniempolsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie w 1991 r. W 1999 r. PAN powołała do życia Stację Naukową w Berlinie, a w 2006 r. przekształciła ją w CBH PAN, którego zadaniem stało się badanierelacji polsko-niemieckich[4]. Idea CBH PAN wzorowana była naNiemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie[5].
W pierwszych latach istnienia CBH PAN zrealizowało projekty, które ugruntowały jego pozycję w berlińskim środowisku naukowym[6] (m.in.My Berlińczycy! Wir Berliner! Polacy w rozwoju Berlina (XVIII–XXI wiek), 2006–2009;„Modi Memorandi”: Interdyscyplinarny leksykon terminów pamięci zbiorowej, 2011–2014;Polsko-niemieckie miejsca pamięci, 2012–2015;Unsettling Remembering and Social Cohesion in Transnational Europe (UNREST) w ramach programuUnii Europejskiej „Horyzont 2020”, 2015–2019)[7][8].
Od 2008 r. CBH PAN wspólnie zAmbasadą Polski w Berlinie przyznaje corocznie Naukową Nagrodę Ambasadora RP za najlepsze rozprawy doktorskie i prace magisterskie powstałe na niemieckich uczelniach i poświęcone historii i kulturze Polski oraz relacjom polsko-niemieckim[9]. W 2010 r. CBH PAN zainicjowało comiesięczne otwarte seminaria z cykluKlaus Zernack Colloquium, odbywające się każdego roku pod innym hasłem[10].
CBH PAN jest partneremPolsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej, z którą koordynowało prace nad polską i niemiecką wersją podręcznika szkolnegoEuropa. Nasza Historia/Europa – Unsere Geschichte (2016–2020)[11]. Współpracuje też zeStacją Naukową PAN w Wiedniu przy projektach wydawniczych[12] iStacją Naukową PAN w Paryżu przy organizacji konferencji.
Od 2007 r. CBH PAN wydaje w języku niemieckim rocznik „Historie”, poświęcony historii polsko-niemieckich oddziaływań[13]. Prowadzi też cztery serie wydawnicze:Fokus. Neue Studien zur Geschichte Polens und Osteuropas,Polen in Europa (obie we współpracy z wydawnictwemBrill),Przełomy i ludzie dialogu. Z historii polsko-niemieckiego porozumienia (samodzielnie) orazMateriały źródłowe i opracowania do dziejów stosunków polsko-niemieckich w epoce nowożytnej i XIX w. (we współpracy zMuzeum Historii Polski w Warszawie). Od 2017 r. CBH PAN uczestniczy merytorycznie w publikacji czterotomowego akademickiego podręcznika do historii Polski w języku niemieckimPolen in der europäischen Geschichte. Ein Handbuch in vier Bänden (wyd. Hiersemann Verlag).
W 2022 r. CBH PAN uruchomiło edukacyjno-historyczną stronę internetową„CBHist.”, promującą historię Polski wśród niemieckojęzycznych uczniów, studentów i nauczycieli. Strona integruje treści tworzone i współtworzone przez pracowników CBH PAN, w tyme-booki,podcasty, nagraniawideo, opracowania źródeł historycznych i scenariusze lekcyjne do nauki historii[14].
CBH PAN prowadzi w swojej siedzibie bibliotekę liczącą ok. 12 tys. książek i czasopism poświęconych historii Polski i Niemiec. Pozycje udostępniane są w ogólnodostępnej czytelni. Katalog biblioteki powiązany jest z systemami bibliotecznymi: polskimMAK+[15] i niemieckim KOBV[16].
