Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Cegłów

Na mapach:Ziemia52°08′49″N 21°44′24″E/52,146944 21,740000
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też:inne miejscowości o tej nazwie.
Cegłów
miasto wgminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Kościół katolicki pw. św. Jana Chrzciciela w Cegłowie
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

miński

Gmina

Cegłów

Prawa miejskie

1621–1870, 2022

Burmistrz

Marcin Uchman

Powierzchnia

7,67[1] km²

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


2 294[2]
299,0 os./km²

Strefa numeracyjna

25

Kod pocztowy

05-319[3]

Tablice rejestracyjne

WM

Położenie na mapie gminy Cegłów
Mapa konturowa gminy Cegłów, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cegłów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cegłów”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Cegłów”
Położenie na mapie powiatu mińskiego
Mapa konturowa powiatu mińskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Cegłów”
Ziemia52°08′49″N 21°44′24″E/52,146944 21,740000[4]
TERC (TERYT)

1412044[5]

SIMC

0668956[5]

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Cegłówmiasto w Polsce położone wwojewództwie mazowieckim, wpowiecie mińskim, wgminie Cegłów[5][6]. Leży nadrzeką Mienią, w oddaleniu 55 km odWarszawy oraz 42 km odSiedlec. Siedzibagminy Cegłów.

Administracyjnie na terenie Cegłowa funkcjonują dwa sołectwaCegłów 1 iCegłów 2[7]

Położenie

[edytuj |edytuj kod]

Cegłów leży w prawobrzeżnej części dawnejziemi czerskiej na historycznymMazowszu[8], w pierwszej połowie XVI wieku położony był w powiecie czerskim wwojewództwie mazowieckim[9]. Położony jest około 5 km na południe oddrogi krajowej nr 92 oraz około 8 km od wjazdu naautostradę A2 (na węźle Ryczołek). W mieście znajduje się równieżprzystanek kolejowy nalinii kolejowej nr 2Warszawa ZachodniaTerespol.

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Ołtarz Lazarusa w Cegłowie
Wnętrze kościoła rzymskokatolickiego

Pierwotna nazwa miejscowości brzmiałaCebrowo i wymieniana jest w dokumentach do I poł. XVI w. Zamieszkująca ją ludność zajmowała się m.in. produkcją cegieł, co stało się źródłem obecnej nazwy Cegłowa[10]. O tym że miejscowość wzbogaciła się na tym, świadczy zabytkowy kościół rzymskokatolicki z 1525. Należała ona do dóbr, którymi książęta mazowieccy uposażylikościół augustianów w Warszawie, później zaś kapitułę kolegiacką św. Jana Chrzciciela w Warszawie.

W 1621 miejscowości zostały nadaneprawa miejskie przezZygmunta III Wazę. Po upadkupowstania styczniowego, w 1869 Cegłów prawa te utracił. Miasto rządoweKrólestwa Kongresowego w 1827 położone było w powiecie siennickim, obwodzie stanisławowskimwojewództwa mazowieckiego[11].

Na początku XX wieku Cegłów stał się drugim poPłocku ośrodkiem ruchu religijnegomariawitów.

1 stycznia 1992 do Cegłowa przyłączono wieśCisie[12].W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie dowojewództwa siedleckiego. W wyniku reformy administracyjnej, od 1999 znajduje się w powiecie mińskim, województwie mazowieckim.

1 stycznia 2022 miejscowość odzyskała prawa miejskie[13].

Architektura

[edytuj |edytuj kod]

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]
XVI – wieczny ołtarz boczny w kościele rzymskokatolickim
Tablica upamiętniająca 100 – lecie powstania mariawityzmu
Pomnik Niepodległości
  • Kościół rzymskokatolicki św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja Apostoła – kościółgotycki z 2 ćw. XVI wieku nawiązujący kształtem do późnogotyckich kościołów z charakterystycznymi kolistymi skarpami będącymi rodzimym elementem architekturymazowieckich ikujawskich kościołów wieku XVI. W latach 1603–1629 rozbudowany w stylu późnorenesansowym, co widoczne jest na sklepieniu zakrystii z kominkiem, szczycie wschodnim prezbiterium, portalach. W XVIII wieku zbudowano obok dzwonnicę. W XIX wieku wprowadzono we wnętrzu drewniane podpory. Wewnątrz tryptyk z 1510 r. z cennymi rzeźbami, które wykonał mistrz Lazarus, w styluWita Stwosza – ołtarz ten przeniesiony tu został zkolegiaty (dziś archikatedry) św. Jana w Warszawie. Na wschodniej ścianie prezbiterium tablica epitafijna kanonika warszawskiegoWojciecha Oczko, słynnego lekarza królów Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy

.

  • Kościół mariawicki św. Jana Chrzciciela – zbudowany wstylu neogotyckim w I dekadzie XX w., jest najwyższą budowlą w mieście i siedzibą miejscowej parafii. W latach 1986–1992 pełnił funkcjekatedralne – był główną świątynią diecezji lubelsko-podlaskiej.
  • Pomnik Niepodległości – znajdujący się w centralnej części rynku pomnik został wzniesiony w celu upamiętnienia odzyskania przezPolskę niepodległości w 1918. Ma kształt trójbocznego obelisku, zwieńczonego kulą, z której wzbija się orzeł w koronie, zwrócony w stronę Warszawy. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 10 maja 1934 r. Orzeł nigdy nie utracił swej korony, także w okresiePRL[14].

Turystyka

[edytuj |edytuj kod]

Przez teren Cegłowa przebiegają dwaszlaki turystycznePTTK[15]: niebieski (m.in. przezrezerwat przyrody Rudka Sanatoryjna) i zielony (m.in. przezrezerwat przyrody Jedlina), a takżeszlak rowerowyVeloMazovia[16]. Z Cegłowem związane są dwa produkty regionalne wpisane nalistę produktów tradycyjnych:Sójka Mazowiecka orazKozi Ser Twarogowy z Cegłowa[17].

Oświata i nauka

[edytuj |edytuj kod]

Znajduje się tu przedszkole i szkoła podstawowa wchodzące w skład Zespołu Szkolnego w Cegłowie[18]. W marcu 2009 zostało przeprowadzone referendum mające na celu wybór patrona zespołu. Mieszkańcy wybrali propozycję nazwania szkoły imieniem Bohaterskich Harcerzy Cegłowa[19]. W 2010 szkoła została odznaczona złotym krzyżemOpiekuna Miejsc Pamięci Narodowej[20].

Religia

[edytuj |edytuj kod]

Kościół Rzymskokatolicki

[edytuj |edytuj kod]

Kościół Starokatolicki Mariawitów

[edytuj |edytuj kod]

Kościół Katolicki Mariawitów

[edytuj |edytuj kod]

Ludzie związani z Cegłowem

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Cegłowem.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08] .
  2. Strona gminy Cegłów, dane statystyczne. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych,Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 137 [zarchiwizowane zadresu 2014-02-22] .
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG,Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 8 stycznia 2025, identyfikatorPRNG: 14616.
  5. abcGUS. Wyszukiwarka TERYT.
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. Strona gminy, sołectwa
  8. Lokalne wzory kultury politycznej. Szkice ogólne i opracowania monograficzne. Jacek Kurczewski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2007, s. 192.ISBN 978-83-7436-129-3. [dostęp 2023-01-02]. Cytat:Pierwsze zapiski w dokumentach wzmiankowały o Cegłowie zawsze w kontekście jego położenia na prawobrzeżnej części ziemi czerskiej, siedziby książąt mazowieckich. (pol.).
  9. Marta Piber-Zbieranowska. Księstwo Mazowieckie u progu inkorporacji. Charakterystyka obszaru około 1526 r. (część południowa). „Studia Geohistorica”. nr 9, s. 109, 2021. Warszawa: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. ISSN 2300-2875. [dostęp 2023-01-02]. Cytat:[…] powiat czerski (część prawobrzeżna): Cebrowo (potem: Cegłowo) […]. (pol.). 
  10. MarianM. Benko MarianM.,Cegłów – renesansowe miasteczko mazowieckie i jego zagadnienia konserwatorskie, „Ochrona Zabytków” (2), 1955, s. 89–101,ISSN0029-8247 [dostęp 2020-06-13] (pol.).
  11. Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 61.
  12. M.P. z 1991 r. nr 46, poz. 327
  13. Na mapie Polski może pojawić się dziesięć nowych miast. Oto lista [online], TVN24 Biznes [dostęp 2021-08-03] (pol.).
  14. Gminna Biblioteka Publiczna w Cegłowie. [dostęp 2008-07-13]. [zarchiwizowane ztego adresu (2010-12-25)].
  15. Cegłów. pttk.pl. [dostęp 2022-05-14].
  16. Jesteśmy na rowerowym szlaku. minskmaz.com, 2021-12-14. [dostęp 2022-05-14].
  17. Produkty regionalne. ceglow.pl. [dostęp 2022-05-14].
  18. Statut [online], Zespół Szkolny w Cegłowie [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane zadresu 2020-06-13] (pol.).
  19. Protokół z XXVII sesji Rady Gminy w dniu 23.04.2009 r. pod przewodnictwem Pani Teodory Wójcik – Przewodniczącej Rady Gminy w Cegłowie [online] [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane zadresu 2020-06-13] .
  20. Historia [online], Zespół Szkolny w Cegłowie [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane zadresu 2020-06-13] (pol.).
  21. Opieka nad grobem Augusta Hallera. sphaller.szkolnastrona.pl. [dostęp 2022-09-07].
  22. Pamięć o Auguście Hallerze. sphaller.szkolnastrona.pl. [dostęp 2022-09-07].
  23. Kalendarz Mariawicki na rok 2022 (Felicjanów).

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
  • Gajowniczek Z.T. 1999. Na tropach tajemnic historii Cegłowa i okolic.

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Gmina Cegłów
Miastawojewództwa mazowieckiego
Na prawach powiatu
Powiatowe
Gminne

Powiat miński
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Herb powiatu mińskiego

Powiat (nowo)miński (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–1975)
Gromady (1954–1972)
Miasta zdegradowanereformą carską z 1869–1870

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cegłów&oldid=78007063
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp