| Podboje Turcji Osmańskiej | |||
 Wojownik turecki (akindżi) w walce | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | w pobliżuUdbiny | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | walki terytorialne | ||
| Wynik | przegranaChorwatów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Chorwacji  | |||
| 44°36′00,0000″N 15°42′00,0000″E/44,600000 15,700000 | |||
Bitwa na Krbavskim Polu[a] (chorw.bitka na Krbavskom polju,Krbavska bitka) – starcie zbrojne, które miało miejsce dnia9 września1493 r. pomiędzy wojskamichorwackimi iosmańskimi. Bitwa zakończyła się zwycięstwem wojsk tureckich dowodzonych przezbośniackiegobeja Haduma Jakuba Paszę nad chorwacką armiąfeudalną pod wodząbanawęgierskiegoEmeryka Derencina (ban Chorwacji i Dalmacji iban Slawonii). Miejsce bitwy znajduje się nad rzekąKrbava w pobliżu miejscowościUdbina w regionieLika.Krbavsko polje (Krbava) to takżeforma krasowa (polje) imikroregion geograficzny, gdzie została stoczona bitwa.
Późnym latem1493 r. Hadum Jakub Pasza na czele 8000 ludzi przekroczył rzekiUna iKupa, po czym spustoszyłstyryjskie miastaCelje iPtuj. W drodze powrotnej do Bośni Turcy zniszczylichorwackieZagorje, paląc miastoModruš. W pobliżu pasma górskiegoMala Kapela, Jakub Pasza natknął się na obóz sił chorwackich. Dowódca turecki obawiając się pościgu wojskstyryjskich zdecydował się wykupić sobie wolne przejście do Bośni, oferując banowi Emerikowi Derencinowi pieniądze. Derencin mając świadomość przewagi sił chorwackich i wyczerpania wojsk tureckich postawił wysokie warunki, żądając uwolnienia wszystkich jeńców zeStyrii iKrainy, a także wydania łupów. Żądania te zostały odrzucone przez Jakuba Paszę. W trakcie rozmów pasza starał się wykorzystać sytuację, nakazując swoim siłom marsz w kierunku Krbawskiego Pola (Krbavsko polje).
W chwili, gdy Derencin dowiedział się o nowym kierunku wojsk tureckich, natychmiast zwołał wokół siebie chorwackich dowódców do których należeli: Ivan Frankopan Cetinski, Bernadin Frankopan Modrus, Nikola Frankopan Trzic, Karol Gusic, Petar Zrinski, ban Mihajla Petkaja i Juraj Vlatkovic.Po dotarciu Turków na pole bitwy Hadum Jakub Pasza zorientował się, że nie da mu się uniknąć bitwy. Chcąc pozbyć się jeńców, nakazał wymordować wszystkich mężczyzn. Aby zapobiec atakowi od frontu, chciał wywabić przeciwnika na otwarte pole nad rzeką Krbavą, przy czym nakazał swojej jeździe uderzyć na Chorwatów ze wszystkich stron. Jazda turecka podzielona była na trzy grupy. Pierwszym oddziałem dowodził beg Ismaił z Krusevaca, drugim Karlerije Mehmedbeg,namiestnikSkopje, ostatnią dowodził osobiście Hadum Jakub Pasza.
Siły Chorwatów składały się z 3000jazdy, 2000piechoty i od 3000 do 5000 słabo uzbrojonych i mało doświadczonychchłopów. Zdecydowano się zaatakować Turków od frontu w trzech liniach. Pierwszą grupę stanowiły wojskaslawońskie pod wodzą Ferdinanda Berisburcha, druga linia dowodzona była przez Ivana Frankopana Cetinskiego i bana Mihajlo Petkeję, na czele trzeciej grupy stali Nikola Frankopan Trzicki i Bernard Frankopan Modrus. Najsilniejszą część każdej grupy stanowiła jazdaszlachty, której towarzyszyły oddziały piechoty i chłopów.
Armia osmańska pod dowództwem Haduma Jakuba Paszy liczyła 8 000 ludzi i w jej skład wchodziła głównie jazda (akindżi).
Bitwa rozpoczęła się we wczesnych godzinach rannych od ataku wojsk tureckich pod wodzą Ismaiła Beja. Wówczas na Turków uderzyły, kierując się na płaski teren wojska bana Derencina. Po krótkiej walce Turcy wycofali się, pociągając za sobą Chorwatów, co było planem Jakuba Paszy. Atak Turków nastąpił z kierunku rzeki Krbava, gdzie stacjonowały oddziały Mehmed Beja. Krótko potem uciekające wojska Ismaiła Beja zwróciły się ponownie przeciwko Chorwatom, a oddziały Jakuba Paszy przypuściły atak od frontu, otaczając przeciwnika. W zaciekłej bitwie śmierć ponieśli szybko Juraj Vlatkovic i Ivan Frankopan Cetinski, co wywołało zamieszanie w szeregach wojsk chorwackich. Po ucieczce z pola bitwy Bernandina Frankopana Modrusa, opór Chorwatów został złamany. Do niewoli dostali się ban Emerik Derencin, Nikola Frankopan Trzic i Karol Gusic.
Po stronie Chorwatów padło wielu ludzi, dokładne liczby nie są jednak znane. Wiadomo, że na Krbavskim Polu padł kwiatrycerstwa chorwackiego. Po klęsce armia chorwacka przestała praktycznie istnieć, a kraj skazany był na pomocaustriacką.
Opisy bitwy zachowały się do dzisiaj w postaci zapiskówbiskupa zNinu – Juraja Divnica iproboszcza Martinaca, a takżeWenecjanina Antonio Fabreguese. Również wimperium osmańskim kronikarze zostawili po sobie relację z tej bitwy. Najciekawsza jest relacja Juraja Divnica, który informowałpapieżaAleksandra VI o klęsce Chorwatów i utracieSlawonii orazPanonii. Relacjonując bitwę, kronikarz podaje liczbę 13 000 zabitych i pojmanychChorwatów, których trupy rozszarpane przez zwierzęta leżały długo na polu niepochowane. Wielu żołnierzy piechoty zostało podczas bitwy stratowanych przez jazdę turecką. Turcy, świętując zwycięstwo, odcinali zabitym nosy, jako dowód dla swoich władców. Ban Derencin zostałpowieszony, wcześniej na jego oczachścięto głowę jego synowi. Według innej wersjiDerencin zmarł w niewoli trzy miesiące później.
W historii Chorwacji bitwa na Krbavskim Polu uznawana jest za ostatnią próbę szlachty chorwackiej wyzwolenia się bez pomocy innych mocarstw spod panowania tureckiego. W wyniku bitwy śmierć poniosły tysiące ludzi, co zapoczątkowało demograficzny niż w tym regionie. Pogłębiło się to wyniku fal emigracyjnych, które opuściły rejony zajęte przez Turków po bitwie. Bitwa przyczyniła się do rozłamu wśród Chorwatów i podziału kraju.
