Bruksela jest siedzibąkróla i parlamentu belgijskiego, a ponadto jestsiedzibą instytucjiUnii Europejskiej,NATO iEuroatomu. Ważny ośrodek handlowy, bankowo-finansowy i kulturalno-naukowy kraju. SiedzibaKrólewskich Muzeów Sztuk Pięknych, Królewskiej Akademii Sztuki (zał. 1711),Biblioteki Królewskiej (zał. 1837); dwóch uniwersytetów (ULB iVUB), konserwatorium i instytutów naukowo-badawczych, teatrów, ponad 30 muzeów.
Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 966, wtedy była to osada obronna. Później Bruksela była stolicą krainy historycznejBrabancji.
Od XIII w. miasto rozwijało się jako znaczący i prężny ośrodek tkactwa oraz ważny przystanek na szlaku handlowym zBrugii doKolonii. Powstało wówczas dzisiejsze centrum miasta z rynkiem -Wielki Plac(La Grand-Place).
W 1695 miasto poważnie ucierpiało w wyniku najazdu królaFrancji,Ludwika XIV.
Austriacki minister pełnomocny w 1769 założył w Brukseli Towarzystwo Literackie (Literarische Gesellschaft), które było zaczątkiem przyszłej Belgijskiej Akademii Nauk.
W 1830 Bruksela została stolicą niepodległej Belgii. Rok później królLeopold I nakazał wyburzenie murów obronnych i rozbudowę miasta. Rozwój ten kontynuował jego następca,Leopold II.
W latach 60. XIX w. burmistrzJules Anspach zapoczątkował wielką „sanację” i przebudowę miasta. Dokonano wyburzeń zabudowy wzdłuż rzekiSenne, jej kanalizacji; przebito (na wzór „bulwarów”Haussmanna) szeroką ulicę między dworcamiMidi iNord, zbudowanoGiełdę, stworzono nową dzielnicęNotre-Dame-aux-Neiges(Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk), przedłużonoAleję Luizy(Avenue Louise / Louizalaan),Rue de la Régence(Regentschapsstraat) iRue Belliard(Belliardstraat), stworzono parkCinquantenaire(Jubelpark). Stworzono nowy system dystrybucji wody i gazu. Starania drugiego kolejnego burmistrza,Karela Bulsa, pozwoliły jednak na ocalenie znacznej części historycznych zabudowań.
W czasieII wojny światowej Bruksela ucierpiała w wyniku bombardowań z lat 1940 oraz 1943-1944.
Po wojnie miasto stało się centrum zjednoczonejEuropy; od 1958 mieści się tutaj siedzibaEWG, późniejszejWspólnoty Europejskiej. W 1967 została tu również przeniesiona zParyża kwatera głównaNATO.
Do XIX wieku Bruksela była miastem, w którym dominującą rolę odgrywały dialekty językaflamandzkiego. Po uzyskaniu przez Belgię niepodległości, językiem urzędowym byłjęzyk francuski, a napływ urzędników oraz klasy wyższej do nowej stolicy spowodował stopniową frankofonizację Brukseli. Dziś w Brukseli obowiązują dwa języki urzędowe: język francuski ijęzyk niderlandzki, jednak ludność stolicy posługuje się głównie językiem francuskim. Flamandzki jest używany tylko przez kilka procent populacji. W wyniku masowej imigracji po II wojnie światowej w stolicy Belgii mieszka również wiele osób posługujących się m.in. językamiarabskim itureckim oraz duża liczba pracowników instytucji międzynarodowych, tj. Unii Europejskiej, którzy używają na co dzień językaangielskiego.
Wielki Plac(La Grand-Place / Grote markt) będący historycznym centrum miasta z kamienicami z XVIII w.
Ratusz(Hôtel de ville de Bruxelles / Stadhuis van Brussel) w stylu gotyckim ukończony w 1459
Maison du Roi / Broodhuis(Dom Króla) z XIX w., w którym obecnie znajduje sięMuzeum Miejskie Brukseli(Musée de la ville de Bruxelles / Museum van de Stad Brussel), między innymi z ceramiką i wyrobami ze srebra
Królewski Pasaż św. Huberta(Galeries royales Saint-Hubert / Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen)) z 1847 ze sklepami, galeriami, kafejkami i restauracjami. 8 kwietnia 2008 zgłoszony na listę światowego dziedzictwaUNESCO
Pałac Królewski(Palais royal de Bruxelles / Koninklijk Paleis van Brussel) z XIX w.
Katedra św. Michała i św. Guduli(Cathédrale Saints-Michel-et-Gudule / Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele) z XIII-XVI w., słynie z witraży
Kościół Notre-Dame du Sablon(Notre-Dame du Sablon de Bruxelles / Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zavelkerk) zbudowany w stylu gotyku brabanckiego; znajduje się w dzielnicySablon
Czarna Wieża(Tour Noire / Zwarte Toren), którą jest pozostałością średniowiecznych fortyfikacji miejskich
Brama Halle(Porte de Hal / Hallepoort), średniowieczna brama miejska
Manneken pis, jeden z symboli miasta, czyli figurka siusiającego chłopca z 1619. Żeńskim odpowiednikiem chłopca jestJeanneke Pis, figurka z 1987
Hôtel Ravenstein(De Clèves-Ravensteinhuis) z XV w. w stylu burgundzkim
Zbudowany z okazjiExpo 1958, 103-metrowej wysokości model kryształużelaza (powiększonego 150 miliardów razy). Składa się z 9 stalowychsfer o średnicy 18 m i łączących je 20 korytarzy, każdy o długości ok. 40 m. Na szczyt budowli można wjechać windą. Z okien najwyższej sfery widać panoramę Brukseli, a takżeMini-Europę(Mini-Europe) – kompozycję miniaturowych obiektów z niektórych miast wEuropie, która znajduje się w pobliskimBruparcku, w dzielnicyLaeken. W innych znajdują się wystawy dotyczące mody, mebli i stylu życia lat 50. ubiegłego stulecia. Konstruktorem budowli jestAndré Waterkeyn.
Dzielnica Europejska(Quartier européen / Europese Wijk) jest nieformalnym obszarem odpowiadającym w przybliżeniu głównemu wschodniemu obszarowi część dzielnicyLéopold(Leopoldswijk) i dzielnicyQuartier des Squares(Wijk van de Squares).
Duży ośrodek przemysłowy; m.in. włókiennictwa (wyróbkoronek), montażu samochodów (Citroën,Renault,Audi), piwowarstwa, hutnictwa metali nieżelaznych, elektroniki. Wielki ośrodek finansowo-handlowy (giełda, banki międzynarodowe).
Węzeł kolejowy i drogowy oraz port śródlądowy, połączony kanałem zAntwerpią, cztery liniemetra oraz dwie liniepremetra (podziemny tramwaj).
Na podstawie zbieranych od 2006 danych producent urządzeń nawigacyjnych, firmaTomTom w 2010 opublikowała informację, że wśród 59 miast Europy Bruksela posiada największy udział głównych dróg (37,7%), na których prędkość poruszania bywa mniejsza niż 70% ograniczenia prędkości[3][4].
Dwujęzyczne francuskie i holenderskie znaki drogowe w Brukseli
Miasto Bruksela wraz z całymRegionem Stołecznym Brukseli posiada oficjalnie status obszaru dwujęzycznego, gdzie działają dwiewspólnoty językowe:flamandzka ifrancuska. Równoprawne języki urzędowe tofrancuski, którym posługuje się większość ludności (85-90%) orazniderlandzki (10-15% ludności). Zasada dwujęzyczności jest ściśle przestrzegana m.in. w odniesieniu do nazwulic,znaków drogowych, wszelkich oficjalnych obwieszczeń itp. Każda z grup językowych posiada odrębne szkoły, uczelnie, biblioteki, teatry.