Bitwa pod Ścianą (znana także jakobitwa pod Braiłowem lubbitwa pod Brahiłowem) miała miejsce19 grudnia1666 podczaswojny polsko-kozacko-tatarskiej 1666–1671.
Hetman kozackiPiotr Doroszenko po koncentracji sił dysponował już armią liczącą około 20 tysięcy Kozaków, oprócz tego dołączyło doń około czterdzieści tysięcyTatarów. W takiej sile uderzył na, liczącą według różnych szacunków od 1 do 6 tysięcy żołnierzy,polską dywizję pułkownikaSebastiana Machowskiego, która próbowała ułożyć się należach zimowych nadBohem, w okolicachŚciany iBrahiłowa.
Zagrożony okrążeniem przez wielokrotnie silniejszego przeciwnika, Machowski zarządził odwrót naŁadyżyn, pod Braiłowem został jednak dopędzony przez Tatarów. Bitwa zakończyła się całkowitą klęską wojsk koronnych i wzięciem do niewoli wielu żołnierzy. Podczas bitwy zniszczono między innymi 4chorągwie tatarskie (rodzaj polskiej lekkiej jazdy złożonej przeważnie zpolskich Tatarów) dowodzone przez Mustafę Kosińskiego, Samuela Sulejmanowicza, Dawida Romanowskiego i Ułana Zasulskiego. Znaczna część żołnierzy dywizji wraz z jej naczelnym wodzem dostała się do niewoli.
- ↑Copia listu od jmci ks. Olszowskiego podkanclerzego koronnego [Andrzeja Olszowskiego, biskupa chełmińskiego] do jmci p. starosty sieradzkiego [Jana Wężyka], 3 II 1667. W: Pisma polityczne z czasów panowania Jana Kazimierza Wazy 1648 – 1668. Publicystyka. Eksorbitancje. Projekty. Memoriały. Opr. Stefania Ochmann-Staniszewska. Wrocław – Warszawa 1991. t. III, s. 196.
- ↑Gabriel Krasiński,Taniec Rzeczypospolitej Polskiej. Opr. Mirosław Korolko. Warszawa 1996. s. 221.
- Piotr Borawski,Tatarzy w dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1986,ISBN 83-205-3747-9
- Opis starożytney Polski, przez Tomasza Święckiego (...), Tom II, Warszawa 1816, s. 152.
- Mykoła Markiewicz,Istorija Małoj Rossii, T. II, Gława XXIX, Moskwa 1842–1843,on-line.
