Centauromachia (takżekentauromachia;gr.Κενταυρομαχία Kentauromachía, z gr.Κένταυρος Kéntauros ‘centaur’ iμάχη máchē ‘walka’, ‘bitwa’) – wmitologii greckiej walkacentaurów zLapitami.
Odbyła się podczas wesela królaPejritoosa iHippodamei (Hippodamia) w stolicy Lapitów[1][2][3]. Centaury, które uczestniczyły w uroczystości weselnej (zostały zaproszone na biesiadę, ponieważ uchodziły za krewnych króla), usiłowały porwać obecne na uczcie kobiety[4][5][6]. Jeden spośród nich (o imieniuEurytion lub Eurytos) próbował zgwałcić pannę młodą[1]. Wkrótce wywiązała się groźna walka, gdyż zbiegły się centaury z całejTesalii[3]. W końcu Lapitowie wraz z niektórymiArgonautami (m.in.Tezeuszem,Falerosem,Kajneusem,Polifemem) pokonali i zmusili centaury (które przeżyły walkę) do opuszczenia Tesalii[1][7][8].
Wyobrażenie o centauromachii przejawia się w greckimmalarstwie wazowym i rzeźbie (metopy,sarkofagi, zachodnifryz wielkiej świątyniZeusa wOlimpii)[2][4].
- ↑abcPierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 60.ISBN 83-04-04673-3.
- ↑abDzieje heroiczne. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 416–417.ISBN 83-7391-077-8.
- ↑abBohaterowie. W: Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 141.ISBN 83-210-0677-9.
- ↑abVojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt, 1998, s. 255.ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie:Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej,Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑PierreP. Grimal PierreP.,Słownik mitologii greckiej i rzymskiej,JerzyJ. Łanowski (red.),MariaM. Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 281,ISBN 978-83-04-04673-3,OCLC 297685612 .
- ↑Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 232–233.ISBN 80-8046-098-1.
- ↑Mity o herosach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 201.ISBN 83-221-0111-2.
- ↑PierreP. Grimal PierreP.,Słownik mitologii greckiej i rzymskiej,JerzyJ. Łanowski (red.),MariaM. Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 98, 174, 293–294,ISBN 978-83-04-04673-3,OCLC 297685612 .
