 Boris Gulko, Seattle 2002 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 9 lutego 1947 | ||
|---|---|---|---|
| Obywatelstwo | |||
| Tytuł szachowy | arcymistrz (1976) | ||
| Ranking FIDE | 2542 | ||
| Ranking krajowy FIDE | niesklasyfikowany na liście aktywnych | ||
| |||
Boris Francewicz Gulko,ros. Борис Францевич Гулько (ur.9 lutego1947 wErfurcie) – amerykański, a wcześniejradziecki szachista itrener szachowyżydowskiego pochodzenia[1][2] (FIDE Senior Trainer od 2004),arcymistrz od 1976 roku.
Urodził się wNiemczech w czasie, gdy jego ojciec (żołnierzArmii Radzieckiej) stacjonował wTuryngii. W szachy zaczął grać na początku lat 60., zaś pierwsze sukcesy osiągnął w połowie lat 70. W 1974 wygrał (wraz zJanem Timmanem) turniej wSomborze. W 1976 zwyciężył wmemoriale Jose Raula Capablanki wCienfuegos oraz wystąpił wturnieju międzystrefowym wBiel[3]. W następnym roku zwyciężył (wspólnie zJosifem Dorfmanem) wmistrzostwach Związku Radzieckiego wLeningradzie[4].
Od 1978 znajdował się w ciągłym konflikcie z komunistycznymi władzami po tym, jak złożył wraz z żoną, arcymistrzynią szachowąAnną Achszarumową, wniosek o pozwolenie na wyjazd za granicę. Po długotrwałych represjach (był m.in. aresztowany i pobity przez agentówKGB), otrzymał w 1986 zgodę na wyjazd i, poprzez Izrael, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[5] Poza amerykańskim, otrzymał też paszportizraelski[2].
W kolejnych latach odniósł szereg sukcesów, między innymi zwyciężył w turniejachBiel (1987 i 1988, wspólnie zIvanem Sokolovem) iLeón (1992). W 1993 wGroningen zajął VI miejsce[6] i awansował domeczów pretendentów organizacjiPCA, ulegając jednak 5½ : 6½Nigelowi Shortowi w I rundzie w spotkaniu rozegranym w 1994 w Nowym Jorku[7]. W latach 1994 i 1999 byłmistrzem Stanów Zjednoczonych[8]. W 1996 zwyciężył wLas Palmas, a w 1998 wKonie (wspólnie zJudit Polgár). Na mistrzostwach świata FIDEsystemem pucharowym w2000 wNowym Delhi dotarł do IV rundy, w której przegrał zJewgienijem Bariejewem[9]. W 2000 podzielił I miejsce (wspólnie zLarsem Bo Hansenem iJonnym Hectorem) w turniejuPolitiken Cup wKopenhadze, w 2001 zwyciężył (wspólnie z Janem Timmanem) wMalmö (turniejSigeman & Co), natomiast w 2003 podzielił I miejsce wotwartym turnieju wWillemstad (sukces ten powtórzył również w 2005).
W latach 1978–2004 dziesięciokrotnie wystąpił naolimpiadach szachowych, przy czym raz w barwach ZSRR (1978). W swoim dorobku posiada cztery medale drużynowe: trzy srebrne (zdobyte w latach1978,1990 i1998) oraz brązowy z1996. Jest równieżdrużynowym mistrzem świata z 1993. W rozgrywkach tych zdobył jeszcze dwa medale (srebrny wraz z drużyną w 1997 i brązowy indywidualnie w 1993)[10].
W 2004 r. opublikowałlist otwarty do prezydentaFIDEKirsana Ilumżynowa, w którym zwrócił uwagę, na antyżydowskie stanowisko przewodniczącego libiskiego komitetu organizacyjnegoszachowych mistrzostw świata w 2004 r.[2] Ostatecznie wycofał się z udziału z tych zawodów, a w geście solidarności podobnie postąpiliAleksandr Szabałow iAleksander Oniszczuk[11].
Najwyższywynik rankingowy w karierze osiągnął 1 stycznia 2000; mając 2644 punktów, dzielił wówczas 36. miejsce (wspólnie zWalerijem Sałowem) na światowej liścieFIDE, zajmując jednocześnie 2. miejsce (zaYasserem Seirawanem) wśród szachistów amerykańskich[12].
