 Pomnik Bohdana Stefanowskiego w Łodzi | |||
| Data i miejsce urodzenia | 17 czerwca 1883 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 3 stycznia 1976 | ||
| Profesor nauk technicznych | |||
| Specjalność: termodynamika | |||
| Alma Mater | |||
| Doktorat | 1914 | ||
| Polska Akademia Nauk /Umiejętności | |||
| Status PAN | członek rzeczywisty | ||
| Status PAU | członek czynny | ||
| Doktorhonoris causa Politechnika Łódzka – 1949 Politechnika Warszawska – 1960 | |||
| Nauczyciel akademicki | |||
| Uczelnia | |||
| Okres zatrudn. | 1919–1940 i 1949–1961 | ||
| Uczelnia | |||
| Okres zatrudn. | 1945–1949 | ||
| Rektor | |||
| Uczelnia | Politechnika Łódzka | ||
| Okres spraw. | 1945–1948 | ||
| Odznaczenia | |||
         | |||
| |||
Bohdan Stefanowski (ur.17 czerwca1883 wLublinie, zm.3 stycznia1976 wWarszawie) – polski termodynamik, jeden z głównych twórców warszawskiej szkołytermodynamiki, pierwszyrektorPolitechniki Łódzkiej, założycielUnii Narodowo-Państwowej w1922 roku[1].
Był synem Adama Stefanowskiego (zm. 1886), inżyniera gubernialnego, i Zofii z Kamińskich. W 1893 rozpoczął naukę w gimnazjum rosyjskim w Lublinie, którą kontynuował weLwowie w szkole realnej. W 1901 r.[2] zdał celująco egzamin maturalny. Świadectwo dojrzałości otrzymał z odznaczeniem. Studia wyższe ukończył na Wydziale Budowy MaszynSzkoły Politechnicznej we Lwowie w roku 1905[3]. Po ukończeniu studiów pracował w przemyśle, gdzie zajmował się zagadnieniami gospodarki cieplnej. Celem pogłębienia studiów w tym zakresie przebywał przez kilka lat u prof.Molliera wDreźnie i prof. Jossego wPolitechnice Berlińskiej w Charlottenburgu.
W roku 1910 powrócił do Lwowa, do pracy naukowej w Katedrze Teorii Maszyn Cieplnych kierowanej przez prof.Tadeusza Fiedlera. Tutaj doktoryzował się i jakodocent płatny pomiarów maszynowych i młynarstwa, wykładał pomiary maszyn. W roku 1913 prof. Fiedler powierzył mu budowę od dawna planowanego Laboratorium Maszynowego. Wybuch wojny zniweczył te zamiary i spowodował przerwę w działalności naukowo-dydaktycznej doc. Stefanowskiego. Okres I wojny światowej spędził wRosji.
W roku 1918 przeniósł się do Warszawy, gdzie wPolitechnice Warszawskiej objął kierownictwo Katedry Termodynamiki Technicznej i Laboratorium Maszyn. Zbudował i wyposażył laboratorium na dobrym poziomie europejskim. 15 sierpnia 1923 otrzymał nominację naprofesora zwyczajnego. Katedra i Laboratorium stały się ośrodkiem ożywionej działalności naukowej. W latach 1928–1929 był dziekanem Wydziału Mechanicznego, po czym wielokrotnie wybierany był na delegata wydziału do Senatu Politechniki Warszawskiej.
W roku 1933 został członkiemTymczasowego Komitetu Doradczo-Naukowego[4].
Był znakomitym wykładowcą. W czasie międzywojennym pisał podręczniki z termodynamiki, gospodarki cieplnej i chłodnictwa. Były to jedne z pierwszych podręczników z tej dziedziny w języku polskim. Dużo publikował z dziedziny teorii spalania, właściwości paliw i obiegów chłodniczych. Działał w organizacjach technicznych. Został powołany na członka 66 rzeczywistegoAkademii Nauk Technicznych w Warszawie i członkaPolskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.
W czasie okupacji działalność dydaktyczną kontynuował natajnych kompletach oraz naStaatliche Technische Fachkurse. Podczaspowstania warszawskiego został ranny i po częściowym wyleczeniu wyjechał do Częstochowy, gdzie doczekał zakończenia wojny.
W roku 1945 został powołany na organizatora i rektora Politechniki Łódzkiej. Powołał w niej Katedrę Techniki Cieplnej oraz Laboratorium Cieplne. W roku 1949 powrócił do Warszawy, gdzie odbudował Laboratorium Techniki Cieplnej, a w roku 1951 udało mu się rozpocząć budowęgmachu Instytutu Techniki Cieplnej (planował ją już w 1939 r.), który został ukończony w roku 1954. Instytut Techniki Cieplnej Politechniki Warszawskiej powołano w roku 1961, już po odejściu prof. Stefanowskiego na emeryturę.
Z chwilą powołaniaPolskiej Akademii Nauk został jej członkiem rzeczywistym. Był promotorem wielu prac doktorskich i opiekunem wielu habilitacji. Politechniki Warszawska[5] i Łódzka[6] nadały mu tytuł doktora honoris causa. Za całokształt pracy naukowej został odznaczonyPaństwową Nagrodą Naukową.
Od 10 września 1918 był żonaty z Marią Gabrielą z Jaxa-Kwiatkowskich (1887–1976), z którą miał troje dzieci: Jerzego (1920–1976), Marię (ur. 1923) i Adama (1927–2003).
Zmarł w 1976 roku, spoczywa nacmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 185-3-16)[7][8].
|
