![]() Kierdeja | |||
Rodzina | |||
---|---|---|---|
Data urodzenia | 6 kwietnia 1723 | ||
Data i miejsce śmierci | 3 lub23 maja 1804 | ||
Ojciec | Ignacy Czaplic | ||
Matka | Franciszka z Piaskowskich | ||
Żona | Anna z Drzewieckich | ||
Odznaczenia | |||
![]() ![]() | |||
| |||
|
CelestynCzaplicherbu Kierdeja, krypt.:C. C. L. W. K., N. N.(?), (ur. 6 kwietnia 1723, zm. 3[1] lub 23 maja 1804 wWarszawie) –łowczy wielki koronny od 1773, marszałek sejmu 1766, poeta.
Pochodził z rodziny ruskiejCzapliców zeSzpanowa. Był synem Ignacego, podstolego kijowskiego, i Franciszki z Piaskowskich. Wykształcenie odebrał u pijarów wMiędzyrzeczu i jezuitów wOstrogu. Przebywał na dworze i w obozie Antoniego Lubomirskiego. W roku 1743 zostałpodczaszymkijowskim. Od tego czasu zasiadał w licznych komisjach. Byłdeputatem (3-krotnie) doTrybunału Głównego Koronnego, posłem sejmów (8-krotnie) w latach: 1752, 1754, 1758, 1766, 1767 i 1768. Dzięki przychylności Michała Czartoryskiego został sędzią grodzkim w Łukowie, a następnie tamtejszym podstarościm. W okresie bezkrólewia, podpisał manifest 11 maja roku 1764 przeciwko konwokacji, mimo że nie opuścił miejsca w sądzie kapturowym. Posełwojewództwa wołyńskiego nasejm konwokacyjny 1764 roku[2]. Był konsyliarzemkonfederacji Czartoryskich w 1764 roku zwojewództwa kijowskiego[3]. Podczas elekcjiStanisława Augusta Poniatowskiego[4] (1764) należał do redaktorówpaktów konwentów królewskich. Podpisał elekcjęStanisława Augusta Poniatowskiego zwojewództwa wołyńskiego[5]. Był posłem nasejm koronacyjny 1764 roku zwojewództwa kijowskiego[6]. Z ramienia Janusza Sanguszki był przez pewien czas surrogatorem grodu krzemienieckiego. 24 czerwca roku 1765 zostałpodkomorzym wołyńskim. W roku 1766 był marszałkiem tzw.sejmu Czaplica, na którym ostatecznie pogrzebano projekt reformfamilii Czartoryskich. W czasie jednej z sesji, wyczerpany całonocnymi obradami zasnął na taborecie, a w imieniuzemdlałego na siłach marszałka posiedzenie zakończył ktoś z widowni[7]. Mimo wszystko sejm uchwalił gratyfikację za jego pracę w wysokości 80 000 złp, aStanisław August odznaczył go w maju roku 1767Orderem Świętego Stanisława. Latem tego roku przystąpił dokonfederacji radomskiej, a na życzenie króla przyjął mandat koronny z Inflant na sejm roku 1767-1768 (nagrodzono go także starostwemdubieńskim w województwie bełskim). W załączniku do depeszy z2 października1767 roku do prezydenta Kolegium Spraw ZagranicznychImperium RosyjskiegoNikity Panina,poseł rosyjskiNikołaj Repnin określił go jako posła właściwego dla realizacji rosyjskich planów nasejmie 1767 roku za którego odpowiadakról, poseł koronny z Inflant na sejm 1767 roku[8]. 23 października 1767 wszedł w składdelegacjiSejmu, wyłonionej pod naciskiemposła rosyjskiegoNikołaja Repnina, powołanej w celu określenia ustrojuRzeczypospolitej[9]. Nie przystąpił do konfederacji barskiej i nie uczestniczył w obradach sejmu rozbiorowego. W tym czasie w wielu sądach komisarskich i był komisarzem sądowo-edukacyjnym.
W 1768 podpisał narzucony Rzeczypospolitejtraktat gwarancyjnyKatarzyny II. Łowczym koronnym został 25 kwietnia 1773. Dwa lata później (1775), został kawaleremOrderu Orła Białego. W latach 1778–1780 zasiadał wRadzie Nieustającej. CzłonekDepartamentu Sprawiedliwości Rady Nieustającej w 1779 roku[10]. Zrażony niepowodzeniem w swych staraniach o podkanclerstwo koronne (1780) i województwo czernihowskie (1782), w maju roku 1784 złożył rezygnację z godności łowczego koronnego. W czasieSejmu Czteroletniego, 31 grudnia 1788 wszedł doKomisji Wojskowej Obojga Narodów. Był komisarzem cywilnym z Prowincji Wielkopolskiej[11] w tej komisji w1792 roku[12].
Brał udział w urządzanych przez królaobiadach czwartkowych. Przyjaźnił się z F. Bohomolcem. Poślubił Annę Drzewiecką, podkomorzankękrzemieniecką. Pod koniec życia osiadł w Warszawie (ul. Senatorska), w pałacu swego zięciaAntoniego Barnaby Jabłonowskiego, kasztelana krakowskiego.
![]() | Zobacz tekstyCelestyna Czaplica w Wikiźródłach |